کتاب بادبادک باز نشر مروارید

(داستانهای آمریکایی،قرن 20م)

معرفی مختصر کتاب "بادبادک باز" اولین رمان افغانی است که به زبان انگلیسی نوشته شده و اینک ترجمه‌ی فارسی آن فراهم آمده است. نویسنده در این رمان ضمن روایتی روشنگر از نابسامانی‌های سیاسی و فرهنگی افغانستان شخصیت‌هایی می‌آفریند که کوششی تاثر برانگیز از خود نشان می‌دهند. وی داستانی از خانواده، عشق و دوستی نقل می‌کند که در عین حال، متضمن افتخار، گناه، ترس، رستگاری و مانند آن است. رمان با این روایت آغاز می‌شود: "در سن دوازده سالگی به آدمی تبدیل شدم که حالا هستم، در روزی دلگیر و سرد زمستان 1975. آن لحظه خوب یادم هست که پشت دیواری سست و گلی کز کرده بودم و دزدکی به کوچه‌ی کنار مسیل یخ بسته نگاه می‌کردم، از آن روز زمان زیادی نمی‌گذرد، اما حالا متوجه شده‌ام این که می‌گویند گذشته فراموش می‌شود، چندان درست نیست... چون گذشته راه خود را با چنگ و دندان باز می‌کند. حالا که به گذشته برمی‌گردم، می‌بینم بیست و شش سال آزگار است که دارم دزدکی به آن کوچه‌ی متروک نگاه می‌کنم".

طبق رسم و رسوم، خانواده‌ی ثریا می‌بایست جشن نامزدی یا شیرینی‌خوران می‌گرفت. بعد دوره‌ی نامزدی بود که چند ماهی طول می‌کشید. بعد عروسی که خرج و مخارجش پای بابا بود.

همه قبول کردیم که من و ثریا باید از خیر شیرینی‌خوری بگذریم. همه دلیلش را می‌دانستند. بنابراین هیچ‌کس واقعاً نباید چیزی می‌گفت: بابا بیشتر از چند ماه زنده نمی‌ماند.

وقتی مقدمات عروسی را فراهم می‌کردیم، من و ثریا هیچ‌وقت تنهایی با هم بیرون نرفتیم، چون هنوز عقد نکرده بودیم، حتی مراسم شیرینی‌خوران هم نداشتیم، از این رو بد می‌دانستند. بنابراین مجبور بودم همراه بابا برای شام بروم خانه‌ی آقای طاهری. سر میز شام روبه‌روی ثریا می‌نشستم.

بابا سی و پنج هزار دلار که تقریباً همه‌ی پس‌انداز زندگی‌اش بود، خرج عروسی کرد. توی فریمانت یک تالار بزرگ افغانی کرایه کرد. صاحب آنجا بابا را از کابل می‌شناخت و بهش یک تخفیف ویژه داد.

بابا برای چله‌ها، برای گروه‌هایی که توی عروسی ما مسابقه برگزار می‌کردند و حلقه‌ی نگین الماسی که من پسندیده بودم، از جیب خودش پول داد. او بود که لباس رسمی و لباس سبز سنتی‌ام را برای نکاح خرید.

از تمام آن تهیه و تدارکی که تا شب عروسی ادامه داشت -که بیشترش را خانم طاهری و دوستانش شوریده‌وار با جان و دل انجام دادند- فقط لحظات انگشت‌شماری یادم مانده.

مراسم نکاح خاطرم هست. دور میزی نشسته بودیم، لباس من و ثریا سبز بود. من کت و شلوار پوشیده بودم، ثریا هم روبند و لباس آستین بلند. بابا و تیمسار طاهری و تعدادی از عموها و دایی‌های ثریا پشت میز حضور داشتند. من و ثریا سرمان پایین بود، با احترام و وقار تمام زیرچشمی به هم نگاه می‌کردیم.

ملا شاهدها را خواست و آیاتی از قرآن را تلاوت کرد. ما سوگند خوردیم. دفتر ثبت را امضاء کردیم. یکی از دایی‌های ثریا، شریف جان، که از ویرجینیا آمده بود، سرپا ایستاد و سینه‌اش را صاف کرد. ثریا به من گفته بود که او بیشتر از بیست سال است که در امریکا زندگی می‌کند. توی اداره مهاجرت کار می‌کرد و زنش امریکایی بود. ضمناً شاعر هم بود. مرد ریزه‌ای بود با قیافه‌ای پرنده‌وار و موهای پف کرده، شعر بلندی را که به ثریا تقدیم کرده بود، خواند. آن را تند و تند روی کاغذی از لوازم‌‌التحریر هتل نوشته بود. وقتی تمامش کرد همه با شور و حرارت گفتند: به‌به شریف جان!