آلکساندر سالژنیتسین
الکساندر ایسایویچ سولژنیتسین، زاد‌ه‌ی ۱۱ دسامبر ۱۹۱۸، رمان‌نویس، فیلسوف، مورخ، نویسنده داستان کوتاه و زندانی سیاسی روسی بود. او یکی از معروف‌ترین مخالفان حکومت شوروی و منتقد آشکار کمونیسم بود و به افزایش آگاهی جهانی از سرکوب سیاسی در اتحاد جماهیر شوروی، به‌ویژه سیستم گولاگ کمک کرد. سولژنیتسین در خانواده‌ای متولد شد که با کمپین ضددینی اتحاد جماهیر شوروی مخالفت کردند. آن‌ها اعضای مؤمن کلیسای ارتدوکس روسیه بودند. سولژنیتسین در دوران جنگ جهانی دوم به‌عنوان ناخدا در ارتش سرخ خدمت کرد. بعدها به دلیل انتقاد از رهبر شوروی، جوزف استالین، در نامه‌ای خصوصی، به هشت سال حبس در گولاگ و سپس تبعید داخلی محکوم شد.

در نتیجه‌ی به قدرت رسیدن خروشچف، این نویسنده آزاد و از موارد اتهامی تبرئه شد و به ایمان مسیحی دوران کودکی خود بازگشت و نوشتن رمان‌ درباره‌ی سرکوب‌ها در اتحاد جماهیر شوروی و تجربیات خود را دنبال کرد. او اولین رمان خود را با نام «روزی در زندگی ایوان دنیسوویچ» در سال ۱۹۶۲، با تأیید نیکیتا خروشچف، رهبر شوروی، منتشر کرد که روایتی از سرکوب‌های استالینیستی بود. آخرین اثر سولژنیتسین، که در اتحاد جماهیر شوروی منتشر شد، «خانه‌ی ماتریونا» در سال ۱۹۶۳ بود. پس از برکناری خروشچف از قدرت، مقامات شوروی سعی کردند او را از ادامه‌ی نوشتن منصرف کنند.

سولژنیتسین به کار روی رمان‌های بعدی و انتشار آن‌ها در کشورهای دیگر ادامه داد. چاپ «مجمع‌الجزایر گولاگ» در ۱۹۷۳، خشم شدید مقامات شوروی را برانگیخت و بدین‌ترتیب این نویسنده تابعیت شوروی خود را در ۱۹۷۴ از دست داد و به آلمان غربی منتقل شد. در سال ۱۹۷۶، او به همراه خانواده‌ی خود به ایالات متحده نقل مکان کرد و در آنجا به نوشتن ادامه داد. در سال ۱۹۹۰، اندکی قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تابعیت وی بازگردانده شد و چهار سال بعد به روسیه بازگشت و تا زمان مرگش در سال ۲۰۰۸ در آنجا ماند.

سولژنیتسین، در سال ۱۹۷۰، جایزه نوبل ادبی را نیز به دلیل آنچه آکادمی نوبل «نیروی خلاقه‌ای که این نویسنده به سنت ادبیات روس تزریق کرد» و همچنین با تأکید بر کتاب «مجمع‌الجزایر گولاگ» که به منزله‌ی «یک چالش مستقیم برای دولت شوروی» بود، دریافت کرد.