زاده‌ی دومین روز سپتامبر ۱۸۹۴ در برودی واقع در امپراتوری اتریش-مجارستان. روت تحصیلات ابتدایی خود را در شهر برودی در گالیسیا به پایان رساند و سال ۱۹۱۳ بود که راهی شهر وین شد تا در رشته‌ی زبان و ادبیات آلمانی، تحصیلات آکادمیک خود را آغاز کند و دو سال بعد از ورودش به وین، نخستین مجموعه شعر خود را با عنوان «معمای جهان» منتشر کرد.

سال‌های دانشجویی روت، سال‌های آشفتگی و هرج‌و‌مرج اروپا بود و با شعله‌ور شدن جنگ جهانی اول، او به خدمت در ارتش فراخوانده شد و متعاقب آن به گالیسی اعزام شد. همین تجربه و دیدن تصویر سیاه جنگ از نزدیک، سبب شد تا یوزف روت تا پایان عمر از مخالفان سرسخت جنگ باقی بماند.

با پایان یافتن جنگ جهانی اول و شکست اتریش در این نبرد خانمان‌سوز، نظام سلطنتی این کشور برچیده شد و خاک اتریش رو به زوال رفت. بیکاری، فقر عنان‌گسیخته و جریحه‌دار شدن غرور ملی از عواقب این دوره بود و بعدها در آثار خلق‌شده روت، بازتابی ادبی یافت.

در دوران پس از جنگ، روت فعالیت ژورنالیستی را آغاز کرد و برای نشریه‌ای در گالیسی مطلب می‌نوشت؛ همین تجربه سبب علاقه‌ی فراوان او به حرفه‌ی روزنامه‌نگاری شد، تا جایی که بعدها در آلمان، با نشریاتی متعدد همکاری کرد.

مهاجرت به برلین در سال ۱۹۲۰، از جمله مراحل تعیین‌کننده‌ی زندگی اوست. ازدواج با فردریکه رایشلر در سال ۱۹۲۲، یک هدف اصلی و بزرگ برای روت داشت: اینکه تلخی‌های جنگ را فراموش کند و هدفمند مسیر خود را بپیماید؛ اما این امیدواری دیری نپایید و با مرگ همسرش در سال ۱۹۲۹، روت بار دیگر در لاکی از تنهایی فرو رفت.

جنگ و تأثیرات پسایند آن، در آثار روت نقش پررنگی دارد؛ مثلاً در رمان «سیپر و پدرش» که در سال ۱۹۲۷ منتشر شد، دو نسل از انسان‌های درگیر با جنگ و شرایط پوچ پس از آن را به تصویر می‌کشد.

روت با نگاه تیزبین خود، با هر متر و معیاری، از جمله شاخص‌ترین چهره‌های ادبیات آلمانی زبان است که شاهکارهای بی‌نظیری را خلق کرده است.