کتاب باغ همسایه

خوسه دونوسو

خوسه مانوئل دونوسو یانِز، متولد ۵ اکتبر ۱۹۲۴، نویسنده، روزنامه‌نگار و استاد شیلیایی بود. او بیشتر عمر خود را در شیلی گذراند، اگرچه سال‌های زیادی را در تبعید خودخواسته در مکزیک، ایالات متحده و اسپانیا سپری کرد. گرچه در دهه‌ شصت میلادی بنا به دلایل شخصی، کشور را ترک کرد، اما بعدها در سال ۱۹۷۳ اعلام کرد که این خروج از کشور فُرمی از اعتراض علیه دیکتاتوری آگوستو پینوشه بوده است. دونوسو در سال ۱۹۸۱ به شیلی بازگشت و تا زمان مرگش در همان‌جا ساکن شد.

دونوسو نویسنده‌ی داستان‌های کوتاه و رمان‌های مهمی است که کمک زیادی به رونق ادبی امریکای لاتین کردند. از معروف‌ترین آثار او می‌توان به رمان‌های «حکومت نظامی»، «جهنم هیچ محدودیتی ندارد» و «پرنده زشت شب» اشاره کرد. آثار او به موضوعات مختلفی از جمله جنسیت، دوگانگی هویت، روان‌شناسی و حس شوخ‌طبعی می‌پردازد.

دونوسو در سانتیاگو به دنیا آمد. در مدرسه‌ی گرنج شروع به تحصیل کرد، جایی که در آن با لوئیس آلبرتو هیرمانس و کارلوس فوئنتس همکلاسی بود. او قبل از آنکه وارد فضای نویسندگی و تدریس شود، مدتی در مقام کارمند دفتری کار می‌کرد.

در سال ۱۹۴۵، به جنوبی‌ترین بخش شیلی و آرژانتین سفر کرد، در آنجا در مزارع دامداری در استان ماگالانز مشغول به کار شد. دو سال بعد دبیرستان را به پایان رساند و برای یادگیری زبان انگلیسی در دانشگاه شیلی ثبت‌نام کرد. در سال ۱۹۴۹، به لطف بورسیه تحصیلی بنیاد دوهرتی، به تحصیل در رشته‌ی ادبیات انگلیسی در دانشگاه پرینستون روی آورد و در آنجا زیر نظر اساتیدی مانند آر پی بلکمور، لارنس تامپسون و آلن تیت تحصیل کرد.

مجله‌ی پرینستون دو داستان کوتاه اولیه‌ی او را به چاپ رساند. دو داستانی که هر دو به زبان انگلیسی نوشته شده بودند: زن آبی (۱۹۵۰) و شیرینی‌های مسموم (۱۹۵۱). دونوسو در سال ۱۹۵۱ پس از تکمیل پایان‌نامه ارشدش با عنوان «ظرافت ذهن جین آستن: تفسیر رمان‌های او از طریق نگرش‌های قهرمانان» از پرینستون فارغ‌التحصیل شد.

در سال ۱۹۵۱، به مکزیک و امریکای مرکزی سفر کرد. سپس به شیلی بازگشت و در سال ۱۹۵۴ تدریس زبان انگلیسی را در دانشگاه کاتولیکا و در مدرسه‌ی کنت آغاز کرد.

اولین کتاب او، تعطیلات تابستانی و داستان‌های دیگر، در سال ۱۹۵۵ منتشر شد و سال بعد برنده جایزه‌ی شهرداری سانتیاگو شد. در سال ۱۹۵۷، درحالی‌که با یک خانواده ماهیگیر در جزیره نگرا زندگی می‌کرد، اولین رمان خود را به نام تاج‌گذاری منتشر کرد که در آن طبقات عالی و انحطاط آن‌ها را توصیف کرد. هشت سال بعد، در ایالات متحده توسط Alfred A Knopf و در انگلستان توسط The Bodley Head ترجمه و منتشر شد. در سال ۱۹۵۸ شیلی را به مقصد بوئنوس آیرس ترک کرد و در سال ۱۹۶۰ به شیلی بازگشت.

دونوسو بعدها یک کارگاه ادبیات برگزار کرد که در آن، در دوره‌ی اول بسیاری از نویسندگان مانند روبرتو برادسکی، مارکو آنتونیو د لا پارا، کارلوس فوئنتس، کارلوس ایتورا، ادواردو لیانوس، مارسلو ماتورانا و سونیا مونتچینو آگوئره در آن حضور داشتند. بعدها چهره‌هایی همچون آرتورو فونتین تالارو، آلبرتو فوگه و آگاتا گلیگو نیز به این کارگاه پیوستند.