کتاب کشف تله های زندگی

چکیده

گوشه ای از کتاب

*خودقربانگری

این افراد نیازهای خود را فدای دیگران می‌کنند و دلشان می‌خواهد همه‌ی افراد مهم زندگی را راضی و خوشحال نگه دارند. معمولاً از خود غافل‌اند و برای کاهش رنج و گرفتاری دیگران، خود را تحت فشار می‌بینند. آن‌ها ارزشمندی را در محبت افراطی به دیگران می‌دانند؛ حتی اگر اولویت‌های مهم زندگی خودشان قربانی شود. از اینکه نمی‌توانند به همه یاری برسانند، احساس گناه می‌کنند و خود را عمیقاً مسئول مراقبت از دیگران می‌دانند. اگر بیمار شوند، برایشان سخت است از دیگران کمک بخواهند. مدام در این فکرند که به دیگران زحمت ندهند و رسیدگی به نیازهای واجب خود را نوعی خودخواهی می‌دانند و عذاب وجدان می‌گیرند. در برابر هدیه دادن و لطف دیگران معذب می‌شوند و باید چندین برابر جبران کنند. مشاغل یا وظایف وقت‌گیر یا سخت را بدون انتظار منافع مالی یا حتی احترام انجام می‌دهند. ممکن است برای دریافت توجه یا احساس ارزشمندی بیشتر، به دیگران غریب‌تر، بیشتر از نزدیکان خود محبت کنند. گاهی محبتی که خرج می‌کنند، به جای اینکه برپایه‌ی تشخیص نیاز افراد یا براساس درخواست کمک آنان باشد، بر پایه‌ی تعیین صلاح افراد است و رنگ و بوی دخالت یا کاسه‌ی داغ‌تر از آش بودن می‌گیرد. درنهایت نداشتن تعادل در دادوستد و فشار روانی حاصل از خدمت به دیگران و پاسخ نگرفتن، باعث توقع و دلخوری، خشم و خودخوری و درنهایت باعث ابتلا به بیماری‌های جسمی یا روان‌تنی مثل سردرد، مشکلات معده‌ای_روده‌ای یا دردهای مزمن می‌شود. از آنجا که این طرح‌واره می‌تواند در جبران افراطی و پاسخ به طرح‌واره‌ی محرومیت هیجانی فعال شود، سایر علائم محرومیت هیجانی نیز در این طرح‌واره مشهود است.

افراد در مقابله با این طرح‌واره بین سبک‌های مختلف رفتاری می‌چرخند:

در سبک تسلیم: توجهی به هیجان‌ها و نیازهای شخصی ندارند و خود را وقف دیگران می‌کنند. چه‌بسا به دنبال افراد ورشکسته یا آسیب‌دیده بروند و برای نجات دیگران خود را به آب و آتش بزنند.

در سبک اجتناب: از هر موقعیتی که ممکن است غصه‌ی دیگران را بخورد یا مجبور شود برای کسی کاری انجام دهد، فاصله می‌گیرد.

در سبک جبران افراطی: ممکن است تصمیم بگیرد که برای هیچ‌کس، هیچ کاری نکند و دیگران را نمک‌نشناس بداند و احساس خشم کند؛ همچنین در سبک جبران افراطی اطاعت و خودقربانگری ممکن است فرد به خواسته‌های ساده و کوچک دیگران که برایش زحمتی ندارد، به شکل غیرصمیمانه‌ای پاسخ رد بدهد. آن‌ها تصور می‌کنند به رفتار جرئتمندانه‌ای رسیده‌اند؛ درحالی‌که «مخالفت‌های غیرمنطقی و خصمانه» روی دیگری از اطاعت یا خودقربانگری در یک جبران افراطی است.