کتاب مهاجرت در ادبیات و هنر

واژه هایی مانند مهاجرت هجرت ،گروهی تبعید، غربت، غربت زدگی و جلای وطن به ظاهر واژه هایی با معانی متفاوت هستند و هر کدام به لحاظ جامعه شناختی در قالب انگیزه های متفاوتی صورت می گیرند؛ اما باید دانست که این واژگان در مطالعات فرهنگی به طور کلی زیر یک چتر قرار می گیرند، چرا که همگی اشاره به نوعی جابه جایی و پراکندگی دارند. مهاجرت پدیده ای پیچیده و چندگانه است که موجب بازتابهای گوناگون و حتى متضادی نزد مهاجران به ویژه مهاجران نویسنده هنرمند می شود. بازتابهای گوناگون و چندگانگی پدیده مهاجرت به بهترین شکل در هنر مهاجر نمود می یابد. به عبارت دیگر از یک سو میتوان مهاجرت را یک نوع جابه جایی و جدایی تعبیر کرد که طی آن هنرمند مهاجر در اثر خلایی دست فرهنگی به بازسازی خلاقانه گذشته مییازد؛ در این نوع هنر مهاجر مفاهیمی مانند بیگانگی نوستالژیا و هویت ملی نمود می یابند. از سوی دیگر، در طیف وسیع هنر و ادبیات مهاجر گاه به نمونه هایی بر می خوریم که برخلاف جهت هویت ملی نژادی حرکت و آن را کم رنگ می نماید. در اینجا با هنری روبه رو هستیم که فرهنگ مقصد را جایگزین فرهنگ مبدأ ....

بررسی بی در کجا بر اساس مفهوم مکان برای ادوارد سعید در بی در کجا از نظر تأکید وی بر مسئله مکان با شیوه نگارش خاطرات والتر بنیامین دیگر اندیشمند انتقادی قرن بیستم، مشابهتهایی دارد و بنابراین قابل مقایسه است. بنیامین در زندگی نامه خود تحت عنوان آن سالها، برلین و در خیابان یک طرفه ، از حیث توجه به شهر و تجربیات فردی و عینی هنرمند متأثر از شارل بودلر، شاعر فرانسوی قرن نوزدهم است در خیابان یک طرفه نویسنده به نحو چشمگیری از مکانها و اشیا برای انتقال تجربیات و احساسات درونی و بیان دیدگاه های انتقادی خود استفاده میکند سوزان سانتاگ منتقد معاصر در مقاله ای ایــن اثر را حاصل خلق و خوی مالیخولیایی بنیامین دانسته و این نگاه معطوف به مكان او را با نگاه معطوف به زمان مارسل پروست در مجموعه رمان چند جلدی در جست و جوی زمان از دست رفته مقایسه می کند. او بنیامین را در مقام مترجم آثار پروست به زبان آلمانی صاحب نوشته هایی می داند که می توان آنها را در جست و جوی فضای از دست رفته خواند. او معتقد است در خاطرات بنیامین نظم زمانی دیده نمیشود و زمان در آن آشکارا فاقد اهمیت است. بنیامین نیز درست به همین دلیل اصطلاح خود زندگی نامه نویسی را در مورد آن به کار نمیبرد و در آن سالها، برلین این مطلب را چنین توضیح میدهد خود زندگی نامه نویسی درگیر زمان میشود توالی رویدادها و جریان پیوسته زندگی اینجا من دارم از یک فضا سخن میگویم از لحظه ها و عدم تداومها» (بنیامین، ۱۳۸۰ (۹۵). ۳
ادوارد سعید نیز در عنوان کتاب خود به جای زندگی نامه خود نوشت» از اصطلاح «گزارش شخصی به معنی خاطره نویسی و شرح حال استفاده. ..