کتاب نقد ایدئولوژی معماری حرفه هنرمند

معماری در قرن بیستم با از سر گذراندن فراز و نشیبهای بسیار مسیری را طی کرد که ضرورت تاریخ نگاری انتقادی را پیش چشم گذاشت؛ نوعی از تاریخ نگاری مؤثر و کارآمد یا عامل که هدفش نه تحلیل انتزاعی صرف یا توضیح پرکتیس معماری در سیر خطی زمانی بلکه ترسیم نوعی خط معنایی برای معماری است که از ساختار آن نشئت میگیرد و تحلیل تاریخی را به صورت برنامه ای دقیق تبیین میکند برنامه ای که معطوف به مسیر آینده است. برای این منظور تاریخ نگار منتقد باید ریشه های مدرنیسم معماری را از دوران رنسانس و به موازات تحولات نظامهای اجتماعی علمی صنعتی سیاسی و اقتصادی و به تبع آن موقعیت معمار در جامعه پیگیری کند در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی معمار و اندیشه ورز ایتالیایی مانفردو تفوری یا آن طور که در فارسی مشهور است تافوری خود را در چنین موقعیتی یافت. او از آن دست تاریخ نگاران معماری در قرن بیستم است که باور دارد معماری ماهیتاً امر انتقادی است چرا که همواره میان ابعاد فنی عملکردی زیبایی شناختی و خصلت اتونو میکش به مثابه یک دیسیپلین مبتنی بر گذار از وضع موجود به وضع مطلوب با بحران مواجه است و میکوشد نه تنها زیر بار امر تحمیلی از بیرون نرود بلکه اگر بتواند چیزی به امر بیرونی تحمیل کند.

مقدمه اندرو لیچ برای خوانندگان این کتاب در ایران

این نوشتار تأملات شخصی من در مواجهه ام با آثار تافوری به عنوان خواننده و کسی است که از فاصله بسیار پس از او و دور از ونیز ایتالیا تلاش کرده است کتابها و مقاله های او را تشریح کند. من دانشجوی او نبودم و هرگز او را ندیدم اما اهمیت او برای من همانند اهمیتش برای دانشجویان و معاشرانش است. ترجیح دادم به جای بیان آمار کورد شخصی یا زندگی نامه بی ربط در مورد موضوعی بنویسم که خوانندگان این کتاب را به مقالاتی هدایت کند که در ادامه می آید. تلاش میکنم آنچه از خواندن تافوری در برخی لحظات خاص برداشت کرده ام

تشریح و تنویر کنم. مشخصاً می خواهم نتایج مطالعه کتابها و مقالات تا فوری را به مثابه ساخت نوعی زیر ساخت تلقی کنم که از نحوه جای دادن تاریخ معماری در موقعیت نوعی تلاش فکری و نهادی توسط من برای خودم و شرایطی که خود را در آن پیدا کردم پشتیبانی میکند باید بپذیریم

مستقر در منهتن را توسعه میدادند و موجب نگارش چهار مقاله بلند از جورجیو چوچی فرانچسکو دالکو، ماریو مارینری الیا و تا فوری شد که در کتاب شهر آمریکایی، از زمان جنگ داخلی تا نیو دیل گردآوری و در سال ۱۹۷۳ منتشر شد.

سه مقاله اول، گرایش های شهری در آمریکای شمالی را با تاکید بر موقعیت های ضد شهری تحلیل می کنند که در تضاد با کلان شهر مدرن و در حوالی سال ۱۹۰۰ در جریان بود و تاریخش ۲۰) مقاله آخر از تافوری با عنوان «کوهستان افسون شده، آسمان خراش و شهر»، این پدیده را به ایدئولوژی های ناتورالیسم بازمی گردد که در نیمه دوم قرن هجدهم پدیدار شده بود (ص

از منظر آسمان خراش و قلمرو ممتازش نشان میدهد - منهتن دهه ۱۹۲۰ و دهه ۱۹۳۰. تافوری با این مقاله و پروژه و یوتوپیا که همان سال منتشر شد، خیلی واضح به کولهاس نزدیک می شود (گورلیک (۲۰۰۸ (۲۰) نه فقط به این دلیل که این آثار درست زمانی منتشر شد که کولهاس شروع به بررسی شهرسازی منهتن کرده بود بلکه عمدتاً به این دلیل که مسیر فکری انتقادی ایجاد شده توسط تافوری به موضوعات اصلی می پرداخت که به نیویورک هذیانی شکل میداد یعنی شبکه شطرنجی و بالاتر از همه، آسمان خراش علاوه بر این، مقاله «کوهستان افسون شده که از نزدیک خط سیر کتاب کولهاس را دنبال می کند - همان طور که جورجیو چوچی در مقدمه خود بر شهر آمریکایی مینویسد - «شهر الفبای بی نظم» را در توسعه تاریخی خود و در رابطه با چیزی در نظر میگیرد که آسمان خراش در آن به عنوان ابزاری برای کنترل رسمی ناکافی و متناقض ظاهر میشود (چوچی، ۱۹۷۳ .(۲۱) تافوری، آسمان خراش را به عنوان یک ارگانیسم مصنوعی و حتی ضد شهری به تصویر می کشد که تلاش دارد «جنگل مصنوعی کلان شهر را تحت سلطه درآورد. این کنش، بیش از آنکه نوعی نگرش متناقض باشد، عمیقاً نا امید کننده است. اگر روند مدرنیته، اندیشه معماری را از تمام قدرتش تهی کرد، هر تلاشی برای کنترل نیروهای آنارشیست و سوداگر در سیاق کلان شهر...

مانفرد و تافوری منتقد مورخ مدرس و نظریه پرداز مارکسیست معماری در سال ۱۹۳۵ در شهر رم ایتالیا چشم به جهان گشود و با مرگ در ونیز در سال ۱۹۹۴ پس از ۵۹ سال فعالیت به زندگی کوتاه خود پایان داد. انسانی سرکش و شورشی که تا لحظه آخر عمر خود مبارزه کرد. نقد با زندگی اش عجین شده و او را صیقل داده بود. انسانی پرشور و مبارز که هرگز تسلیم شدن را نپذیرفت مانفرد و سالهای جوانی را در رم گذراند و بعد به ونیز رفت جایی که از سال ۱۹۶۸ هم زمان با اعتراضات دانشجویی می ۶۸ پاریس به تدریس تاریخ و تئوری معماری در مؤسسه معماری و نیز مشغول شد. در عین حال او سالها عضو حزب کمونیست و جناح چپ در ایتالیا بود.

مدتی برای مجله چپ مارکسیستی کنتروپیانو نوشت و بعدها نیز خود به سردبیری آن منصوب شد. جایی که همراه با ماسیمو کاچاری ماریو ترونتی آنتونی نگری و دیگران مهمترین و بحث انگیزترین مقالات خود را منتشر کرد. او در هر آنچه مینوشت در جست وجوی نوعی نزاع بود.

هرگاه دو قدرت وجود میداشت او خوشحال میشد، زیرا مفهوم دیالکتیک محفوظ و ممکن میماند چراکه وقتی دو چیز متضاد در برابر هم قرار گیرند. آنجاست که دیالکتیک شکل میگیرد