کتاب خانه ام ابری است

نیما در سال ۱۳۱۵ قمری برابر با سال ۱۲۷۶ شمسی در دهکده یوش واقع در نور مازندران متولد شد. هنگام تولد نیما دو سال از سلطنت مظفر الدین شاه قاجار میگذشت زندگی در میان شبانان و ایلخی بانان ییلاق و قشلاق در هوای جستن چراگاه در گرد آتش نشستن مردم بی خبر ایل بر فراز کوه در شبهای سرد زد و خوردهای وحشیانه تفریحات ساده و زندگی کوچ نشینی خاطرات به یادمانده در ذهن نیما از روزگار کودکی است. یازده ساله بود که قشون مشروطه خواهان وارد تهران شد و به یاری علما محمد علی شاه خلع و احمد شاه به سلطنت برگزیده شد. نیما خواندن و نوشتن را در پوش آموخت در دوازده سالگی با خانواده اش به تهران آمد در تهران به دبستان رفت و بعد از آن به مدرسه متوسطة سن لوئی در این مدرسه زبان فرانسه آموخت و با ادبیات فرانسه آشنا شد. در بیست سالگی از این مدرسه تصدیق نامه دریافت کرد. از نامه های باقی مانده از او بر می آید که در مدرسه خان مروی نزد مرحوم آقاشیخ هادی یوشی زبان عربی یاد گرفت در سال ۱۳۰۷ در بارفروش (بابل) در محضر علامه حائری به درسهای فلسفه و منطق و فقه این عالم بزرگ دل سپرد در کودکی زندگی مرفهی داشت با خیالهای تفوق جویی...

زمینه های عاطفی و معنایی دیگر - ۱۲۳

می شتابد به راه مرد سوار گرچه اش در سیاهی اسب رمید عطسه " صبح در دماغش بست نقشه دلگشای روز سفید شعر خروس میخواند همچنان انتهایی خوش و سرشار از امید دارد. از بانگ خروس دل و هوش گشاده میشود و مرغ مانند زندانی شب چون گور تنگ و تاریک از قفس میجهد و باز این سؤال تکرار میشود که در این حال در بیابان و راه دور و دراز چه کسی مانده و خسته است؟ این سؤال در این وضع و موقعیت خاص بیشتر معنی انکار و ترغیب دارد یعنی نباید کسی خسته و مانده و ناامید باشد وقتی که بانگ خروس برخاسته و صبح دمیده است:

قوقولی قول گشاده شد دل و هوش صبح آمد خروس میخواند همچو زندانی شب چون گور مرغ از تنگی قفس جسته ست در بیابان و راه دور و دراز کیست کو مانده؟ کیست کو خسته است؟

در تمام شعرهای خوش بینانه و سرشار از امید نیما می توان سطرهایی روشن و آسان یاب را ملاحظه کرد که در کنار چند سمبل محدود در سراسر شعر گسترش می یابند و حقایق نهفته جامعه ای را که در تحت  عطه غیر از معنی مشهورش به معنی زاده نتیجه و برآورده است. گمان میکنم در اینجا نیز به همین معنی است. عطه صبح یعنی زاده و نتیجه صبح که روشنی و امید است بنابراین بعید است که ترکیب عطه صبح تصویری از نوع تشخیص و استعاره مکنیه باشد. خاقانی نیز این کلمه را به همین معنی مکرر بکار برده است. چنان که ترکیب عطسه شب زاده و نتیجه شب صبح را در این بیت جبهت زرین نمود طره صبح از نقاب عطسه شب گشت صبح، خنده صبح آفتاب...

نیما یوشیج کوششهای گاه نارسا و گاه سنت ستیزی را که جبر اجتماعی و فرهنگی نهضت مشروطه برای تحول شعر پدید آورده بود، پس از سالها آزمون و تأمل به سامان رساند.

ابداعات او شعر را برای بیان معنی های تازه رام و کار آمد کرد و چهره فرسوده از تکرار و عادی شده آن را طراوت و تازگی داد. این کتاب سعی دارد زمینه های فکری و نظری شعر نیمایی را در حوزه صورت و معنی در مقایسه با شعر کلاسیک بررسی کند و محاسن و معایب آن را بازگوید و شیوه قرائت و فهم و تفسیر آن را از طریق تفسیر نمونه هایی از کمال یافته ترین شعرهای او به دور از کلی بافی های متداول باز نماید.