کتاب داستان کوتاه بنویسیم

«داستان کوتاه بنویسیم» عنوان کتابی است نوشته‌ی جو بانتینگ که انتشارات نودا آن را به چاپ رسانده است. بهترین دلیل برای نوشتن یک داستان کوتاه این است که شما یک نویسنده‌اید. قرار است شما جهان جدیدی را پیش چشم خواننده‌تان ترسیم کنید. قرار است شما شخصیت‌های جذاب، قهرمان، نفرت‌انگیز یا زیبا خلق کنید. شما می‌خواهید داستانی را بیان کنید که بواسطه‌ی آن خواننده‌تان را به مابقی جامعه‌ی بشری متصل کنید، داستانی که مخاطبان را به روح شخصیت‌ها پیوند دهد.

داستان کوتاه یکی از کهن‌ترین اشکال هنری در جهان است. سال‌ها پیش از اینکه بشر مجهز به ابزاری برای نوشتن باشد، انسان‌ها دور آتش می‌نشستند و قصه‌گویی می‌کردند. هر روز در سرتاسر دنیا قصه‌ها روایت می‌شوند.

بخش جذاب ماجرا این است که این شمایید که دست به قلم می‌شوید و این قصه‌ها را می‌نویسید. شما به عنوان یک نویسنده از این امتیاز ویژه بهره‌مندید که داستان‌های سرتاسر دنیا را به چنگ آورید و آن‌ها را به شکلی بنویسید که بتوان در سرتاسر دنیا به اشتراکشان گذاشت.

چطور برای نویسندگی تمرین می‌کنید؟

جو بانتینگ می‌گوید: «این سؤالی بود که باعث شد در سال ۲۰۱۱ تمرین نویسندگی را بنویسم.»

براساس گفته‌های چند متخصص یادگیری از جمله جئوفری کالوین و مالکولم گلدول در صورتی که کاری را از روی قصد و هدف تمرین کنید، بسیار سریع‌تر از زمانی که آن را برای تفریح و بدون هیچ دوراندیشی انجام می‌دهید، به مهارت می‌رسید و پیشرفت می‌کنید.

در تمرین نویسندگی تلاش من بر این بود که نویسندگان را به مسیری هدایت کنم که هر روز هفته به جز جمعه‌ها، روزی ۱۵ دقیقه، با هدف مشخصی بنویسند. این روند توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرد. نزدیک به صد نویسنده در این فراخوان نویسندگی شرکت کردند. با تعداد قابل توجهی از نویسندگان برجسته در مورد چگونگی ارتقاء سطح نویسندگی از طریق ممارست صحبت کردم. بعضی از این افراد ویراستاران مجلات برتر ادبی، اساتید نویسندگی خلاقانه و حتی نویسندگان برنده‌ی جایزه‌ی پولیتزر بودند.

نتیجه‌ی تمام گفت‌وگوهایم با این افراد این بود که یکی از بهترین روش‌ها برای ارتقاء سطح نویسندگی، از نوشتن داستان کوتاه شروع می‌شود.

برای تمرین هدفمند در نویسندگی، لازم است که بارها و بارها آثاری را نوشته و به پایان برسانید.

به پایان رساندن آثار به شما انگیزه‌ی مداومت در نوشتن را می‌دهد، به‌خصوص در لحظاتی که نویسندگی کار بسیار دشواری به نظر می‌رسد. تمرین هدفمند گاهی شما را اغنا نمی‌کند. برای اینکه بتوانید در این مسیر پیشرفت کنید، داشتن اثری پایان‌یافته، می‌تواند بسیار مؤثر باشد و باعث دلگرمی شما شود. در اختیار داشتن اثری که تکمیل‌شده و شانس ورود به مرحله‌ی چاپ را داراست یک انگیزه‌ی قوی برای نویسنده محسوب می‌شود، به‌ویژه در زمان‌هایی که نویسنده در دام انسداد فکری گیر افتاده است.

مهم‌تر از آن اینکه، تمرین هدفمند، مهارت نوشتاری شما را به بوته‌ی آزمایش می‌گذارد. محققان از سال‌های ۱۸۹۰ به این نتیجه رسیده‌اند که وقتی مهارت افراد مورد سنجش قرار می‌گیرد، به‌طرز چشمگیری پیشرفت می‌کنند و این نکته جتی درباره‌ی افرادی که سال‌ها در مباحثی تجربه دارند نیز صادق است. این نکته را با نحوه‌ی نوشتن خود مقایسه کنید. اکثر ما هر چه دوست داریم را به قلم می‌آوریم و سپس از عدم پیشرفت خود در عجبیم. (از این بدتر اینکه ذهنمان درگیر این سؤال می‌شود که چرا دیگران نسبت به اثر هنری ما واکنشی نشان نمی‌دهند.)

واقعیت این است که نوشتن به‌عنوان یک سرگرمی ایده‌ی بسیار خوبی است. نوشتن لذت‌بخش است. در نتیجه باید بدانید که اگر می‌خواهید فقط برای حس و حال خود بنویسید، قطعاً سرعت پیشرفت شما آهسته‌تر از زمانی که با ارسال مداوم متون خود با هدف چاپ، مهارت نویسندگی خود را به بوته‌ی آزمایش می‌گذارید. می‌توانید رمان بنویسید و برای محک زدن خود رمانتان را به چاپ هم برسانید اما مسلماً نوشتن رمان بسیار زمان‌برتر از نوشتن یک داستان کوتاه است. به همین دلیل است که فراخوان‌های نویسندگی، تمرکز خود را بر داستان‌های کوتاه به عنوان تمرینی هدفمند در مسیر داستان‌نویسی می‌گذارند.

اگر به فکر ارتقای مهارت خود در داستان‌نویسی هستید، تا می‌توانید داستان کوتاه بنویسید.

گوشه ای از کتاب

دو نوع نویسنده داریم: یک نوع نویسنده عاشق ساختار است و نمی‌تواند بدون آن بنویسد. نوع دیگر، نویسنده‌ای است که فکر می‌کند ساختار مختص نویسندگان بدون خلاقیت است و دوست دارد بدون هیچ ساختاری بنویسد.

مطمئن نیستم حق با کدام‌یک از این دو دسته است. بااین‌حال، فکر می‌کنم تمام نویسندگان بزرگ ساختاری را به کار می‌برند ، چه آن ساختار را بشناسند، چه از آن غافل باشند.

فلانری اوکانر، یکی از به‌نام‌ترین نویسندگان داستان کوتاه، تمام دوران می‌گوید که هرگز به شخصیت‌های داستانش نگفته چه کار کنند، بلکه آن‌ها به او می‌گفته‌اند چه کند. بااین‌حال، حتی داستان‌های او هم در ساختار سنتی داستان‌نویسی قرار می‌گیرد که همیشه وجود داشته. اگر نمی‌توانید ساختاری را برای داستانتان تحمل کنید، نباید از آن استفاده کنید اما لااقل باید بدانید ساختار داستان‌های کوتاه خوب چگونه‌اند.