کتاب متافیزیک سیاست است

در کتاب کایروس، چگونگی تشخیص لحظۀ اصیل برای عمل¬کردن از منظر فلسفۀ هایدگر شرح داده می¬شود. اما از آنجاکه علی رسولی به¬عنوان مترجم کتاب کایروس این را وظیفۀ خودش می¬دانست که با جزئیات روشن شود آیا خود هایدگر در تشخیص لحظۀ راستین یعنی کایروس موفق بوده است یا خیر، کتاب متافیزیک سیاست است نوشتۀ ترِ وادِن را ترجمه کرد. در کتاب متافیزیک سیاست است هایدگر خود در لحظۀ سرنوشت¬ساز (انقلاب نازی) قرار گرفته است. پرسش مطرح می¬شود که آیا هایدگر به سال 1933 کایروس را شناسایی کرد یا شبه¬کایروس را؟ بدین منظور، آراء و نظریات دو متفکر جهان غرب در باب تحول و دگرگونیِ فضای پیرامونی‌شان مورد بررسی قرار می‌گیرد. اولین متفکر هایدگر است که بنا به خوانش‌های معمول زمانه، او در عرصات رازورزانگی و شاعرانگی سیر می‌کند و گویی نسبت و مناسبتی با اندیشه تحول و دگرگونی ندارد، حال آن‌که در کتاب پیش رو، ترِ وادِن ایده‌های هایدگر در باب انقلاب را می‌کاود و در باب کارکردها و کژکارکردهای‌شان سخن به میان می‌آورد، به عبارت دیگر نشان می‌دهد که اندیشه¬ورزی در فراسوی ماده و انرژی یا فیزیک، خود می‌تواند جزئی از اجزای تشکیل¬دهنده یک وضعیت سیاسی و انضمامی باشد. متفکر دوم اسلاوی ژیژک است که با نظرات رادیکالش شناخته می‌شود و چنین می‌نماید که از این نظر در نقطه مقابل هایدگر قرار گیرد؛ اما متنی که در دست داریم چشم‌انداز دیگری را پیشاروی‌مان ترسیم می‌کند و با خوانشی دقیق در متن آثار هر دو متفکر، سویه‌هایی را پیش چشم ما روئیت‌پذیر می‌سازد که عمدتاً مغفول مانده‌اند، مثل سویه‌های انضمامی در فلسفه هایدگر و سویه‌های انتزاعی در فلسفه ژیژک. یکی از دلایل مقایسه میان هایدگر و ژیژک این است که ژیژک، اندیشه‌اش در باب انقلاب را تا حدودی به ‏مثابه پاسخی به ‏هایدگر صورت‌بندی می‌کند. از طرفی نویسنده بر آنست تا با کنار یکدیگر قراردادن دو اندیشمند مورد اشاره، از هرکدام‌شان برای به نقد کشیدن آن دیگری بهره جوید. در کتاب حاضر ما می‌خوانیم که هشدارهای هایدگر در باب خطرات تکنولوژی و تذکرات ژیژک راجع به چگونگی استثمار و بی‌عدالتی، تنها بیانگر گوشه‌ای از واقعیت سرمایه‌داری‌اند. پرسش مطرح می‌شود که آیا نیاز به یک انقلاب است؟ کتاب حاضر پاسخ می‌دهد آری! اما مشروط بر آنکه انقلاب همان پدیده‌ای باشد که ویرانی طبیعت و به انقیاد درآمدن انسان‌ها توسط سرمایه‌داری را متوقف ‌سازد. ژیژک در مقاله «چرا هایدگر به سال 1933، گام درست را برداشت»، می‌گوید هایدگر با شرکت در انقلاب گام درست را برداشت اما در جهتی اشتباه، در صورتی‌که باید به سمت چپِ افراطی میل می‌کرد، به سوی راست افراطی گام برداشت. به‌طور کلی، ژیژک معتقد است که درگیر شدن در عمل انقلابی، نتیجه درستی از فرض تناهی و تاریخ‌مندیِ انسان است و انقلابِ مورد نظر هایدگر نیز از عناصر درستی برخوردار بود (اشتراک‌جمعی، انضباط، ایثار)، اما پیچشِ انضمامی‌ای که به این اَشکال راست و درست داده شد، کار اشتباهی بود. با این همه، ژیژک از هایدگر تمجید و ستایش می‌کند، چراکه او فیلسوفِ «ذهن زیبا» نبود، بلکه خودش و حرفه‌اش را به مخاطره انداخت و از رهگذر اصلاحاتِ ساختاری، سیاست طاقت‌فرسایی را بر پهنه‌ای نامطمئن و پیش‌بینی‌ناپذیر به اجرا درآورد.