کتاب شرح جامع مثنوی معنوی فهرست راهنما

دفتر هفتم از مجموعه کتاب‌های "شرح جامع مثنوی معنوی" توسط استاد کریم زمانی و با همت انتشارات اطلاعات به چاپ رسیده است. این دفتر که حدود نهصد صفحه دارد، جزئیات جامعی از مثنوی معنوی مولانا را به تفسیر می‌پردازد و همچنین شامل فهرست راهنمایی حجیمی است که به عنوان راهنمای استفاده از این مجموعه عرفانی عظیم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

یکی از ویژگی‌های بارز "شرح جامع مثنوی معنوی" نوشته کریم زمانی، استفاده از زبان ساده و روشن است. هر شش دفتر مثنوی معنوی مولانا با همین زبان صریح و روان توسط استاد کریم زمانی تفسیر شده‌اند. وی تمام کلمات، اصطلاحات، و عبارات فلسفی، عارفانه، علمی، آیات قرآن، احادیث ائمه اطهار، اشعار فارسی و عربی، دعاها و عبارات دعایی، گفتارهای بزرگان صوفی، نام‌های اشخاص و فرقه‌ها و قبایل، لغات و تعابیر، نام کتاب‌ها و اماکن، ضرب المثل‌ها و کلید واژه‌هایی که در این اثر بی‌نظیر آمده، به بهترین شیوه تشریح کرده است. همچنین در کنار شرح این موارد، از حکایات و تمثیلات کتاب و نتیجه‌گیری‌های روشن‌کننده نیز استفاده شده است.

این مجموعه شامل شش مجلد است که هر کدام به یکی از دفاتر مثنوی معنوی اختصاص دارند و همگی دارای فهرست راهنمایی هستند. "دفتر هفتم" نیز به عنوان راهنمای استفاده از شش مجلد قبلی "شرح جامع مثنوی معنوی" نوشته کریم زمانی عرضه شده است.

از مقدمه جلد اول کتاب شرح جامع مثنوی معنوی کریم زمانی می‌خواهم بازنویسی کنم:

سرزمین ایران از گذشته‌های دور، مهدی بوده است برای تفکرات عرفانی و تأملات اشراقی. در طول قرون و عصور، بسیاری از نام‌آوران در حوزه عرفان و تصوف از خود رشد و نمو کرده‌اند.

یکی از این بزرگان، حضرت مولانا جلال الدین محمد بلخی است که به لقب "مولوی روم" معروف است. وی در تاریخ ششم ربیع الاول سال ۶۰۴ هجری قمری در بلخ به دنیا آمد. پدرش، سلطان العلما، در سال ۶۲۸ درگذشت و روحش از بدن به عالم پاک پرواز کرد و در قونیه به خاک سپرده شد. در همان زمان، مولانا به سن بیست و پنج سالگی می‌رسید که شاگردانش او را احاطه کردند و از او خواستند که بر مسند پدرش قرار بگیرد و به بیشترین تلاش خود در ارائه سخنرانی‌ها و راهنمایی‌ها بپردازد. وی پذیرفت و یک سال به این صورت سپری شد.
مولانا به مدت نه سال با سید برهان الدین محقق ترمذی، شاگرد پدرش، همراه و معاشرت کرد و پس از آن سید برهان الدین وفات کرد. پیوستن شمس تبریزی به مولانا در حدود سال ۶۴۲ هجری قمری رخ داد. به گونه‌ای او را از هوش بیرون کشید که درس، بحث و سخنرانی را به یکسانی برد و به شعر، ترانه، دف و سماع مشغول شد.

از آن زمان به بعد، طبع و ذوق زیبای او در شعر و ادبیات گل می‌کند و با توجه به تجربه‌های عرفانی خود، شعرهای شاعرانه و معنوی را آفرید. چگونگی آموزش و معلمی شمس به مولانا، همچنین داستان‌ها و قصه‌هایی که سبب تحول کامل او شد، یک راز است که هیچ کس نمی‌تواند به درستی به آن پی ببرد.

کریم زمانی، محقق مولوی، مترجم و تفسیرگر قرآن، یکی از شخصیت‌های برجسته و تأثیرگذار در ادبیات فارسی و متون عرفانی و دینی است. «شرح جامع مثنوی معنوی»، اثر برکریم زمانی، مشهورترین اثر او است که به عنوان مرجعی برای مطالعه در دانشگاه‌ها و جلسات ادبی شناخته می‌شود، و همچنین در کتابخانه‌ها و خانه‌های همه علاقمندان به مطالعه "مثنوی معنوی" یافت می‌شود. همچنین "ترجمه‌ی روشنگر قرآن کریم" که در اوایل دهه ی نود میلادی منتشر شد، یکی دیگر از اعمال برجسته این مفسر قرآن است که به دلیل استقبال بسیار، چندین بار چاپ شد و در کمترین زمان ممکن مورد بازبینی و بازنگری کریم زمانی قرار گرفت.