کتاب هدایت و مشورت در اسلام

کتاب حاضر برای دانشجویان رشته مشاوره خانواده و مشاوره مدرسه در مقطع کارشناسی ارشد به‌ عنوان منبع اصلی درس «هدایت و مشورت در اسلام» به ارزش 2 واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.

در این کتاب سعی شده است ضمن مطرح ساختن فشرده دیدگاههای مورد بحث در «مشاوره » و «روان‌درمانگری» با نگاهی اجمالی، هدایت از دیدگاه قرآن، نهج الفصاحه و نهج البلاغه مطرح گردد و همین طور دیدگاههای معدودی از ستارگان آسمان تمدن اسلامی که آنان نیز با برخورداری از باور قرآنی و سنت نبوی صفحات زرینی در هدایتگری را به جامعه زمان خود عرضه داشته‌اند تا تلألو این گوهرهای نادیده انگاشته شده در حوزه مشاوره و هدایتگری در مقابل دیدگان علاقه‌مندان به فرهنگ و تمدن اسلامی قرار گیرد.

آنچه با عنوان هدایت و مشورت در اسلام در این کتاب ملاحظه می شود بر اساس سرفصلهای ۲ واحد نظری جهت آشنا ساختن دانشجویان دوره کارشناسی ارشد روان شناسی و مشاوره به خصوص مشاوره خانواده و مشاوره مدرسه تدوین شده است. محتوای این درس در ۴ فصل با عناوین نگاهی کوتاه به پیشینه مشاوره نظریه های مهم مشاوره و روان درمانگری هدایت و مشورت در قرآن از دیدگاه پیامبر اسلام (ص) و نگاه حضرت علی (ع) در نهج البلاغه و آراء برخی از دانشمندان اسلامی در حوزه هدایت و مشورت انسان که تفاوتهای مشاوره تخصصی با هدایتگری و مشاوره در دیدگاه دینی را بیانگر است، تدوین شده است.

در فصل اول سعی شده است نگاهی گذرا به مشاور» و «مشاوره» و آغاز رویکرد علمی در این رشته راهنمایی آموزشگاهی و مشاوره توان بخشی صورت گیرد.

در فصل دوم هر چند به تمام نظریه های مشاوره و روان درمانگری پرداخته نشده، ولی برخی از نظریات که در مشاوره و روان شناسی مشترک بوده اند مطرح شده است به اضافه نظریاتی که عمدتاً در مشاوره استفاده می شود. تردیدی نیست که در این فصل ورود به مسائل ارزشی دینی در ارتباط با این نظریات صورت نگرفته و صرفاً سعی شده است چکیده نظریه آن هم در حوزه مشاوره و درمانگری آورده شود. از دلایل افزودن این فصل اشاراتی است که در فصل سوم و به خصوص فصل چهارم به این نظریات شده تا برای مطالعه کننده نیاز به مراجعه بیرونی نباشد.
 . . . 

تصور رؤیا، عکس یا خیال شروع میکند و آن قدر روی آن تمرکز می یابد تا آن برداشت شروع به حرکت کند فرد باید این تصورات را تا آنجا که ممکن است دنبال کند جسورانه با آنها مواجه شود و آزادانه با آنها ارتباط برقرار نماید. او حتی در تخیل فعال گاهی از بیمارانش میخواست خیال پردازیهای خود را نقاشی کنند یا به صورت غیر کلامی ابراز نمایند. او از چهار شیوه درمانگری سه شیوه (۱) اعتراف به راز بیماری زا روش ژوزف بروئر که صرفاً برای بیمارانی که نیاز دارند اسرار خود را در میان بگذارند مؤثر است (۲) تعبیر و توضیح و روشن کردن آن (روش فروید که بیمارانی را از علتهای روان رنجوری خود آگاه می ساخت، اما آنها را قادر به حل مشکلات اجتماعی نمینمود و (۳) آموزش سازگاری به بیماران از لحاظ موجودات اجتماعی (آدلر) را در درمانگری ناقص می دانست و عقیده داشت دگرگونی که تبدیل درمانجو در ابتدا به انسانی سالم است روش صحیحی است. او عقیده داشت فقط بعد از دگرگونی و ایجاد فلسفه زندگی درمانگر می تواند به بیماران کمک کند تا به سمت تفرد یکپارچگی یا خود پرورانی پیش بروند. هدف نهایی درمان به شیوه یونگ کمک به بیماران روان رنجور جهت سالم شدن و ترغیب افراد سالم در تلاش به طور مستقل جهت خود پرورانی است. یکی از دلایل عمده عدم علاقه مندی روان شناسان به نظریه یونگ، دشواری درک مفاهیم اوست یونگ (۱۹۸۱) ولی در دهه های اخیر علاقه به کارهای یونگ ابعاد تازه ای یافته است.

برداشت یونگ نسبت به فروید از انسان خوش بینانه و کمتر جبرگرایانه است.

در این کتاب سعی شده است ضمن مطرح ساختن فشرده دیدگاههای مورد بحث در مشاوره و اروان درمانگری با نگاهی اجمالی هدایت از دیدگاه قرآن، نهج الفصاحه و نهج البلاغه مطرح گردد و همین طور دیدگاههای معدودی از ستارگان آسمان تمدن اسلامی که آنان نیز با برخورداری از باور قرآنی و سنت نبوی صفحات زرینی در هدایتگری را به جامعه زمان خود عرضه داشته اند. ارائه شود تا تلالو این گوهرهای نادیده انگاشته شده در حوزه مشاوره و هدایتگری در مقابل دیدگان علاقه مندان به فرهنگ و تمدن اسلامی قرار گیرد.