کتاب رله و حفاظت سیستم ها 272708

در تاسیسات الکتریکی مانند شبکه نقل انرژی ، مولدها و ترانسفورماتورها و تجهیزات و اسباب و ادوات دیگر برقی در اثر نقصان عایق بندی و یا ضعف استقامت الکتریکی دینامیکی و مکانیکی در مقابل فشارهای ضربه ای پیش بینی نشده و همچنین در اثر ازدیاد بیش از حد مجاز درجه حرارت، خطاهایی پدید میآید که اغلب موجب قطع انرژی الکتریکی میگردد.

این خطاها ممکن است بصورت اتصال کوتاه ، اتصال زمین ، پارگی و قطع شدگی هادی ها و خورد شدن و شکستن عایق ها و غیره ظاهر شود. قطعات و وسائلی که چنین خطائی پیدا میکند ، باید بلافاصله از شبکه ای که آنرا تغذیه میکند جدا شود، تا از ازدیاد و گسترش خطا و از کار افتادن بقیه قسمتهای سالم شبکه جلوگیری گردد .

با وجود اینکه بخصوص در این چند سال اخیر پیشرفتهای چشم گیری نصیب صنعت برق گردیده است جلوگیری از بروز خطا و اتصالی در شبکه برق امریست تقریبا محال و ممتنع . با اینهمه خواسته مصرف کننده برق ، انتقال و توزیع برق مطمئن و بدون وقفه است. بعبارت دیگر باید شبکه برق طوری طرح ریزی شود که از یک پایداری و ثبات قابل قبول و تا حد امکان مطمئنی برخوردار باشد. امروزه قطع شدن برق برای مدت کوتاهی باعث مختل شدن زندگی فردی و قطع شدن برق کارخانه های صنعتی و مصرف کننده های بزرگ ، سؤسسه های علمی و پژوهشی بمدت نسبتاً طولانی موجب زبانهای جبران ناپذیر میشود . لذا قطع شدن و یا قطع کردن دستگاهها و تجهیزات الکتریکی معیوب از شبکه لازم است ولی کافی نیست بلکه باید تدابیری بکار برده شود که برق مصرف کننده ای که در اثر بوجود آمدن عیب فنی از شبکه قطع شده است، در کوتاهترین مدت ممکنه مجددا تامین گردد.

انتقال برق بدون وقفه را دستگاهها و وسائل حفاظتی تامین میکند که ما بآنها رله های حفاظتی و یا رله (۱) میگوئیم.

اینگونه قطع کننده ها جریان لازم برای عمل کردن را از ترانسفورماتور جریان در اثر باز و یا بسته شدن کنتاکت رله جریان زیاد میگیرند معمولا وله جریان زیاد و قطع کننده هر دو از یک ترانسفورماتور جریان تغذیه میشوند. برای این منظور ترانسفورماتور جریانی با قدرت ۳۰ و کلاس ۱ در بسیاری از موارد کافی میباشد .

شکل ٣٦ طرز کار یکنوع از این قطع کننده ها را نشان میدهد.

چنانکه دیده میشود رله جریان زیاد در حالت عادی دارای کنتاکت بسته کنتاکت استراحت) (۱) و یا بعبارت دیگر دارای کنتاکت بازشونده (۲) میباشد و مدا رقطع کننده توسط این کنتاکت اتصال کوتاه شده است.

در موقعی که مدار اصلی جریان بدون خطا باشد و جریان معمولی مجازی از آن عبور کند، متناسب با نسبت تبدیل ترانسفورماتور جریان، جریانی از رله جریان زیاد عبور میکند که نیروی آن توسط نیروی مقاوم رله خنثی میشود.

اگر جریان زکوندر ترانسفورماتور جریان از مقداری که قبلا تنظیم شده است تجاوز کند ، رله جریان زیاد عمل میکند و سبب عبور جریان از قطع کننده میشود . شکل ۳۷ طرز کار نوع دیگر از قطع کننده رانشان میدهد.

چنانکه دیده میشود در اینحالت ، رله جریان زیاد دارای کنتاکت باز ) کنتاکت بسته شونده) (۳) میباشد و درثانی از یک ترانسفورماتور جریان فرعی با نسبت تبدیل ۰/۱ نیز کمک گرفته شده است. در این شکل پس از تحریک شدن وله زمانی، با گذشت زمان معینی که آنهم قبلا تنظیم شده است کلید باز رله بسته میشود و باعث عبور جریان زکوندر ترانسفورماتور جریان کمکی از قطع کننده میگردد. قطع کننده در اثر عبور این جریان نیرو میگیرد و سبب قطع مدار اصلی میشود. شکل ۳۸ مدار قطع کننده ای را که در آن از یک کلید بازو یک کلید بسته استفاده شده...