1
547,200
پدیدارشناسی چیست؟ ممکن است عجیب به نظر برسد که با گذشت نیم قرن از نخستین آثار هوسرل همچنان باید این پرسش را به میان آوریم با این همه تکلیف این پرسش به هیچ روی روشن نشده است پدیدارشناسی بررسی ذوات است و بر اساس آن، همه مسائل به تعریف ذوات، مثلاً ذات ادراک یا ذات آگاهی بر میگردند اما پدیدارشناسی همچنین فلسفه ای است. که ذوات را سر جایشان در متن وجود میگذارد و تصور نمیکند که بتوان انسان و جهان را فهم کرد مگر با آغازیدن از واقع بودگی آنها پدیدارشناسی فلسفه ای استعلایی است که تصدیقات رویکرد طبیعی را به منظور فهم کردن آنها به حال تعلیق در می آورد اما در عین حال فلسفه ای است که برایش جهان مقدم بر تأمل همواره چون حضوری لاینفک «پیشاپیش آنجا است و همه تلاشش ناظر به آن است که این تماس ابتدایی با جهان را بازیابد تا سرانجام شانی فلسفی به آن ببخشد. پدیدارشناسی غایت مطلوب فلسفه ای است که علمی دقیق باشد ولی شرحی از فضای «زیسته»، زمان زیسته و جهان زیسته» نیز هست
به سوژهای منفرد را که همه چیز را از نظرگاهی خاص می شناسند، منتفی کند. تامل هرگز نمی تواند کاری کند که من دیگر خورشید را در روزی مه آلود در فاصله دویست قلمی ام ایرانی نکنم، دیگر برخاستن» و «فرونشستن، خورشید را نبینم، با دیگر با ابزارهای فرهنگی ای که تربیتم، تلاش های پیشینم و تاریخ و سرگذشتم برایم فراهم آوردهاند، فکر نکنم بنا بر این، من همه اندیشه های اصیلی را که در ادراکم یا در اعتقاد کنونی ام دستی دارند هرگز واقعا گرد هم نمی آورم، هرگز همزمان بر نمی انگیزم. فلسفه ای که از جنس نقد است در تحلیل نهایی هیچ اهمیتی برای این مقاومت انفعال قائل نمی شود آن چنان که گویی برای داشتن حق تصدیق آن سوژه استعلایی شدن ضرورت ندارد. به این ترتیب چنین فلسفه ای تلویحاً این را میرساند که اندیشه فیلسوف تابع هیچ وضعیتی نیست. چنین فلسفه ای با آغاز بدن از صحنه جهان که صحنه طبیعتی است گشوده به روی کثرتی از سوژه های اندیشنده، در پی آن شرطی است که این جهان یکتایی را که بر من های تجربی کثیری عرضه شده است ممکن می سازد و این شرط را در من استعلایی ای پیدا می کند که همه منهای تجربی در آن شریک اند بی آن که آن را منقسم کنند زیرا این من استعلایی نه از جنس هستی بلکه از جنس وحدت یا از جنس ارزش است به همین دلیل است که مسئله شناخت دیگری هرگز در فلسفه کانتی طرح نمیشود من استعلایی ای که این فلسفه از آن سخن می گوید همان قدر که من استعلایی من است من استعلایی دیگری نیز هست؛ تحلیل بلا فاصله بیرون از من قرار میگیرد و صرفاً باید شرایط عامی را که جهانی را برای این یا آن من خواه خود من خواه دیگری - ممکن میسازند مشخص کند و هرگز با این پرسش مواجه نمی شود چه کسی تامل میکند؟
پدیدارشناسی ادراک در زمره مهمترین متون جنبش پدیدارشناسی و فلسفه قرن بیستم جای دارد. این اثر کلاسیک که اکنون نزدیک به هشتاد سال پس از انتشار به فارسی درآمده است. نمونه ای است کم نظیر از رویکرد پدیدارشناسانه به قلم فیلسوفی که بنیاد کاوانه در تجربه زیسته و زیست جهان نقب میزند تا از کار ادراک و ساختارها و مقومات آن سر در آورد. در نظر او پدیدار ادراک بنیادی ترین سطح تماس و مراوده ما با جهان است که سطوح دیگر تجربه و فرهنگ و شناخت و فهم و تعقل قائم به آن اند و در نهایت از آن قوت و قوت میگیرند. ادراک پدیداری پرمایه است که روشن سازی پدیدارشناسانه اش هم از حیث مدرک با سوژه بدنمند و هم از حیث مدرک یا جهانی که بنه ادراک در می آید گاه مفهوم پردازی ها و صورت بندی های بدیعی می طلبد و گاه مستلزم بازنگری در مفهوم پردازی و صورت بندی بسیاری از پدیدارهای دیگری است که در تاریخ فلسفه مطرح بوده اند. به این ترتیب مرلوپونتی در ضمن بررسی ادراک پدیدارهایی چون بدن و بدنمندی احساس زبان فضا و فضامندی زمان و زمانمندی جهان آزادی اگزیستانس دیگری چیز با شی، سوژه و سوبژکتیویته و بیناسوبژکتیویته تاریخ و تاریخمندی و کوگیتو را نیز موضوع بازاندیشی قرار می دهد.
در حال حاضر مطلبی درباره موریس مولوپونتی نویسنده پدیدار شناسی ادراک زرکوب،رقعی،نشرنی در دسترس نمیباشد. همکاران ما در بخش محتوا، به مرور، نویسندگان را بررسی و مطلبی از آنها را در این بخش قرار خواهند داد. با توجه به تعداد بسیار زیاد نویسندگان این سایت، درج اطلاعات تکمیلی، نقد و بررسی تمامی آنها، کاری زمانبر خواهد بود؛ لذا در صورتی که کاربران سایت برای مطلبی از نویسنده، از طریق صفحه ارتباط با ایده بوک درخواست دهند، تهیه و درج محتوای برای آن نویسنده در اولویت قرار خواهد گرفت.ضمنا اگر شما کاربر ارجمندِ سایت ایدهبوک، این نویسنده را می شناسید یا حتی اگر خود، نویسنده هستید و تمایل دارید با مطلبی جذاب و مفید، سایرین را به مطالعهی کتاب ترغیب و دعوت کنید، می توانید محتوای مورد نظرتان را از صفحه ارتباط با ایده بوک ارسال نمایید.
مسعود علیا (متولد ۱۳۵۴) در شهر تهران است. مترجم، ویراستار و پژوهشگر ایرانی در حوزۀ فلسفه و استادیار و مدیر گروه فلسفه هنر دانشگاه هنر تهران است. کتاب جنبش پدیدارشناسی با ترجمه او برنده جایزه کتاب سال شد .
او دوره کارشناسی زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه تهران و دوره کارشناسی ارشد فلسفه را در دانشگاه شهید بهشتی گذراند و دارای درجۀ دکتری در رشتۀ فلسفۀ غرب از مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفه ایران است.
حوزۀ مطالعاتی او بیشتر فلسفۀ هنر، هرمنوتیک و پدیدارشناسی و فلسفۀ اخلاق است و تا کنون در این زمینهها تألیفات و ترجمههای بسیاری منتشر کرده است.
تلگرام
واتساپ
کپی لینک