کتاب مثل اینشتین بیاموزید

گوشه ای از کتاب

تقویت حافظه از بزرگ‌ترین قدم‌هایی است که می‌توانید به سمت حرفه‌ای شدن در یادگیری و افزایش دانش بردارید. اصطلاح تقویت حافظه‌ی خود درواقع ابهام دارد؛ زیرا حافظه انواع مختلفی دارد. آنچه اغلب افراد می‌خواهند تقویت کنند حافظه‌ی بلندمدت است که معمولاً هم خلاف آن اتفاق می‌افتد.

برای صحبت درباره‌ی حافظه بهتر است اول اجزای آن را معرفی کنم تا بفهمیم چگونه می‌شود به اهداف خود در این باب رسید.

سه نوع حافظه وجود دارد که هریک اهداف خاصی را دنبال می‌کنند: ۱- حافظه‌ی حسی ۲-حافظه‌ی کوتاه‌مدت ۳- حافظه‌ی بلندمدت

حافظه‌ی حسی شامل اطلاعات آگاهانه و نیمه‌آگاهانه‌ای است که از حواس پنجگانه حاصل می‌شود و به درک شما از محیط اطراف و شکل دادن دیدگاهتان کمک می‌کند. مطالب فقط در هنگام نیاز در حافظه می‌مانند و بعد از رفع آن دیگر فراموش می‌شوند. ماندگاری آن‌ها فقط چند ثانیه است و صرفاً درباره درک امور ناخودآگاه صدق می‌کند.

حافظه‌ی کوتاه‌مدت همان اطلاعاتی است که آگاهانه برای مدتی کوتاه به خاطر می‌سپاریم و تلاشی برای نگهداری طولانی آن در حافظه‌ی خود نمی‌کنیم.

براساس پژوهش‌ها، اکثر افراد حدود هفت مورد را تا سی ثانیه در حافظه نگه می‌دارند. به عبارت دیگر، حافظه‌ی کوتاه‌مدت هفت مورد را در خود ذخیره می‌کند؛ اما پس از سی ثانیه بخش اعظم آن فراموش می‌شود.

تصور کنید می‌خواهید با شماره تلفنی قبل از اینکه از ذهنتان بپرد تماس بگیرید، اینجا اتکا بر حافظه‌ی کوتاه‌مدت است. پس باید هرچه سریع‌تر، قبل از فراموشی، شماره را بگیرید. زمانی که قصد حفظ کردن شماره‌ی پلاک ماشین یا لیست خرید را داریم نیز همین اتفاق می‌افتد.

ما به شکل غریزی همه‌چیز را نزد خود بارها و بارها تکرار می‌کنیم تا در فاز آخر حافظه یا همان حافظه‌ی بلندمدت ماندگار شود.

حافظه‌ی بلندمدت هدف نهایی برای هرآنچه می‌آموزیم است. ماندگاری مفاهیم در این حافظه‌ی نامحدود و دائمی به میزان اهمیت موضوع و تمرین آن بستگی دارد.

اطلاعات طی سه مرحله در ذهن حک می‌شوند:

*بازیابی *ذخیره‌سازی *رمزگذاری

رمزگذاری همان زمان دریافت اطلاعات است، ذهن اطلاعات جدید را به موضوعات مشابه ربط می‌دهد تا معنی آن را بفهمد و در ذهن ثبت کند.

ذخیره‌سازی همان ماندگار کردن خاطرات به‌واسطه‌ی تکرار و تمرین است. بازیابی زمانی است که حفظیات را از بانک حافظه بیرون می‌کشید و آن را مهیا و استفاده می‌کنید.

اطلاعات موجود در حافظه‌ی کوتاه‌مدت و بلندمدت در قسمت‌های متفاوتی از مغز ذخیره می‌شوند. اولی در لوب جلویی کورتکس مغزی قرار می‌گیرد، اما اطلاعات حافظه‌ی بلندمدت ابتدا در هیپوکامپ ثبت و سپس برای ذخیره‌ی دائم به کورتکس مغزی منتقل می‌شود.

دانستن این مفاهیم مهم است، زیرا فراموشی ما اکثراً به علت ضعف در یکی از همین مراحل است. به‌عنوان مثال فراموشی آنچه در حافظه‌ی کوتاه‌مدت نقش بسته، نتیجه‌ی رمزگذاری اشتباه است، ولی فراموشی آنچه در حافظه‌ی بلندمدت بوده مربوط به ضعف در بخش بازیابی است. دانشمندی به نام هرمان ابینگهاوس، این را منحنی فراموشی می‌نامد.

ابینگهاوس معتقد بود که تکرار و تمرین ناکافی باعث ضعف حافظه می‌شود. بنابر ارزیابی‌های وی، افراد معمولاً فقط پنجاه درصد از اطلاعات جدید را آن هم تا سه هفته پس از یادگیری به خاطر می‌سپارند و پس از هشت هفته این میزان به ده درصد کاهش می‌یابد. مطالعات بیشتر اثبات کرد که با تمرین طی بیست‌وچهار ساعت پس از دریافت، می‌شود تا هشتاد درصد اطلاعات جدید را به حافظه سپرد.

مغز ما با ابزار محدودی که دارد، پیوسته در حال درک دنیاست. حافظه‌ی ما قدرت انتخاب دارد و مطالب بی‌مصرفی را که روزانه می‌شنویم فیلتر می‌کند. اگر موضوعی را دائماً بخوانید و تمرین کنید، مغز این سیگنال را می‌گیرد که این اطلاعات نباید فیلتر شود و باید جایی در حافظه به آن اختصاص داد.

به کلام دیگر آنچه در روز چهارشنبه یاد می‌گیرید، باید همان شب تمرین کنید و روزهای بعد نیز به همین ترتیب تا در حافظه بماند.

این مبنایی است برای مؤثرترین و قدرتمندترین تکنیک حافظه که تکرار فواصلی نام دارد.