کتاب سرگذشت لافکادیو

درباره ترجمه سرگذشت لافکادیو

سرگذشت ترجمه «لافکادیو هم مثل سرگذشت خود او پیچ در پیچ و پند آموز است. به قول

عبید زاکانی

بخوانم از برایت داستانی که در معنای آن حیران بمانی بعد از ترجمه درخت بخشنده (۱۳۵۴) برای چاپ سرگذشت لافکادیو با یک انتشارات بزرگ قراردادی امضاء کردم (۱۳۵۷/۳/۸) ترجمه کتاب به ناشر تحویل شد. مراحل چاپ نمی دانم به کجا رسیده بود که انقلاب اسلامی روی داد. در آن حال و هوا حقیقتاً کسی به فکر لافکادیو نبود و باز چند ماه بعد که جنگ شروع شد و همه جواب گلوله را با گلوله می دادند کمتر کسی در اندیشه آخر و عاقبت لافکادیو بود. در تابستان ۶۹ به فکر نجات لافکادیو از محبس بایگانی افتادم به انتشارات یاد شده رفتم و گفتم که ۱۲ سال پیش ترجمه ای را با این اسم و رسم تحویل مدیر قبلی داده ام و حالا که انتشارت دست به دست شده و ظاهراً فرصتی برای از سرگیری کار پیش آمده، تقاضای چاپ کتاب را دارم. گفتند اتفاقاً فکر بدی نیست اما مشکل اینجاست که متن انگلیسی کتاب یک جایی گم شده. من که عازم سفر به یک کشور ترکی زبان و نه انگلیسی زبان بودم به محض رسیدن به مقصد سفارش خرید متن اصلی را دادم کتاب از آمریکا به نشانی دوستی در ایران فرستاده شد و آن دوست هم کتاب را به ناشر تحویل داد. تابستان ۷۰ باز به انتشارات یاد شده مراجعه کردم گفتند مسؤول عوض شده نزد

مسؤول جدید رفتم. مسؤول جدید خیلی ساده و راحت گفت چاپش نمی کنیم.» گفتم: «چرا؟» گفت: برای اینکه طبق ماده ۳ قرار داد ناشر حق چاپ دائمی اثر را به هر صورت و برای همیشه دارا میباشد و برای توضیح بیشتر اضافه کرد که کتاب مثل خانه است، وقتی خانه ای را برای همیشه می فروشید برای همیشه حق دخالت در آن را از دست میدهید و مالک جدید حق اجاره و فروش آن را دارد و یا اصلاً میتواند خالی نگهش دارد و حتی مثل خانه کلنگی خرابش کند و دوباره بسازد تا تبدیل به احسن شود! اما اشکال کار اینجا بود که لافکادیو برای من خانه کلنگی نبود من ماه ها و سالها با لافکادیو زندگی کرده بودم با بازیگوشیها و شوخ طبعی هایش با ماجراها و ماجراجویی هایش هر جا که به دنیای تازه ای قدم گذاشته بود دل من با دل او تپیده بود. هر وقت بر سر دو راهی قرار گرفته بود لحظه به لحظه نگرانش شده بودم در خوشی ها با او خندیده بودم. در بن بست های زندگی با او گریسته بودم در جمع همراه و در تنهایی همنشین و همسفرش شده بودم. هر وقت تفنگ به دست گرفته بود و هر وقت تفنگ....

تازه فرض کنیم شیری با ده سنت در پنجه اش در خانه شما را بزند و بگوید:

لطفاً یک قالب صابون خوب آیا شما به او صابون می فروشید؟

پس میبینید که چرا این شیرها خیلی خوب نشنیدند. ولی او را دیدند که داشت از دور می آمد. این را هم داشته باشید که چشم شیرها خیلی خوب کار میکند و در تاریکی خیلی خوب میبیند در حالی که این موضوع دست بر قضا سر ظهر پیش آمد و شیرها سر ظهر خیلی خوب می بینند. راستی شما تا حالا شیر عینکی دیده اید ها؟

بگذریم. وقتی شیرها مرد کوتوله را دیدند که داشت نزدیک میشد حتی زحمت دویدن هم به خود ندادند. از همان سر جایشان رو به شیر جوان صدا زدند

آهای شام آمد!

بعد غلتی زدند و بخواب رفتند. شیر جوان خمیازه کشان تفنگش را برداشت با خودش گفت: چه طور است برای زدن این یکی روی سرم بایستم یک چشمم را ببندم و سه پنجه ام را پشت سرم قلاب کنم این را گفت و نشانه گرفت. مرد فریاد زد دست نگهدار شلیک نکن

سالها پیش وقتی مصاحبه کننده ای از شل سیلور استاین که با درخت بخشنده بلند آوازه شده بود پرسید: از میان کتابهایی که نوشته ای کدام کتاب را بیشتر از همه دوست داری؟ در جواب گفت: «فکر میکنم سرگذشت لافکادیو را از همه بیشتر دوست دارم.» سرگذشت لافکادیو قصه ی شیر جوانی است که با شیرهای دیگر در جنگل زندگی میکرد و به کارهای معمولی شیرها مثل جست زدن و میان علف ها بازی کردن و در رودخانه شنا کردن و .... سرگرم بود. اما زندگی به یک حال نمی ماند. چیزهایی پیش می آید که مسیر زندگی لافکادیو را عوض میکند. او با آدمها و دنیاهای تازه ای روبرو می شود و رفته رفته تغییر میکند تا اینکه