چکیده
این کتاب در پنج بخش و نوزده فصل تألیف شده، و دکتر تنهایی در پیشگفتار چاپ دوم آن را چنین معرفی میکند:“مطالب این کتاب با تلفیقی در قلمرو جامعه شناسی دین و جامعه شناسی دینی، و با توجه به قواعد جامعه شناسی تاریخی و جامعه شناسی معزفت تنظیم شده است.تنها در بخش دوم که پیرامون جامعهی عربی است، کانون اصلی بحث در جامعه شناسی دین و معرفت شناسی پیرامون موضوع انتقال قدرت تنظیم گردیده و از ورود به قلمرو جامعه شناسی دینی به عمد پرهیز شده است، زیرا این کار در دوجلد دهم و یازدهم این مجموعه انجام پذیرفته و در جلد دوازدهم نیز دنبال خواهد شد.در شرح وتبیین دادهها
...
کوشش شده تا از موضعگیریهای شخصی یا مکتبی دوری شود و آن چه با قواعد یادشده درست به نظر میآمده است را بنویسم.بنابر این، از پیروان ادیان و مذاهب موضوع این کتاب درخواست صمیمانه میکنم تا تبیینهای موجود را به صورت تحلیلهای جامعه شناختی ناب نگریسته و با نگرشهای فرقهای و سیاسی نیامیزند …”