کتاب راهنمای عیب یابی و تعمیر و نگهداری دستگاه کروماتوگرافی گازی

اگر چه کروماتوگرافی گازی (GC) یک فناوری کامل و توسعه یافته است اما پیشرفت در حوزه های نرم افزار الکترونیک و ستونها همچنان ادامه دارد. در برخی موارد این پیشرفتها وقوع مشکلات را کاهش داده و شناسایی آنها را ساده تر و مطمئن تر نموده است. در موارد دیگر پیچیدگی بیشتری را با مجموعه مشکلات و راه حلهای خاص خود ایجاد کرده است. صرفنظر از عمر یا پیچیدگی ابزار کروماتوگرافی گازی بسیاری از همین مشکلات روی میدهند و دلایل ایجاد آنها هم همان دلایل هستند. به علاوه دستورالعملها و روشهای مورد استفاده برای مراقبت و نگهداری ابزارها و ستونها همان روشهای قبل هستند. با دانستن این موضوع بیشتر اطلاعات مهم در این ویرایش تفاوت قابل ملاحظه ای با ویرایش قبل ندارد؛ با این حال اضافات و ارتقاءهای شایان ذکری وجود دارد بیشتر شکلها جدید هستند و به ویژه در فصل های تزریق کننده و آشکارساز اصلاح شده هستند. یک بخش کامل در مورد تزریق کننده های قابل برنامه ریزی فشار و جریان افزوده شده است. ضمیمه در مورد کروماتوگرافی گازی سرعت بالا با استفاده از ستونهای دارای قطر کمتر بخاطر محبوبیت و نیازمندیهای خاص به این ویرایش افزوده شد. ملاحظات و مسائل ستون سخت افزار گاز حامل و نمونه به شکلی مختصر و مستقیم ارائه میشود تا از کاربردهای موفق کروماتوگرافی گازی سرعت بالا اطمینان حاصل شود. در نهایت ضمیمه مفصل در مورد مبانی کروماتوگرافی گازی مقداری جدید و نسبتاً منحصر بفرد است. این ضمیمه تعریفهای اندازه گیری مهم منحنی های کالیبراسیون انتخاب و استفاده از روشهای مقدار سنجی (اندازه گیری)

۶-۱- گاز حامل و ستونهای مویین

تأثیر گاز حامل در کروماتوگرافی ستون مویین اغلب کمتر درک شده و نادیده گرفته می شود. نوع گاز حامل و سرعت آن در طول ستون تأثیر زیادی بر تفکیک پذیری و زمان بازداری دارد. انتخاب درست نوع و سرعت گاز حامل برای بکارگیری کامل ستونهای مویین با کارایی بالا ضروری است. تغییرات یا انحرافهای کوچک در سرعت گاز حامل میتواند منجر به افت قابل توجه در کارایی شود.

-۶-۲- سرعت خطی در برابر سرعت جریان

سرعت خطی سرعت گاز حامل سانتیمتر بر ثانیه در حین عبور از ستون میباشد. سرعت جریان حجم گاز گذرنده از طریق ستون به ازای واحد زمان میلی لیتر بر دقیقه) است. سرعت خطی برای ستونهای مویین مهمتر و معنادارتر است. سرعت خطی بر کارایی و زمان بازداری تأثیر دارد. موقعیت هایی وجود دارد که در آن سرعت جریان گاز حامل اهمیت دارد. با این حال آنها درگیر تزریق کننده ها و آشکارسازها هستند و تأثیر مستقیم بر کارایی ستون ندارند. سرعت خطی گاز حامل در سراسر ستون یکسان نیست بنابراین میانگین سرعت خطی (1) برای اندازه گیری استفاده میشود یک سرعت خطی بهینه (Tor) برای هر نوع گاز حامل وجود دارد که در آن سرعت بیشترین کارایی ستون بدست میآید. تفاوتهای کوچکی میان سرعتهای خطی میانگین بهینه برای ستونهای دارای قطر ضخامت لایه نازک و طول متفاوت وجود دارد. بخاطر این که این اختلافها معمولاً کوچک هستند اغلب از آنها صرفنظر میشود بدون این که پیامد منفی وجود داشته باشد.

۶-۳- کنترل سرعت خطی و سرعت جریان سرعت خطی میانگین یا سرعت جریان گاز حامل به واسطه فشار گاز حامل در ابتدای ستون تعیین می شود. این فشار معمولاً فشار سر ستون نامیده میشود. افزایش این فشار موجب افزایش سرعت یا جریان میشود و کاهش فشار سر ستون تأثیر عکس دارد.