کتاب گریزپا

زاده‌ی ۱۰ ژانویه ۱۹۳۱ در وینگهام، انتاریو، کانادا. نویسنده‌ای که داستان‌های کوتاهش نمونه‌ی کمال در این فرم داستان‌گویی‌اند. مونرو را بیش از هر چیز در جهان ادبیات با داستان‌های کوتاهش می‌شناسند. خودِ او البته معتقد است که قصدش تمرکز همیشگی بر فرم داستان کوتاه نبوده، اما آن‌قدر به این قالب انس گرفته که اکنون نگاهش به دنیا و مسائل پیرامون از دریچه شکل گرفته است.

مونرو که پدرش به کار کشاورزی مشغول بود و مادرش در مدرسه تدریس می‌کرد، نوشتن داستان را از سنین نوجوانی آغاز کرد، اما به شکل جدی اولین داستانش را با عنوانِ «ابعاد یک سایه» در سال ۱۹۵۰ و در دوران دانشجویی‌اش آفرید.

تغییرات حس و حال و درونیات انسان‌ها به فراخور افزایش سن و گذر عمر، از درونمایه‌های اصلی آثار آلیس مونرو است. از آنجا که آلیس در شهری کوچک به دنیا آمده و زندگی کرده، روایت اکثر آثار داستانی‌اش نیز در همین فضاها می‌گذرد.

شکلِ داستانی آثار مونرو پر حادثه و شتابان نیست، وقایع داستان‌های او عموماً در سطحی آرام رخ می‌دهند، سطحی که به فراخور پیشبرد روایت، لایه‌ها و ابعاد آن به قلم این نویسنده گشوده می‌شود.

مسائلی جزئی و روزمره در داستان‌های او، اهمیتی فراتر از جزئی بودن و روتین بودنشان پیدا می‌کنند؛ به‌ویژه نگاه خاص مونرو به مسائل و دغدغه‌های زنان در آثارش پر رنگ‌اند. همچنین به شیوه‌ی سنت ادبی مارسل پروست، عنصر «خاطره» نیز در داستان‌های پروست نقشی تعیین‌کننده دارد.

بسیاری از منتقدان ادبی از نظر گونه‌ و شکل داستانی، مونرو را با چخوف قیاس کرده‌اند و این دلیلی بر تیزبینی خاص این نویسنده در کنش و‌ واکنش‌های داستان و نوع مواجهه‌اش با موقعیت‌ها و آدم‌هاست.

همچنین مجله معتبر نیویورکر برای آلیس مونرو بسیار خوش‌یُمن بوده است. بیشتر آثار داستانی این نویسنده برای اولین‌بار در نیویورکر به چاپ رسیده و «زندگی عزیز» واپسین مجموعه داستانی اوست که در قالب کتاب به چاپ رسیده است.

نبوغ و خلاقیت این نویسنده سبب شد تا در نهایت آکادمی نوبل، در سال ۲۰۱۳، جایزه نوبل ادبی را به آلیس مونرو تقدیم کند. جایزه‌ای که مونرو در هنگام دریافتش ۸۲ ساله بود و نام خود را به‌عنوان نخستین کانادایی ثبت کرد که تاکنون موفق شده نوبل ادبی را از آن خود کند.

شقایق قندهاری در دی‌ماه ۱۳۵۵ در تهران چشم به جهان گشود. او که از همان کودکی شیفته‌ی دنیای کتاب‌ها بود، فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه‌ی ترجمه از سال ۱۳۷۴ و در حالی که تنها ۱۹ سال داشت، آغاز کرد.

آثار شاخص:
- فرزندان معجزه
- عروسک پدر
- خانه خودمان
- خواهر گمشده
- فراری
- گریزپا
- زندگی اسرارآمیز زنبورها
- خانه مرموز
- الماس
- قصه‌های جزیره (در چهار جلد)

نقطه عطف زندگی حرفه‌ای:
سرنوشت کاری قندهاری با کتاب *"خواهر گمشده"* اثر ویوین آلکوک گره خورده است. او در ۱۲ سالگی این کتاب را به انگلیسی خواند و چنان مجذوب داستانش شد که تصمیم گرفت آن را به فارسی ترجمه کند. همین اشتیاق، مسیر زندگی‌اش را تغییر داد و باعث شد در رشته ادبیات انگلیسی تحصیل کند.

اولین تجربه ترجمه:
- ترجمه کتاب در ۱۲ سالگی
- چاپ به صورت پاورقی در مجله سروش نوجوان
- انتشار کامل کتاب توسط نشر نیستان

جوایز و افتخارات:
- دریافت اولین جایزه در ۲۲ سالگی برای ترجمه "خواهر گمشده"
- کسب جایزه دوم در سال‌های ۷۹-۸۰ برای رمان "عروسک پدر"
- ترجمه‌های مورد تقدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان:
* رمان "سیاه‌دل" اثر کورنلیا فونکه
* کتاب مرجع "نگارش فیلمنامه انیمیشن" اثر مارلین وبر

فعالیت‌های جانبی:
- پژوهش در حوزه ادبیات کودک و نوجوان
- نگارش مقاله و نقد برای نشریات تخصصی
- مشارکت در برنامه‌های ادبی

قندهاری با ترجمه‌های روان و دقیق خود، به یکی از چهره‌های تأثیرگذار در حوزه ادبیات کودک و نوجوان تبدیل شده است. داستان زندگی او نشان می‌دهد که چگونه یک علاقه‌ی کودکی می‌تواند به یک مسیر حرفه‌ای درخشان تبدیل شود.