کتاب پاسخ های کوتاه به پرسش های بزرگ نشر نقش و نگار

آیا سفر در زمان ممکن است؟ در داستان‌های علمی-تخیلی، پیچیدگی‌های فضا و زمان خیلی پیش پا افتاده است. از آن‌ها برای سفرهای سریع به دور کهکشان یا برای سفر در زمان استفاده می‌شود؛ اما داستان علمی-تخیلی امروز، اغلب واقعیت علمی فردا است. بنابراین، شانس سفر در زمان چقدر است؟ این ایده که فضا و زمان می‌توانند خمیده یا پیچیده شوند، نسبتاً جدید است. برای بیش از ۲۰۰۰ سال، اصول هندسۀ اقلیدسی بدیهی در نظر گرفته می‌شد. کسانی که مجبور به یادگیری هندسه در مدرسه بودند ممکن است به یاد داشته باشند، یکی از نتایج هندسۀ اقلیدسی این است که مجموع زوایای یک مثلث ۱۸۰ درجه است. بااین‌حال، در قرن گذشته، مردم متوجه شدند که شکل‌های دیگر هندسه ممکن است وجود داشته باشد که در آن‌ها مجموع زاویه‌های یک مثلث لزوماً ۱۸۰ درجه نیست. به عنوان مثال، سطح زمین را در نظر بگیرید. نزدیک‌ترین چیز به یک خط مستقیم روی سطح کرۀ زمین، چیزی است که آن را دایرۀ عظیمه می‌نامیم. این‌ها کوتاه‌ترین مسیر بین دو نقطه هستند، بنابراین، مسیرهایی هستند که خطوط هوایی از آن‌ها استفاده می‌کنند. اکنون مثلثی را روی سطح کرۀ زمین در نظر بگیرید که یک ضلع آن خط استوا، ضلع دیگر آن خطی با طول جغرافیایی صفر درجه که از لندن می‌گذرد و ضلع سوم هم خطی با طول جغرافیایی ۹۰ درجۀ شرقی که از بنگلادش می‌گذرد. هر دو خط طولی (جغرافیایی) با خط استوا زاویۀ قائمه یا ۹۰ درجه می‌سازند. همچنین این دو خط طولی (جغرافیایی) در قطب شمال با زاویۀ قائمه یا ۹۰ درجه به هم می‌رسند.. بنابراین، یک مثلث به سه زاویۀ قائمه (۹۰ درجه) داریم. مجموع زوایای این مثلث ۲۷۰ درجه است که به‌وضوح بالاتر از ۱۸۰ درجه برای یک مثلث روی یک سطح صاف است. اگر یک مثلث روی یک سطح به شکلِ زین بکشیم، خواهیم دید که مجموع زوایا کمتر از ۱۸۰ درجه شده است. سطح زمین یک فضای دو بعدی نامیده می‌شود. به عبارت دیگر، شما می‌توانید روی سطح زمین در دو جهت عمود بر هم حرکت کنید: می‌توانید به شمال-جنوب یا شرق-غرب حرکت کنید، اما البته جهت سومی نیز عمود بر این دو وجود دارد و آن بالا یا پایین است. به عبارت دیگر، سطح زمین در فضای سه بعدی قرار دارد. فضای سه بعدی مسطح است؛ یعنی از هندسۀ اقلیدسی تبعیت می‌کند. مجموع زاویه‌های یک مثلث ۱۸۰ درجه است. بااین‌حال، می‌توان نژادی از موجودات دو بعدی را تصور کرد که بتوانند روی سطح زمین حرکت کنند، اما نتوانند جهت سوم بالا یا پایین را تجربه کنند. آن‌ها دربارۀ فضای سه بعدی مسطح که سطح زمین در آن به سَر می‌برد چیزی نمی‌دانند. برای آن‌ها فضا خمیده و هندسه نااقلیدسی خواهد بود.

Brief Answers to the Big Questions مبنای کتاب «پاسخ‌های کوتاه به پرسش‌های بزرگ» آخرین یادداشت‌ها، مقاله‌ها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های استفن هاوکینگ فقید است و دربردارنده‌ی تازه‌ترین نظريات اوست. نویسنده در این اثر برخی از بزرگ‌ترین رازهای جهان هستی را ارزیابی می‌کند و می‌کوشد نشان دهد علم می‌تواند برای بسیاری از مشکلات ما راه گشا باشد. برخی از پرسش‌های بزرگی که این کتاب به پاسخ‌های کوتاه آن می‌پردازد عبارت‌اند از : آیا خدایی وجود دارد؟ آغاز هستی چگونه بوده است؟ آیا زندگی هوشمند دیگری در جهان وجود دارد؟ آیا هوش مصنوعی از ما پیشی خواهد گرفت؟ آیا سفر در زمان ممکن است؟