کتاب کمیسیون برجام

برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) از مهمترین توافقات سیاسی در طی دهه های گذشته است. این اهمیت به قدری است که در دوره مذاکرات منتهی به این توافق عموم مردم به صورت مستمر و با هیجان بسیار پیگیر اخبار مذاکرات و توافق بودند و حتی پس از انعقاد برجام دولت که آن را یک شگفتی و یک دستاورد بسیار گران سنگ می شمرد، به تیم مذاکره کننده پاداش بسیار داد و آنها را قهرمانان دیپلماسی نام نهاد. علاوه بر این، بسیاری از مردم و دولتمردان کشورهای دیگر چشم به این موافقت نامه دوخته بودند و آینده خود را با و بدون این توافق تحلیل و تصور میکردند و برای هر احتمال پیش بینی و تدبیر می کردند.

با این حال هم در زمان مذاکرات منتهی به برنامه جامع اقدام مشترک و هم پس از انعقاد آن برجام موافقان و مخالفان جدی خود را داشت و بحث های بسیاری درباره آن داخل و خارج از کشور شکل گرفت.

بسیاری از مخالفت ها و موافقتهایی که با آن میشد، بحث های سیاسی و تحلیلی درباره فرامتن آن و فضاسازیهای رسانه ای مرتبط با آن بود و از همین رو مخاطبان بسیاری را به اشتباه می انداخت. آیا تحریم ها به کلی رفع می شود یا فقط برای مدت مشخصی متوقف می شوند؟ 

شرط بند هفت رعایت شود: از زمانی که گروه وین تعهد خود را به شرایط این بیانیه اعلام کند، دو طرف به اجرای توافقنامه مذکور در بند شش ملزم خواهند بود.» گروه وین یعنی آمریکا، فرانسه، روسیه و آژانس پس در واقع آمریکایی ها باید به این مسئله اذعان میکردند. چیزی که آمریکایی ها حتی در توافق ژنو و در همین توافق برجام حاضر نشدند در زمینه حقوق هسته ای ما که بعد از اجرای موفقیت آمیز برجام است که معلوم نیست چه زمانی خواهد بود عبارتهای مادۀ چهاران پی تی را بیاورند. در صورتی که تیم مذاکره کننده ما به آنها پیشنهاد کتبی داد در این باره اما آنها قبول نکردند. اینجا در واقع یک چیزی است که یک مقدار بیشتر از ماده چهاران پی تی هم است؛ چون در ماده چهار تأکید یا تصریحی بر فعالیت های غنی سازی ندارد.

ما از اطلاقش استفاده میکنیم ولی اینجا تصریح شده است.

نکته دوم مربوط میشود به اینکه آنها باید اذعان میکردند دیگر از ابزار فشاری که در اختیار داشتند استفاده نکنند.

در ماده چهار بیانیه تهران است تبادل سوخت هسته ای حرکتی سازنده رو به جلو و نقطه شروعی برای همکاری میان ملتهاست. این حرکت ها باید به تعامل مثبت و همکاری هسته ای صلح آمیز هدایت شود و از هرگونه تقابل اعم از اقدامات، رفتار و یا اظهارات تندی که به حقوق و تعهدات ایران بر اساس ان پی تی لطمه می زند پرهیز شود.

در واقع این دو بند مانعی شد در برابر ابزار تقابل و فشاری که به صورت ظالمانه و غیر قانونی در دست آمریکا قرار میگرفت و در نتیجه آنها این توافق را نپذیرفتند.

وگرنه بیانیه اولیه ای را که آمریکایی ها دست مقامات ترکیه و برزیل داده بودند می پذیرفتیم که این موارد در آن ذکر نشده بود. بعید بود که آنها نپذیرند. جلیلی یکی از سؤالات ما این است...

مذاکرات هسته ای ایران و ۱۰۵ در ۱۴ جولای ۲۰۱۵ به ایستگاه پایانی خود رسید؛ ایستگاهی که برنامه جامع اقدام مشترک برجام، نام گرفت. در همین زمان دولت یازدهم به عنوان اصلی ترین حامی این توافق که مدعی بود شاهکاری بی بدیل رقم زده، همه تلاش خود را به کار بست تا برجام در نهادهای قانونی داخل کشور، چون مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار نگیرد. این میان آیت الله خامنه ای در خطبه های نماز عید فطر بر اجرای نص صریح قانون اساسی تاکید کردند و خواستار طی شدن مسیر قانونی آن در مجلس شدند.

در این مجموعه پیش رو بر آن شدیم که مجموعه صحبت های نماینده رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی و کارشناسان همراه ایشان در کنار متن پاورپوینت تخصصی که در این جلسه ارائه شده را جهت ثبت در تاریخ در مجموعه ای جداگانه گرد هم آوريم. مطالعة مجدد این اظهارات فرصتی است مناسب برای آنهایی که به دور ازه ر از هیاهوهای سیاسی به دنبال کشف حقیقت می گردند.