کتاب سوژه لاکانی نشر ققنوس

لاکانِ روانکاو، برخلاف بیشتر پساساختارگرایانی که به دنبال واسازی و حذف مفهوم سوژه انسانی‌اند، مفهوم سوبژکتیویته را بسیار مهم می‌داند و به کاوش در معنای سوژه بودن، نحوه سوژه شدن فرد، عوامل شکست در سوژه شدن، و امکانات روانکاو در القای «رسوب سوبژکتیویته» می‌پردازد.

تلاش بروس فینک معطوف به ارائه دیدگاهی به اندیشه لاکان است که بسیاری بی‌تردید آن را بیش از حد ایستا و بسته تلقی می‌کنند، در حالی که یکی از جاذبه‌های بی‌شمار کار او دقیقاً در دگرسانی‌ها، خودپیرایی‌ها و واژگونی‌های بی‌وقفه چشم‌انداز ریشه دارد. او همچنین تلاش کرده است نگرشی از چند مفهوم مهم لاکانی را در این کتاب ارائه دهد و نظریه‌هایی را مطرح می‌کند که برای درمانگران و نظریه‌پردازان به یک اندازه مفید و نیرومند است.

فینک در این کتاب جنبه‌ای از کار لاکان را به ما معرفی می‌کند که در اقبال به نظریه او مغول مانده است و همچنین به شرح و بسط مفاهیم محوری او از قبیل دیگری، ابژه a، بیگانگی و جداسازی، ساختار زبان‌مانند ناخودآگاه، استعاره پدری، ژوئیسانس، و تفاوت جنسی می‌پردازد و دانشی عمیق از کار نظری و بالینی لاکان ارائه می‌دهد.

منبع: ناشر کتاب

لاکان نظریه ای اساساً جدید درباره سوبژکتیویته به ما ارائه می دهد. لاکان روانکاو، برخلاف بیشتر پساساختارگرایانی که به دنبال واسازی و حذف مفهوم سوژه انسانی اند، مفهوم سوبژکتیویته را بسیار مهم می داند و به کاوش در معنای سوژه بودن نحوه سوژه شدن فرد عوامل شکست در سوژه شدن که به روان پریشی میانجامند و امکانات روانکاو در القای رسوب سوبژکتیویته می پردازد. اما کنار هم چیدن ایده های متنوع لاکان درباره سوژه بسیار دشوار است، نظریه سوژه او برای اغلب ما اصلاً آسان یاب و بی واسطه نیست (مثلاً به این تعریف مکرر لاکان توجه کنید سوژه آن چیزی است که یک دال برای دال دیگر بازنمایی میکند و در جریان کارش تحول چشمگیری می یابد. وانگهی در اواخر دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ در ایالات متحده لاکان احتمالاً به واسطه مباحث مطرح شده در آثارش درباره زبان و داستان کوتاه نامه ربوده شده از ادگار آلن پو بیشتر ساختارگرا تلقی می شد ...

وابستگی متقابل دارند و بر اساس آن مادر فقط در معنای «آنجا» با امکان «رفته» بودنش و به عکس معرفی میشود - حضور و غیاب او را علامت گذاری می کنند. و ساده ترین رشته نمادین مجموعه خطی نشانه های دلالتگر حضور یا غیاب متناوب را می سازند (141 .Berits, p) از سوی دیگر، الگوی لاکان این علامت گذاری مرتبه اول را فرض می گیرد. الگوی او به تعبیری در راهبرد نسبت دادن نماد خود، با شروع از یک واقعیت پیچیده، آنچه را ندارد می سازد. چنان که دیدیم، میتوانیم واقعیت پرتاب سکه را طوری علامت گذاری کنیم که به نظر برسد چیزی به رویداد اولیه نمی افزاید، اما در هر صورت سطح معنایی دیگری را به اعداد صحیحی (۱، ۲) و (۳) می افزاید که مشغول علامت گذاری شان بودیم

لاکان در پسگفتار سمینار نامه ربوده شده نوعی روش علامت گذاری معرفی میکند که در آن معنا / اشارتگر مضاعف و گاهی چهارجانبه را به تمام نمادها نسبت میدهد که برای نمایش کامل مستلزم همپوشانی است - شاید نوعی چند علتمندی از این جهت ماتریس نمادين او ظاهراً تقليد بسيار نزدیک زبانهای طبیعی است که مرتباً بیش از یک معنا را به یک واژه نسبت می دهند و برای نمایش دقیق هر چیز عموماً به مازاد واژه ها نیاز دارند. در پیوست ۱ با جزئیات بیشتر درباره این زبان پیچیده سخن خواهم گفت. فروید ما را به طرح این سؤال ترغیب میکند که آیا عبارت «تفکر ناخودآگاه» و ایده ناخودآگاه صرفاً جمع اضداد نیست فرایند کار رؤیا کاملاً جدید و عجیب است و پیش از این مشابهی نداشته است. این فرایند] اولین بار نظر ما را به فرایندهایی که در دستگاه ذهنی ناخودآگاه ما ادامه دارد جلب میکند... ما جرئت نمیکنیم آنها را فرایندهای تفکر بنامیم...

لاکان نظریه ای اساسا جدید درباره سوبژکتیویته پدید می آورد. لاکان روانکاو برخلاف بیشتر پساساختارگرایانی که به دنبال واسازی و حذف مفهوم سوژه انسانی اند مفهوم سوبژکتیویته را بسیار مهم می داند و به کاوش در معنای سوژه بودن نحوه سوژه شدن فرد و عوامل شکست در سوژه شدن می پردازد. بروس فینک در این کتاب خوانندگان را در هزارتوی نظریه لاکانی راهنمایی میکند و به شرح و بسط مفاهیم محوری او از قبیل دیگری ابژه که بیگانگی و جداسازی ساختار زبان مانند ناخودآگاه استعاره پدری ژوئیسانس و تفاوت جنسی می پردازد و دانشی عمیق از کار نظری و بالینی لاکان ارائه می دهد.

بروس فینک جنبه ای از کار لاکان را به ما معرفی میکند که در اقبال به نظریه او مغفول مانده است کار لاکان برخاسته از روانکاوی بالینی او و توصیف کننده آن است. به گفته فینک لاکان نمی خواهد مرگ سوژه را اعلام کند بلکه ولادت دوباره آن را با تمام نیروی شناختی و اخلاقی اش وعده میدهد. مسئولیت اخلاقی سوژه از عدم امکان منطقی آشناترین تجربه های بشری برخاسته است - این واقعیت که چیزی به نام رابطه جنسی وجود ندارد؛ یا ژرف ترین میل ما از آن ها ما نیست یا جنسیت زنانه به جنسیت زنها ربط ندارد با اختگی ای که از آن میترسیم قبلاً اتفاق افتاده است.»