کتاب حسابداری و حسابرسی بخش عمومی جلد2

کتاب حاضر برای دانشجویان رشته حسابداری در کلیه گرایش‌ها در مقطع کارشناسی به عنوان منبع اصلی درس «حسابداری و حسابرسی بخش عمومی (2)» به ارزش 3 واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، کلیه حسابداران و حسابرسان و سایر علاقه‌مندان و دانش‌پژوهان نیز از آن بهره‌مند شوند.

با آغاز تحولات ساختاری نظام حسابداری و حسابرسی بخش عمومی از سال 1394، ضرورت تدوین منابع آموزشی جامعی مشتمل بر مبانی نظری گزارشگری مالی، استانداردهای بخش عمومی، و همچنین دستورالعمل‌های کاربردی نظام حسابداری بخش عمومی، که با رویکردی تعهدی تألیف شده باشند، دوچندان شده است. کتاب حاضر در ادامه و تکمیل مبحث حسابداری و حسابرسی بخش عمومی (1)، و با هدف پوشش دادن سرفصل‌های مصوب درس «حسابداری و حسابرسی بخش عمومی»، با بیانی ساده و با مثال‌های متعدد تدوین شده است.

کلیات اصطلاح «بخش عمومی» غالباً به عنوان مترادف «دولت» به کار می رود، هر چند در سطح بین المللی، توافق کلی درباره اجزاء تشکیل دهنده دولت وجود دارد؛ اما تعریف دقیق بخش عمومی و دامنه آن از دیدگاه های مختلف متفاوت است. از آنجا که می توان تعریف بخش عمومی و تعیین محدوده و دامنه آن را به عنوان گام نخست آشنایی با بخش عمومی دانست لذا فصل حاضر با بیان تعاریف بخش عمومی از دیدگاه های مختلف آغاز و چارچوب و محدوده آن از دیدگاه این کتاب تعیین میشود دولتها از دیرباز وظایف نقش ها و مسئولیت هایی در جامعه برای تأمین نیازهای عموم مردم داشته اند. علاوه بر این از دولت ها انتظار می رود که در زمینه استفاده از منابع و ایجاد تعادل میان هزینه ها و دستاوردها عاقلانه عمل کنند و ارزیابی پیوندهای میان بودجه و اقتصاد را آشکارا در نظر بگیرند. بر این اساس بخش بعدی این فصل وظایف و اهداف بخش عمومی را مطرح میکند. طراحی و استقرار ساختار مسنجم و مناسب لازمه دستیابی به اهداف بخش عمومی و اجرای سیاستها و رویه های آن است. از این رو بررسی ساختار سازمانی و نحوه تدوین آن نیز مورد توجه قرار گرفته است. در بخش آخر این فصل ویژگیها و عناصر محیطی گزارشگری بخش عمومی مورد بررسی قرار می گیرد. گزارشگری مالی به عنوان ابزار اساسی برای ایفای مسئولیت پاسخ گویی در بخش عمومی متأثر از محیط فعالیتی آن است. شرایط محیطی حاکم بر فعالیت های حاکمیتی و تفاوت آن با فعالیتهای بازرگانی لزوم بررسی آن را تبیین میکند بنابراین بررسی این موارد با هدف مشخص کردن ویژگیهای حسابداری بخش عمومی که موضوع کتاب حاضر است انجام می پذیرد.

طراحی و ارائه می شود. کلمه این نوع بودجه بندی در به منابع و شاخص های عملکرد است. مطابق تجارب بین الملل این نوع بودجه بندی در چهار دسته بودجه بندی مبتنی بر گزارش دهی از عملکرد، بودجه بندی مبتنی بر اطلاع رسانی از عملکرد، بودجه بندی مبتنی بر عملکرد و بودجه بندی مبتنی بر تعیین عملکرد متمایز می شود.

ی نظام نوین بودجه بندی بخش عمومی نظام بودجه بندی بخش عمومی ایران طی سالهای متمادی از روش بودجه بندی بر مبنای برنامه برای تدوین بودجه استفاده کرده است. این روش اطلاعات کافی در مورد نتایج هزینه انجام شده با هدف اعطای اعتبارات و میزان اثر بخشی و کارایی برنامه ها ارائه نمی دهد. از این رو، از سال اصلاح نظام بودجه بندی و تغییر آن به بودجه بندی مبتنی بر عملکرد، به این روش توجه شد. به «نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد به عنوان زیر سیستم نظام مدیریت مبتنی بر نتایج و با هدف ارتقای کارایی و اثر بخشی مصرف منابع سازمان توجه شده است. در این نظام، اعتبارات بر مبنای عملکرد واحدهای سازمانی در راستای تولید محصولات (خدمات) و یا دستیابی به پیامدها تخصیص می یابد و بدین ترتیب سازمانها به سمت افزایش شفافیت در نحوه مصرف منابع برای انجام فعالیتها تولید خروجی ها و دستیابی به اهداف و راهبردها و نیز پاسخ گویی بیشتر سوق می یابند. سه موضوع اساسی که در یک نظام بودجه بندی مبتنی بــر عملکرد مشاهده میشوند عبارت اند از عملکرد سازمانی قیمت تمام شده و کارایی و اثربخشی دولت از سال ۱۳۸۰ در احکام مندرج در قوانین بودجه سالانه مکلف به انجام اقدام های لازم برای اصلاح نظام بودجه بندی شد. یکی از محورهای اساسی این اصلاح تهیه و ۱۳۸ تنظیم بودجه به روش عملیاتی بود پس ا از آن برای نخستین بار در ماده قانون برنامه چهارم توسعه بر عملیاتی شدن نظام بودجه بندی کشور تأکید شد. در این راستا سازمان مدیریت و برنامه ریزی (وقت) کشور با اقدامی سه مرحله ای ماده ۱۳۸ را اجرا کرد. با وجود اقدامات صورت گرفته، موفقیت چندانی در استقرار این روش بودجه بندی حاصل نشد. ماده..

نظر به اینکه از سال ۱۳۹۴ نظام حسابداری و حسابرسی بخش عمومی در مرحله گذار از یک تحول ساختاری قرار گرفته است، وجود یک منبع آموزشی جامع که بتواند مبانی نظری گزارشگری مالی و استانداردهای بخش عمومی را پوشش دهد و همچنین به دستور العمل های کاربردی نظام حسابداری بخش عمومی با رویکرد تعهدی توجه کامل نماید، ضرورت یافته است. نویسندگان کوشیده اند با بیانی ساده و قابل درک و ارائه مثالهای متعدد موجبات تحقق این مهم را فراهم سازند.