کتاب اختلال های یادگیری 3 درمان اختلال خواندن 1

مهم‌ترین مهارت پس از صحبت کردن، برای کودکانی که وارد مدرسه می‌شوند، مهارت خواندن است. خواندن نوعی مهارت ابزاری به شمار می‌رود، به این معنی که کودک از آن برای یادگیری سایر کارها و فراگیری مهارت‌های بیشتر استفاده می‌کند. از آنجایی که مهارت خواندن به عنوان یک مهارت ابزاری و محوری برای یادگیری سایر دروس مانند ریاضیات، علوم، تاریخ، جغرافی، فیزیک و… به حساب می‌آید هر نوع مشکل یا اختلال در خواندن، کودک را از موفقیت در سایر دروس باز می‌دارد. این مسئله نه تنها در دوران کودکی بلکه در تمام طول دوران زندگی فرد او را با محدودیت‌ها و مشکلاتی مواجه می‌سازد. اختلال در خواندن و نوشتن یکی از اختلالات ویژه یادگیری است که به سبب ارتباطاتی که با دشواری‌های زبانی دارد در حیطه کاری گفتار درمانی قرار می‌گیرد. چرا که کلمات نوشته شده نوعی سمبل زبانی هستند که برای برقراری ارتباط استفاده می‌شوند. کودکان مبتلا معمولاً با ورود به مدرسه شناخته می‌شوند. چنین کودکانی معمولاً تعجب والدین و معلم را برمی‌انگیزند چرا که علی‌رغم اینکه از هوش طبیعی و یا بالایی برخوردارند بدون بهره‌گیری از آموزش‌های ویژه قادر به ادامه تحصیل نیستند و در برخی موارد مطالب فراگرفته را به زودی فراموش می‌کنند. این کودکان در زمره کودکان کم‌شنوا، عقب‌مانده ذهنی‌، استثنایی و زبان‌پریش و… قرار نمی‌گیرند. این کودکان نیازمند شیوه‌های خاص آموزشی و درمانی هستند که از کلیه حواس کودک برای یادگیری و شناسایی حروف، هجی کردن‌، خواندن و نوشتن استفاده می‌کند. این کودکان به هیچ‌وجه نباید به مدارس کودکان عقب‌مانده ذهنی ارجاع داده شوند. چنین کودکانی ممکن است در شناخت و تطابق حروف و کلمات‌، خواندن و هجی کردن کلمات نوشته شده یا املا ناتوان یا دچار مشکل باشند. خوانش‌پریشی (Dyslexia) با ناتوانی شناخت کلمات و آهسته و نادرست‌خوانی، ضعف در درک و فهم، وجود داشتن هوش عادی یا بالاتر و بدون داشتن نواقص حسی و قابل توجه شناخته می‌شود. این ناتوانی موجب اختلال در روان‌خوانی و یا درک مطلب شده و می‌تواند خود را به عنوان یک مشکل در رابطه با واج‌خوانی، رمزگشایی، دیکته، مهارت شنوایی، حافظه ‌کوتاه‌مدت و یا نام‌گذاری ‌سریع آشکار کند. ناتوانی خوانش، یا دیسلکسیا یکی از معمول‌ترین ناتوانی‌های آموزشی می‌باشد.

داریوش صادقی، کارشناس ارشد روان‌شناسی و عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، از سال ۷۸ علاوه بر فعالیت‌های تدریس و آموزش کودکان، به تالیف و نگارش کتاب‌های آموزشی و روان‌شناسی یادگیری پرداخته است. از وی تا‌کنون بیش از یکصد و پنجاه جلد کتاب و مقاله در حوزه‌ی کودکان به چاپ رسیده است. مجموعه‌ی اختلال‌های یادگیری، از جدید‌ترین تالیفات وی در حوزه روان‌شناسی یادگیری کودکان است.

روش‌ها و رویکردهای درمانی اختلال‌های یادگیری به دو گروه رویکردهای سنتی و رویکردهای معاصر طبقه‌بندی می‌شود. رویکردهای سنتی برای درمان ناتوانی‌های یادگیری بر روی کانال‌های حسی تاکید دارند و به همین دلیل روش‌های درمانی آن‌ها به عنوان روش‌های چند‌حسی نامیده شده‌اند که بر حواس دیداری، شنیداری، جنبشی و بساوایی تمرکز دارند. رویکرد‌های معاصر در درمان اختلال‌های یادگیری، ازشیوه‌های سنتی تبعیت نمی‌کند و بیشتر به دنبال این هستند که با اتخاذ شیوه‌های نوین، پس از آموزش اصول الفبایی به کودکان، مهارت‌های روان‌خوانی و درک مطلب را در آن‌ها تقویت کنند. در این کتاب برای درمان اختلال خواندن از هر دو روش سنت و معاصر استفاده شده است و با توجه به اثر بخش بودن هر دو رویکرد، تمرین‌ها و بازی‌های متنوعی از آن‌ها جمع‌آوری گردیده است.

• خواندن و اختلال خواندن.


• واج‌شناسی و ترکیب حروف با روش جزء به کل.


• تمرین و بازی‌های کلمه‌خوانی.


• بازی با کلمات تشخیص و ساخت کلمه.


• درست‌خوانی با روش واژه محور (رویکرد کلی).


• جمله‌خوانی و روان‌خوانی.