کتاب مهاجر سرزمین آفتاب خاطرات کونیکو یا مامورا یگانه مادر شهید ژاپنی در ایران

«مادربزرگم ماتسو بوداییِ معتقدی بود که با پدرم که پسر اولش بود زندگی می کرد پیرزنی هشتادساله که انس زیادی با او داشتم و او هم علاقهٔ بسیار زیادی به من داشت و سعی می کرد در هر کاری که رنگ مذهبی و اخلاقی بر اساس تعالیم بودا داشت من را هم شرکت دهد. او هر روز صبح پیش از خوردن صبحانه همراه کتاب بودا وارد اتاقی می شد که محل یادبود مردگان بود و شروع می کرد به خواندن دعا و به من هم می گفت مثل او آداب دعا را به جا بیاورم. خودش زنی راست گو و درستکار بود و به من گوشزد می کرد «کونیکو سعی کن هیچ وقت به هیچ کس دروغ نگویی زیرا اگر مرتکب دروغ شوی تو را به جهنم می برند و آنجا حیوانات ترسناکی مثل اژدها و مار و عقرب هستند و زبانت را از دهانت بیرون می کشند.» تذکرات مادربزرگ در من تأثیر می گذاشت و سعی می کردم هیچ گاه دروغ نگویم. پدر و مادرم می کوشیدند من و سایر اعضای خانواده را با سنت های ژاپنی که رنگ ملی و آیینی داشت آشنا کنند. من از هر گونه جشنی خوشم می آمد و سنت های ژاپنی پُر بود از جشن های خرد و کلان. در کنار بازی و شیطنت در جشن ها همیشه پرسش هایی در ذهنم شکل می گرفت. یکی از این جشن ها در فصل تابستان در روز پانزدهم آگوست برگزار می شد. بودایی ها اعتقاد داشتند که مردگان در این روز برمی گردند. طاقچه های خانه را پُر از میوه می کردند تا مردگان وقتی برمی گردند از میوه ها بخورند و به احترام آنان این میوه ها تا سه روز روی طاقچه ها می ماند. از همین رو جشن سه روز طول می کشید. در پایان جشن همهٔ آن خوراکی ها را برمی داشتیم و به دریا می ریختیم. من جرئت نمی کردم از پدر و حتی مادرم بپرسم اگر مردگان برمی گردند چرا خوراکی ها را نمی خورند؟! دیده بودم که وقتی کسی می مرد جسدش را طبق آیین تدفین بودایی ها در مکانی که محل سوزاندن مردگان بود می سوزاندند و همان جا راهب بودایی۳۰ با آن سرِ ازبیخ تراشیده و لباسِ گشاد و بلند و یک دست نارنجی اش می آمد و دعا می خواند. وقتی جسد به طور کامل می سوخت خاکستر آن را در کوزه ای می ریختند و یک شب در خانهٔ قوم وخویش نگه می داشتند تا همهٔ بستگان بیایند و ببینند و وداع کنند و روز بعد کوزه را داخل قبر می گذاشتند و اسم او را روی سنگ قبر می نوشتند. بعد صبر می کردند تا روز پانزدهم آگوست فرابرسد و میوه و خوراکی ها را روی طاقچه بگذارند و چشم انتظارِ آمدن مردگان سه روز جشن بگیرند. با این وصف من حق داشتم در عوالم کودکی ام از خاکستر توی کوزهٔ بالای طاقچه بترسم و برنج و حبوبات و میوه های سه روز معطل را با کمک بزرگ ترها به دریا بریزم و فقط از بوی خوش عود سوخته در معبد شینتو و شنیدن نغمهٔ سازی که وسط دعا زده می شد سرِ شوق بیایم.»