کتاب روش تحقیق در علوم سیاسی و روابط بین الملل

بسیار جای خرسندی است که روش شناسی در علم سیاست و علم روابط بین الملل در میان دانشجویان و دانش پژوهان ایرانی متداول شده است. هر چند برای عمیق تر شدن روش در تحقیق و استنباط سیاسی راهی طولانی در پیش است ولی در هر حال حساسیت به روش شناسی مدتی است که در کشور آغاز شده است تنها یک دهه پیش، رساله نویسی و تحقیق عمدتاً صورت برداری از متون موجود اما با قدری اضافات شخصی تلقی میشد. ارائه طرح تحقیق به معنایی که امروز رایج شده و دانش پژوه متکلف است تا سئوال اصلی مفروض و فرضیه های خود را بیان دارد و فرآیندهای آزمون فرضیه خود را مشخص کند سنت دانشکده های علوم سیاسی و روابط بین الملل محسوب نمی شد. علی رغم این تحولات اولیه و شکلی نظریه پردازی و کار میدانی در علم سیاست و علم روابط بین الملل ایرانی در دوره دبستانی خود به سر می برد. هنوز ارائه ذهنیتها مقدم بر استنباط مبتنی بر کار میدانی و عینی است. بنظر می رسد برای تعمیق روش شناسی در علوم سیاسی و روابط بین الملل ایرانی نکات زیر میتوانند مورد توجه قرار گیرند

مد نظر ماست یعنی بافتن قضاوت و هدایت فکر نه بر اساس مطالعه، مواد خام، جست و جو و پژوهش بلکه به مقتضای شرایط و بهره برداری از داده های موجود در ذهن و بهره گیری از تعصب، احساس، و جهشهای مقطعی ذهن.
امکانات محدود جوامع و اصل کمیابی اجازه نمی دهد که تمامی شهروندان به متفکران فیزیک شیمی اقتصاد، و مدیریت تبدیل شوند، اما عامه مردم نیازمند یک نظم ذهنی منطقی برای زندگی، کار، و انجام امور جاری هستند. اینکه ذهن چگونه کار میکند و چگونه به قضاوت می پردازد بر روندهای تصمیم گیری مدیریت، و کارآمدی بسیار تأثیرگذار است. شهروند معقول کسی است که با یک ذهن تربیت شده بر خود کنترل دارد و اگر اکثریت مردم یک جامعه چنین باشند آن جامعه می تواند اهداف بزرگی را به مرحله فعلیت برساند تخیل مخرب است زیرا انسان را از ساختن پرداختن بنا کردن اصلاح و تصحیح باز می دارد. تخیلی بودن یعنی بهره گیری وسیع از احساسات و ذهنیت های گرد و غبار گرفته، به طوری که انسان تحت الشعاع آنها قرار گیرد و جغرافیای زمان و سخن را فراموش کند.
در مورد ایران، تنوع قومی کشور تاریخ طولانی استبداد، نهادینه نشدن اصل امنیت و اقتصاد غیر قاعده مند از عوامل مهم پرورش ذهن تخیلی هستند. فرهنگ اجتماعی ایران از یک منظر تاریخی محرکه عقلانیت نداشته است. 

درست فکر کردن منطقی فکر کردن ، روشمند فکر و مطالعه کردن و حتی صحیح فهمیدن پدیده ها نهایتاً تابع علم و مشتقات علمی است که انسان جدید را از ایدئالیسم مخرب به رئالیسم منطقی سوق داده است..... مخاطبان این کتاب افرادی هستند که با علم از یک طرف و سیاست از طرف دیگر سر و کار دارند. سیاست هم علم است و هم هنر اما هر دو وجه آن تابع منطق هستند... این کتاب محصول دوازده سال (۱۳۷۹-۱۳۶۷) مطالعه و تدریس روش تحقیق در هر سه دوره لیسانس . فوق ليسانس و دکترای علوم سیاسی در ایران است..... کتاب از سه بخش آشنایی با تحقیق سیاسی ، مراحل کار تحقیقاتی، و مكاتب روشی تشکیل شده است.