کتاب پروژه شیلی شمیز،رقعی،ثالث داستان پسران شیکاگو و سقوط نئولیبرالیسم

در د در ۱۹۵۵، زمانی که جنگ سرد به اوج خود رسیده بود وزارت امور خارجه ایالات متحد پروژه شیلی را راه اندازی کرد هدف از این برنامه تربیت اقتصاد دانان اهل دانشگاه شیکاگو سنگر اندیشه سرمایه داری و خانه دانشگاه شیکاگو بود. شیلی دانشگاهی میلتون فریدمن بود. قرار بود فارغ التحصیلان جوان بعد از بازگشت به شیلی، اصول بازار آزاد را تبلیغ کنند. در آن زمان جنگ فزاینده و شدید ایده ها در آمریکای لاتین بیداد میکرد دشمنان آنها در این نبردهای فکری اقتصاددانان چپ بودند. این اقتصاددانان چپ معتقد بودند تنها راه شکست فقر و عقب ماندگی افزایش نقش دولت از طریق ملی کردن برنامه ریزی و سوسیالیسم است. در ۱۹۶۱ پس از این که فیدل کاسترو اعلام کرد یک مارکسیست لنینیست است، پروژه شیلی به بخشی جدایی ناپذیر از استراتژی ایالات متحد برای مهار کمونیسم در آمریکای لاتین تبدیل شد. (۱)

برای بیش از یک دهه پسران شیکاگو نامی که رسانه ها بر این فارغ التحصیلان جوان گذاشتند تأثیر بسیار کمی در طراحی سیاستها در شیلی داشتند. آنها در دانشگاه زحمت میکشیدند و اقتصاددانان دیگری را تربیت می کردند در روزنامه ها و مقالات دانشگاهی ستونهای خشک و بی روح می نوشتند و به بانک ها و شرکت های بزرگ مشورت می دادند، اما جدی گرفته نشده بودند. در واقع، سازمان کشور به آنها با ترکیبی از تمسخر و سرگرمی نگاه میکرد

نه تنها توزيع مجدد درآمد را که قبلاً انجام شده بود از بین برد، بلکه دستمزدهای واقعی را به سطحی پایین تر از ۱۹۷۰ کاهش داد.» (۲۶)

روزنشتاین رودان در مکاتبات خصوصی خود نیز نظرات انتقادی اش را بیان کرد. او در نامه ای در بیست و ششم ژوئن ۱۹۷۵ به گرهارد تینتنر، اقتصاددان آلمانی پژوهشگری که به شدت از دخالت فریدمن با حکومت نظامی انتقاد می کرد نوشت: من با نگرانی به کسانی نگاه میکنم که ایده بزرگ سوسیالیسم را به خطر می اندازند. این مسئله اساساً در مورد آلنده صادق است... که یک سوسیالیست پوپولیست بود و این ایده را به خطر انداخت.» (۲۷) 
ميشل فوكو، فيلسوف فرانسوی نیز سخنان تندی بر ضد دولت حزب وحدت مردمی و طرح آن برای اجرای سیاستهای سوسیالیستی زده است. زمانی که در ۱۹۷۵ آنتونیو سانچز جامعه شناس اهل شیلی و فعال چپ با او در آپارتمانش در پاریس ملاقات کرد، فوکو به او گفت: تراژدی شیلی کودتا و پیامدهای آن نتیجه شکست مردم شیلی نیست بلکه نتیجه اشتباهات جدی و مسئولیت وحشتناک شما مارکسیست ها است.» (۲۸) جدول ۳-۲ وضعیت اقتصاد را در ۱۹۷۳ به صورت خلاصه نشان میدهد. همان طور که مشاهده می شود تورم شدید (۵۰۰ درصد کسری مالی سرسام آور (۳۰) درصد تولید ناخالص داخلی و کاهش درآمد ملی (۵/۶ درصد) وجود داشته است. اما مخرب ترین رقم در آن زمان در دوران دولت آلنده، کاهش تقریباً چهل درصدی در دستمزدهای واقعی بود دلیل این مسئله نیز عمدتا تورم سرسام آور بود.