کتاب آیین نگارش و نحوه تنظیم لایحه دفاعیه

مقدمه

این موضوع که «در یک لایحه ی دفاعیه چه باید نوشت» در هیچ کتابی قابل ارائه نیست. زیرا نویسنده ی یک لایحه، محتویاتِ لایحه اش را بر اساس دانسته های علمی، تجربی و نظریِ خود (که برگرفته از سوابق علمی و مطالعاتی و تجربیات وی می باشد،) آن هم با درنظر گرفتن شرایط خاصِ موجود در هر پرونده می نویسد. در واقع تنوع لایحه های دفاعیه می تواند به عدد پرونده های جاری در دادگاهها باشد. زیرا هر پرونده ممکن است شرایط خاص خود را داشته باشد. پر واضح است که نمی توان همه مصادیق را پیش بینی و آن را در یک کتاب گردآوری کرد. شاید به همین دلیل است که بسیاری از کتابها در این حوزه به بیان نمونه دادخواست ها و درخواست ها بسنده کرده اند. یعنی بیشتر به این پرداخته شده است که چه بنویسیم. اما موضوع این کتابچه برخلاف اکثر کتاب های موجود «چه بنویسیم» نیست؛ بلکه «چگونه بنویسیم» است.
برخی چنین گمان می کنند که چون اصلِ لایحه محتوای آنست. درنتیجه زمانی‌که ما حرفی برای گفتن داشته‌باشیم، شکل ظاهر و شکل بیان موضوع دیگر اهمیتی ندارد. همانطور که شخص تشنه به آب نیاز داشته و این آب چه در کوزه ی شکسته به او داده شود و چه در ظرف بلورین ، نیاز او را برطرف خواهد نمود، در رسیدگی قضایی نیز دادرس نیاز به مطالب مستدل دارد. پس چگونگی بیان مطلب اهمیتی ندارد. به عبارت دیگر مهم اینست که در لایحه چه چیزی گفته می شود، نه آنکه چگونه گفته می شود. جزییاتی مانند خط خوش، نداشتن غلط املایی، لحن سخن و امثال آن تشریفات محسوب ‌گردیده؛ و این امور هیچ تاثیر قابل‌توجهی در نتیجه ی کار ندارند.
آری، شکی نیست ‌که اصلِ لایحه محتوای آنست. اما اگر از این سخن چنین نتیجه‌گیری شود که جزییاتِ دیگر تأثیر قابل‌توجهی ندارند، بی شک نتیجه ای نادرست است. چراکه این جزییات تاثیر شگرفی در نتیجه کار ایجاد می کند. به طورکلی یکی از مشخصه های انسان های موفق توجه به جزییات است. در واقع موفق ‌ترین افراد دنیا جزییات را به اندازه ی کلیات، بزرگ و مهم می‌بینند. یکی از نویسندگان مشهور غربی می گوید: "«اثر مُرَکّب» اصلِ به دست آوردن پاداش های بزرگ از طریق مجموعه ای از انتخاب های کوچک و هوشمندانه است. ... با وجود اینکه نتایج به دست آمده خیلی بزرگ هستند، ولی قدم هایی که در هر لحظه بر می دارید خیلی به چشم نمی آیند. " در واقع زمانی که همه به دنبال اصل هستند، انسان های موفق در کنار اصل به فرع نیز توجه داشته، وبا توجه به مجموعه نکاتی فرعی و ساده (که شاید در نظر پیش پا افتاده هم باشد،) کاری خارق العاده ارائه نموده و نتایج بسیار خوبی رقم می زنند. هدف از نگارش این کتابچه نیز ، پرداختن به همین نکات، وتدوینِ اصولی برای نگارشِ صحیحِ یک لایحه ی دفاعیه، به منظور افزایش تاثیرگذاری آن است.