جستجوهای اخیر
جستجوهای پرطرفدار
34,000
وقتی صحبت از ادبیات كودك ايران میشود، كمتر كسی است كه نام مصطفی رحماندوست را نشنيده باشد. شاعر و نويسنده‌ای كه بيش از چهار دهه است با قلم سحرآميزش، دنیای كودكانه را با كلمات درآميخته است. از ترانه‌های شاد «صد دانه ياقوت» تا قصه‌های دلنشين «خوشا به حالت اي روستایی»، آثار او بخشی از خاطرات جمعی چندين نسل از ايرانيان شده‌اند.
از زادگاه شعر تا پايتخت قصه‌ها
رحماندوست در سال 1329 در همدان متولد شد. خودش می‌گويد: «در خانه‌ای بزرگ شدم كه بوی كتاب و شعر می‌داد». این عشق به ادبيات، او را به دانشگاه تهران كشاند تا در رشته زبان و ادبيات فارسی تحصيل كند. اما سرنوشت، مسيری ديگر برایش رقم زد: ادبيات كودك.
در دهه 60، وقتی بسياری به فكر نوشتن برای بزرگسالان بودند، رحماندوست متوجه شد «كودكان ايران به صدایی نزديک به دل‌های كوچکشان نياز دارند». همين شد كه قلمش را وقف كودكان كرد.
آثار ماندگار: از شعر تا قصه
رحماندوست در هر دو عرصه شعر و داستان طبع‌آزمایی كرده است:
شعرهای كه هنوز زمزمه می‌شوند
«صد دانه ياقوت»: ترانه‌ای كه هنوز در مهدكودك‌ها خوانده میشود.
«خوشا به حالت اي روستایی»: تصويری شعرگونه از زندگی ساده روستايی.
مجموعه «**بازی با انگشت‌ها****: اشعاری كه كودكان را به مشاركت دعوت می‌كند.
داستان‌هایی كه درس زندگی می‌دهند
«قصه‌های پنج انگشت»: داستان‌های كوتاه با پيام‌های اخلاقی ساده.
«پرنده‌های شعر من»: تركيب شعر و داستان برای كودكان دبستانی.
بازنويسی‌های او از متون كهن مانند «کلیله و دمنه» به زبان ساده.
سبك منحصربه‌فرد: سادگیِ پرمعنا
نقطه قوت رحماندوست در توانايی بيان مفاهيم عميق با زبانی كودكانه است. او مانند پدربزرگی مهربان است كه:
از طبيعت و حیوانات برای آموزش استفاده می‌كند.
آموزش اخلاق را در قالب بازی با كلمات می‌گنجاند.
به فرهنگ ايرانی در قصه‌هايش رنگ ويژه‌ای می‌دهد.
فعاليت‌های فراتر از نوشتن
رحماندوست فقط نويسنده نبوده است:
مترجم: آثاری مانند «شازده كوچولو» را به فارسی برگردانده است.
مدرس: سال‌ها در دانشگاه‌ها درباره ادبيات كودك تدريس كرده است.
پژوهشگر: در زمينه ادبيات فولكلوريك ايران تحقيقات ارزشمندی انجام داده است.
جايگاه او در ادبيات كودك ايران
برخی از منتقدان، رحماندوست را «پيونددهنده ادبيات كلاسيك ايران با ادبيات كودك امروز» می‌دانند. آثار او:
رکورددار تجديدچاپ در انتشارات مختلف هستند.
در كتاب‌های درسی نيز راه يافته‌اند.
به چندين زبان ترجمه شده‌اند.
حرف آخر: میراثی برای نسل‌ها
امروز در عصر گوشی‌های هوشمند، هنوز هم كودكان ايران با شعرهای رحماندوست بزرگ می‌شوند. شايد راز ماندگاری او در اين باشد كه هرگز نگفت "من برای كودكان می‌نويسم"، بلكه گفت "من با كودكان حرف می‌زنم".
همان‌طور كه خودش می‌گويد: «قصه‌گو بايد كودك درونش را زنده نگه دارد. من هنوز هم وقتی می‌نويسم، اول خودم را می‌خندانم، بعد قلم را روی كاغذ می‌گذارم.»
افسانه شعبان نژاد (زادهٔ ۱۳۴۲ در کرمان) یکی از چهره های برجستهٔ ادبیات کودک و نوجوان ایران است که با آثار متنوعش در حوزه های شعر، داستان و ترجمه، نقش مهمی در غنی سازی ادبیات این گروه سنی داشته است. او با زبانی ساده، روان و گاه طنزآمیز، مفاهیم عمیق اخلاقی، اجتماعی و عاطفی را به کودکان و نوجوانان منتقل میکند.
زندگی و فعالیت های ادبی
تولد و تحصیلات: او در کرمان متولد شد و از همان نوجوانی به ادبیات علاقه داشت. بعدها در رشتهٔ مترجمی زبان انگلیسی تحصیل کرد.
شروع کار: فعالیت حرفه ای خود را با نوشتن شعر و داستان برای کودکان آغاز کرد و خیلی زود به یکی از نام های آشنا در این عرصه تبدیل شد.
حوزهٔ کاری: علاوه بر سرودن شعر و نوشتن داستان، ترجمهٔ آثار کلاسیک کودک و نوجوان (مانند اقتباس منظوم از شازده کوچولو) را نیز در کارنامه دارد.
سبک و ویژگی های آثار
زبان ساده و جذاب:
اشعار و داستان هایش برای کودکان قابل فهم و همراه با موسیقی کلام است.
از تکرارهای آهنگین و بازی های زبانی برای جذب مخاطب استفاده میکند.
محتوا و درونمایه ها:
آموزش غیرمستقیم مفاهیم اخلاقی مانند دوستی، صلح، احترام به طبیعت و مهربانی.
پرداختن به مسائل اجتماعی کودکان (مثل ترس های کودکی، رابطه با خانواده و دوستان).
استفاده از عناصر خیال و رویا برای گسترش دنیای ذهنی کودک.
طنز و شوخ طبعی:
برخی از آثارش (مثل "شعرهای نینیالی") با نگاهی شیرین و طنزآمیز نوشته شده اند.
آثار مشهور
شعر:
"صد دانه یاقوت" (از معروف ترین مجموعه شعرهایش)
"یک سبد سیب"
"باغ فرشته ها"
"شعرهای نینیالی" (مخصوص خردسالان)
داستان:
"قصه های کوتی کوتی" (داستان هایی با شخصیت محبوب "کوتی کوتی")
"هوشنگ و غول اخمو"
ترجمه و اقتباس:
"شازده کوچولو" (اقتباس منظوم برای کودکان)
"آلیس در سرزمین عجایب" (با زبانی ساده تر)
جوایز و تقدیرها
برگزیدهٔ جشنوارهٔ کتاب سال شهید حبیب غنی پور.
نامزد دریافت جایزه در بخش شعر کودک از جشنواره های ادبی مانند پروین اعتصامی.
آثارش در فهرست کتاب های مناسب شورای کتاب کودک قرار گرفته اند.
نقش او در ادبیات کودک ایران
افسانه شعبان نژاد با آثاری که هم سرگرم کننده هستند و هم آموزشی، توانسته پیوندی بین ادبیات و دنیای کودکان ایجاد کند. شعرهای او گاه در مدارس و مهدکودک ها خوانده میشود و برخی از شخصیت های داستانی اش (مثل "کوتی کوتی") به چهره ه ای محبوب تبدیل شده اند.
شکوه قاسم نیا (زاده ۱۳۳4 در تهران) نویسنده و شاعر شناخته شده حوزه ادبیات کودک و نوجوان ایران است. او فعالیت حرفه‌ای خود را از دهه ۱۳۵۰ آغاز کرد و به‌عنوان یکی از چهره‌های مؤثر در توسعه ادبیات کودک ایران شناخته میشود.
قاسم نیا تحصیلات خود را در رشته ادبیات فارسی به پایان رساند. وی سال ها به عنوان نویسنده و شاعر با نشریات معتبر کودک و نوجوان مانند "کیهان بچه ها" همکاری مستمر داشته است. از ویژگی های بارز آثار قاسم نیا می‌توان به زبان ساده و روان، توجه به مسائل تربیتی و آموزشی، و بهره گیری از عناصر فرهنگ ایرانی اشاره کرد.
از برجسته‌ترین آثار ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. مجموعه «خودم می‌خوانم» (همکاری با عبدالرحمان صفارپور)
مجموعه‌ای 42 جلدی ویژه کلاس‌اولی‌ها
هدف: تقویت مهارت روان‌خوانی کودکان
ویژگی: استفاده از داستان‌های کوتاه و جذاب با واژگان ساده
2. کتاب «گلک چه مهربان است»
داستان دختری به نام گلک و پیراهن جدیدش
موضوع: آموزش مهربانی و توجه به دیگران
افتخار: کتاب برگزیده هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی
3. کتاب «هلی فسقلی در سرزمین غول‌ها»
داستانی تخیلی و آموزنده
جوایز:
برنده کتاب سال جمهوری اسلامی (1381)
دریافت دیپلم افتخار از جشنواره کتاب کانون پرورش فکری
این آثار نه تنها برای کودکان جذاب است، بلکه به عنوان منابع آموزشی مفید برای والدین و مربیان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تلگرام
واتساپ
کپی لینک