کتاب عکاسی و روان کاوی

در سال ۱۸۸۹ زیگموند فروید نزد دکتر هیپولیت برنهایم یک پزشک فرانسوی که در زمینه هیپنوتیزم فعالیت میکرد تحصیل میکرد در یکی از آزمایش ها که در آن زمان بارها تکرار شده بود با یک علامت از پیش تنظیم شده از افراد خواسته شد، زمانی که از حالت خلسه بیرون آمدند چتری را در اتاق باز کنند. وقتی از آنها پرسیده شد که چرا این کار را انجام داده اند، توضیحات متفاوتی داشتند اما هیچ کدام اظهار نکرند که هیپنوتیزم شده اند. در عوض میگفتند:

خواستیم ببینم که چتر به چه کسی تعلق دارد و یا خواستیم مطمئن شویم که چتر به درستی کار میکند یا خیر و انبوهی از دلایل دیگر فروید به این نتیجه رسید که مردم نیازها و دلایلی دارند که کاملاً نا خود آگاه است اما بر رفتارهای روزمره آنها تأثیر می گذارد. این سرآغاز مفهومی بود که به عنوان «ناخودآگاه» شناخته می شد که به نظر می رسد همچون نیروی شومی بر زندگی ما حاکم است اما در اصل به اطلاعاتی اطلاق می شود که ما در سطحی از آنها با خبریم اما برای آگاهی کامل ما در دسترس نیست. ممکن است بگوییم وقایع اتفاق میافتند صرفاً برای اینکه اتفاق می افتند و سپس با ساختن داستانها و نظریه ها به توضیح آنها بپردازیم.

امید که تصاویری که میسازیم بتوانند دیگران را از زندانهای اتاقکی شان آزاد کنند. در حقیقت افلاطون کاملاً اشتباه نمی کرد علم معاصر به ما می گوید که نور خورشید را ترک می کند و هشت دقیقه بعد به محیطی می رسد که برخی از پرتوهای طیف قبل از اینکه از طریق رفت و برگشت از عدسی کره چشم به گیرنده حساس به نور چشم، یعنی شبکیه به داخل بدن منتقل شوند توسط اشیایی که شما را احاطه کرده است جذب می شوند. فقط چشم ها نیستند که میبینند یا حداقل نه به طور کامل قسمت عمده ای

از شکل گیری دنیای شما در مغز رخ میدهد برای انجام این کار سه مرحله مهم باید اتفاق بیفتد. مرحله اول تمام اطلاعات گرفته شده در شبکیه چشم، به شبکه سلولهای مغز شما منتقل شود. شبکیه چشم خود یک فیلتر است چون نمی تواند تمام گستره طیف الکترو مغناطیسی را حس کند. در مرحله دوم این اطلاعات به چندین کانال تقسیم میشوند و بر اساس تعدادی از متغیرها که اولویت بندی شده اند مرتب میشوند اولویت های اصلی بقاء واکنش عادت و مجموعه مهارتهای اجتماعی هستند. در مرحله سوم بخشی از آن اولویتها به عنوان هوشیاری در شما ظاهر می شود که سطحی است که زندگی خود را تجربه میکنید ذهن هوشیار شما پس نتیجه میشود که ما به نوعی زندانی هستیم زیرا فقط ممکن است از کسری از آنچه در اطرافمان لحظه به لحظه رخ میدهد آگاه باشیم. فروید همانند افلاطون چیزهایی از شرایط ما حس کرد. او در کتابش مطالعاتی در باب هیستری می نویسد: اگر ما موفق شویم رنج هیستیریکی شما را به ناخشنودی پیش پا افتاده تغییر شکل دهیم این موفقیت دستاوردهای زیادی خواهد داشت با ذهنیتی که به سلامتی گرویده، در برابر رنج ها بهتر مسلح خواهید شد »

«استفن بری» شالوده شگفت انگیزی از کنار هم قرار دادن دو موضوع غیر مشابه و جذاب پدید آورده است. این کتاب به همان اندازه که داستانی است از تکامل فرهنگ در طول قرن گذشته روایت واقعی از کشفیات و آزمایشات در رشته های روان شناسی و عکاسی است. در معنایی استفن این سوال را مطرح می سازد: « عکاسی بدون روانکاوی کجا خواهد بود و برعکس؟ او به نوعی به ما یادآوری میکند که هر یک از این دو رشته به شیوه ای داستان تلاش برای تکامل را در این عصر تعریف می کنند. جایی که آنها به چشم و وجدان تمدن ما تبدیل شده اند. هر یک از آنها به تنهایی و با هم به ما اجازه می دهند تا بر اعمال تاریک و روشن بشریت پرتو افشانی کنیم انتشارات کتاب آبان در این زمینه منتشر کرده است.