کتاب من خوبم تو خوبی نشر نامک

در کتاب حاضر، نویسنده با انجام تقسیماتی در شخصیت یک انسان، نام‌گذاری هر کدام از آن‌ها و شرایط بروز هر یک، سعی در شبیه‌سازی اصولی که فرد با رعایت آن اصول قادر خواهد بود در هر محیطی به‌صورت آگاهانه رفتار مناسبی را از خود بروز دهد. این تقسیمات عبارت‌اند از: والد، کودک و بالغ. علاوه بر این از سه لغت مهم در این کتاب استفاده شده است که دارای معانی خاص خود هستند. این سه لغت نیز عبارت‌اند از خوب، بد و بازی. درواقع نگارنده کتاب سعی در یافتن پاسخی نموده است که سؤال اصلی آن این است که مغز و فکر انسان چگونه کار می‌کند.

آیا اگر انسان بخواهد واقعاً می‌تواند تغییر کند و اگر بتواند، آیا این تغییرات او، محصول شرطی‌سازی گذشته هستند؟ آیا انسان دارای اراده است؟ یکی از مشکلات جدی که پیروان فروید با آن مواجه هستند مشکل جبرگرایی در برابر آزادی است. فروید و بیشتر رفتارگرایان باور داشتند که پدیده‌های علت و معلولی که در سراسر جهان مشاهده می‌شوند، در مورد انسان‌ها نیز صادق هستند و اینکه هر آنچه امروز روی می‌دهد می‌تواند به لحاظ نظری به واسطه آنچه در گذشته اتفاق افتاده درک شود. اگر امروز مردی دیگری را به قتل برساند، ما که به رویکرد فرویدی عادت داریم به گذشته نگاه می‌کنیم تا دلیل آن را پیدا کنیم. فرض بر این است که باید علت یا عللی وجود داشته باشد و این علت یا علل از جایی در گذشته نشأت می‌گیرد. جبرگرایی مطلق بر این عقیده است که رفتار انسان آزاد نیست و تنها محصولی از گذشته اوست. نتیجه اجتناب‌ناپذیر چنین عقیده‌ای آن است که – انسان مسئول آنچه که می‌کند نیست و اینکه در واقع اراده آزاد ندارد. درگیری‌های فلسفی در این مورد عملاً در دادگاه‌ها دیده می‌شود. حکم قضایی می‌گوید که انسان مسئول است. حکم جبرگرایانه‌ای که زیربنای بسیاری از مدارک و شواهد روان‌پزشکی است می‌گوید که انسان به‌موجب رویدادهایی که در گذشته او رخ داده‌اند مسئول نیست.

ما نمی‌توانیم واقعیت علت و معلول را انکار کنیم. اگر به یک توپ بیلیارد ضربه بزنیم و آن هم به چند توپ دیگر برخورد کند که آن‌ها نیز به‌نوبه‌خود به توپ‌های دیگری برخورد کنند، باید این نمود توالی زنجیره‌ای از علت و معلول‌ها را بپذیریم. اصل وحدت‌گرایی می‌گوید: قوانین واحدی در تمام طبیعت عمل می‌کنند. با‌این‌حال، تاریخ نشان می‌دهد درحالی‌که توپ‌های بیلیارد به چیزی بیش از آنچه هستند، یعنی گرفتاران درام علت و معلولی تبدیل نشده‌اند، انسان‌ها به چیزی بیش از آنچه بودند تغییر یافته‌اند. شواهد تکامل – و تجربه شخصی – ما را متقاعد می‌کند که انسان از پیشینیان خود فراتر رفته است.

ویل دورانت در مورد فیلسوف فرانسوی قرن نوزدهم، هانری برگسون، که به‌صورتی خستگی‌ناپذیر مسئله‌ی جبر را به پوچی پیوند می‌زد، این‌گونه نظر داده است: «در نهایت، آیا جبر قابل فهم‌تر از اراده‌ی آزاد است؟ اگر لحظه‌ی حاضر، حاوی هیچ گزینه‌ی زنده و خلاقی نباشد و کاملاً و به لحاظ مکانیکی محصول ماده و حرکت لحظه‌ی قبل باشد، پس آن لحظه صرفاً اثر مکانیکی لحظه‌ی پیش از خودش بوده و آن لحظه‌ی قبل نیز به همین منوال نسبت به لحظه‌ی پیش از خود … و به همین ترتیب، تا زمانی که به لحظه‌ی اولیه به عنوان علت کلی تمام رویدادهای بعدی برسیم؛ این یعنی علت اصلی هر خط از نمایشنامه‌های شکسپیر و همه درد و رنجی که روح او را می‌آزرد؛ چیزی که باعث شد هر بند و هر عبارت خطابه‌های حزن‌انگیز هملت و اتللو، مکبث و شاه لیر، به دور از فواصل آسمانی و اعصار بی‌پایان، به‌واسطه‌ی ساختار و محتوا و به‌خاطر آن لحظه افسانه‌ای نوشته شود. چقدر زودباوری و ساده‌لوحی در این برداشت وجود دارد …» اینجا امکان کافی برای سرکشی وجود دارد و اگر برگسون آن‌قدر سریع به شهرت رسید به خاطر آن بود که شهامت شک کردن به آنچه همه‌ی مرددین با ایمان تمام به آن معتقد بودند را داشت.