معرفی مختصر کتاب تحلیلی از چیستی گزاره‌های اخلاقی قرآن کریم با رویکردی معنا شناختی است. در این پژوهش به بحث درباره ویژگیهای نظام اخلاقی قرآن کریم پرداخته شده و ساختار گزاره‌های اخلاقی قرآن و مفهوم مفردات اخلاقی ذکر شده در قرآن بیان گردیده است. نگارنده نخست تعریفی از ماهیت گزاره‌های اخلاقی ارائه نموده و سپس به بیان مفهوم گزاره، معنا شناسی و کاربرد معنا شناسی در مطالعه قرآن و پیوستگی نظام¬مند میان کلمات قرآن پرداخته است. آنگاه به تبیین معنای لغوی و اصطلاحی اخلاق پرداخته و دیدگاههای اندیشمندان و فلاسفه‌ای مانند ارسطو، فیض کاشانی، ابن مسکویه، فخر رازی، خواجه نصیرالدین طوسی و ملا محمد مهدی نراقی را در مورد ماهیت و چیستی اخلاق بیان کرده است. در بخش دوم کتاب نویسنده به تبیین مفاهیم بنیادین گزاره‌های اخلاقی قرآن پرداخته و مفهوم الزام، مسئولیت و پاداش را در گزاره‌های اخلاقی قرآن و ضرورت الزام، مفهوم و چیستی الزام اخلاقی، منشأ الزام در گزاره‌های اخلاقی، تفاوت مسئولیت حقوقی و اخلاقی و ضمانت اجرایی مادی و معنوی پاداش را بررسی نموده است. در بخش سوم نویسنده به تحلیل معنا شناختی گزاره‌ها در حوزه خانواده پرداخته و معناشناسی گزاره‌های اخلاقی در سطح مفردات اخلاقی را بررسی نموده است. در همین راستا وی به تبیین معنای تقوا، بر، احسان، عدل، صلح، مودت، مصلحت، اطاعت، معروف، ارث، خیر و برخی دیگر از گزاره‌های ارزشی مندرج در قرآن پرداخته و مصادیق مختلف این مفردات اخلاقی را بیان نموده است. در ادامه همین بخش از کتاب نگارنده به تبیین معنا شناسی گزاره‌های اخلاقی در سطح آیات قرآن پرداخته و روابط درون معنایی مفرداتی مانند خانواده و اعضای خانواده، مادر و جایگاه او در آفرینش، حقوق والدین، فرزندی، بر، احسان، احسان به والدین و زوجین را بررسی نموده است. سپس اصول حاکم بر گزاره‌های اخلاقی قرآن مانند اصل تحکیم و حفظ کرامت خانواده، اصل تقدم اخلاق بر حقوق، اصل ثبات و امنیت، اصل کرامت انسانی، اصل عدالت، اصل مصلحت، اصل کفویت یا همسانی، اصل عفاف، اصل تعلیم و تربیت، اصل مدیریت و پاسداری، اصل اطاعت و احترام را بیان کرده و اهداف نظام اخلاقی در قرآن را تزکیه نفس و رسیدن به قرب الهی عنوان کرده است. در بخش چهارم نگارنده نتیجه‌گیری اجمالی از مباحث ارائه شده در کتاب مطرح کرده و ساختار گزاره‌های اخلاقی، مفاهیم بنیادین گزاره، هدف گزاره‌های اخلاقی و قلمرو این گزاره‌ها و موضوع و احکام آنها را بیان نموده است.
تلگرام
واتساپ
کپی لینک