22,000
مسئله استقرا از دیرباز توجه متفکران را به خود جلب کرده است و هر یک از آنها به فراخور توانایی خود در راه بسط و حل معضلات آن گام برداشته اند. برخی با دل بستن به قیاس به عنوان یگانه الگوی معتبر استنتاج در صدد چاره جویی برآمده و جمعی دیگر با مددجویی از تجربه در پی اثبات آن بوده اند تا این که دیوید هیوم از راه رسید و به یک باره تمام مساعی و تلاشهای آنها را به هیچ گرفت و اقامه هر نوع استدلالی را در این زمینه ناممکن شمرد و به این ترتیب چالشی پدید آورد که به اعتقاد برخی صاحب نظران تاکنون پاسخ رضایت بخش و معقولی به خود ندیده است.
از نظر هیوم پیش بینیها یا احکام مربوط به آینده و موارد نامعلوم حاکی از تجربه اند و نه نتیجه منطقی آن آنها مربوط به اموری هستند که نه تاکنون مشاهده نشده اند و منطقاً نمیتوان آنها را از آنچه تاکنون مشاهده شده است استنتاج کرد؛ زیرا آنچه رخ داده نمی تواند هیچ گونه محدودیت منطقی بر آنچه روی خواهد داد تحمیل کند. به عبارت دیگر هیچ ضمانتی وجود ندارد که آینده مشابه گذشته و گذشته چراغ راه آینده باشد و این که اصولاً طبیعت برنهج واحدی سیر کند.
والدین سیاه پوست و در کشور سودان متولد شده اند، سیاه پوست اند» در این صورت اگر پدیده ولادت به طور مطلق مورد نظر ما نباشد، بلکه ولادت از انسانهای سیاه یا ولادت از انسانهایی در سرزمین خاص مورد نظر باشد، تجربه مذکور صحیح و مفید یقین خواهد بود ولی اگر بر پایه انسانهای سیاه پوستی که مورد تجربه واقع شده اند تولد تمام انسانها مورد نظر باشد، چنین تجربه ای مفید یقین نخواهد بود.
کوتاه سخن آنکه ادراک حسی حکم کلی نتیجه نمی دهد، ولی آنچه از طریق استقرا و تجربه به دست میآید گاهی می تواند مفید حکم کلی باشد. با این تفاوت که حکم استقرایی ظن غالب به دنبال دارد مگر آنکه به تجربه موؤل شود، ولی حکم تجربی با فرض وحدت ظرف تجربه مفید حکم کلی خواهد بود. بنابراین برای تعیین درجه اعتبار یک تجربه باید اقسام مختلف تجربه را مد نظر داشته باشیم از نظر ملاصدرا، تجربه گاهی جنبه عمومی دارد؛ به گونه ای که همه مردم در زمانها و مکانهای مختلف چیزی را مورد تجربه قرار میدهند و نتیجه آن را به عنوان حکم ثابت و کلی بیان میکنند قطعیت این احکام کلیت و عمومیت دارد و با تغییر زمان و مکان تغییر نمیکند مثل حکم به اینکه «هر جسمی جایگر است». قسم دوم تجربه ای است که به وسیله افراد خاصی صورت می پذیرد و تنها برای خود آنها اعتبار دارد. این تجربه نسبی است و با اختلاف زمان و مکان و اشخاص و گاه حتی برای یک فرد در دو زمان اختلاف پیدا می شود.
در حال حاضر مطلبی درباره رضا گندمی نصرآبادی نویسنده معمای جدید استقراء در دسترس نمی‌باشد. همکاران ما در بخش محتوا، به مرور، نویسندگان را بررسی و مطلبی از آنها را در این بخش قرار خواهند داد. با توجه به تعداد بسیار زیاد نویسندگان این سایت، درج اطلاعات تکمیلی، نقد و بررسی تمامی آنها، کاری زمانبر خواهد بود؛ لذا در صورتی که کاربران سایت برای مطلبی از نویسنده، از طریق صفحه ارتباط با ایده بوک درخواست دهند، تهیه و درج محتوای برای آن نویسنده در اولویت قرار خواهد گرفت.ضمنا اگر شما کاربر ارجمندِ سایت ایده‌بوک، این نویسنده را می شناسید یا حتی اگر خود، نویسنده هستید و تمایل دارید با مطلبی جذاب و مفید، سایرین را به مطالعه‌ی کتاب ترغیب و دعوت کنید، می توانید محتوای مورد نظرتان را از صفحه ارتباط با ایده بوک ارسال نمایید.
تلگرام
واتساپ
کپی لینک