پست مرسوله و پاسخ به 15 پرسش اساسی درباره پست

آخرین تاریخ به روز رسانی نوشته: 1403/10/29

پست و تمام نکات و سوالات مهم درباره پست و پست مرسوله

بی‌شک برای همه‌ی ما پیش‌آمده که بسته‌ یا نامه‌ای را از طریق پست، ارسال یا دریافت کرده باشیم. اگرچه امروزه با وجود پیام‌رسان‌های اجتماعی، به‌ندرت پیش می‌آید که کسی نامه‌ی فیزیکی برای کسی پست کند؛ اما این هرگز به معنای افول یا پایان کار پست نیست چرا که با گسترش چشمگیر کسب‌وکارهای اینترنتی و رونق بازارهای اجتماعیِ غیرحضوری، پست به جایگاه و اهمیتی بیش‌ازپیش دست‌یافته است.

در کشور ما، قسمت معظمی از خدمات پستی توسط شرکت ملی پست ایران صورت می‌پذیرد؛ اما با وجود اینکه بسیاری از مردم با این خدمات در ارتباط هستند؛ ولی هنوز افراد زیادی هستند که اطلاعات مشخصی از چندوچون و روال خدمات پستی ندارند.

اگر شما هم جزو کسانی هستید که در ارتباط با خدمات پستی با سؤالات و ابهاماتی روبرو بوده‌اید و به پاسخ درستی دست نیافته‌اید، توصیه می‌کنیم این نوشته را تا آخر مطالعه بفرمایید.

اینک به طرح رایج‌ترین پرسش‌ها درباره مرسولات پستی و پاسخ‌های مناسب با آن می‌پردازیم:

 

1.انواع خدمات شرکت پست ایران در ارسال مرسولات پستی

شرکت ملی پست ایران خدمات خود را معمولا در قالب چهار صورت؛ «عادی»، «سفارشی»، «پیشتاز» و «ویژه» ارائه می‌دهد که البته نام روش‌های دیگری هم احتمالا به گوشتان خورده باشد که به دلیل کم‌کاربرد بودنشان، از توضیح آنها صرف‌نظر می‌کنیم، نام‌هایی مانند: «امانت» «مطبوع» «اکسپرس» «بار» و … .

صورت «عادی» همان ارسال از طریق صندوق‌های پستی است که در گذشته رایج بوده و اکنون به‌ندرت یافت می‌شود. صورت «سفارشی» ارسال مرسولات به شکل سازمان‌یافته‌تر است که می‌توان آن را صورت «ارزان‌تر» پستی نامید. صورت «پیشتاز» ارسال سریع‌تر مرسولات است و صورت «ویژه» ارسال یک‌روزه است. تفاوت این روش‌ها عمدتاً در کیفیت و سرعت ارسال بسته‌هاست.

در «پست ویژه» این امکان وجود دارد که از میان زمان‌های موجود، زمان توزیع بسته توسط مراجعه‌کننده انتخاب گردد. این زمان‌ها معمولاً به‌قرار ذیل هستند؛

• توزیع در همان روز (حداکثر تا ساعت 22)
• توزیع در روز بعد (حداکثر تا ساعت 10)
• توزیع در روز بعد (حداکثر تا ساعت 12)

واضح است که تعرفه‌ی پستی در صورت‌های مختلف بر اساس سرعت و کیفیت خدمات، قیمت‌گذاری می‌شود.

۲. آیا تمام مرسولات را می‌توان به هر ۴ صورت ارسال نمود؟

در حال حاضر ارسال پستی به شیوه‌ی عادی تقریباً منسوخ گشته است. همچنین بسیاری از مراکز پستی (مانند یک قانون نانوشتهٔ شفاهی درون اداری، بدون وجود هیچ‌گونه دستورالعمل آشکاری) از ارائه‌ی خدمات پست سفارشی خودداری می‌نمایند. از سویی خدمات پستِ ویژه، فقط برای مراکز استان‌ها و شهرهای بزرگ امکان‌پذیر است و این خدمات از مبدأ و به مقصد اکثر شهرستان‌ها انجام نمی‌پذیرد. به همین سبب اگر استثنائات را در نظر نگیریم، در حال حاضر امکان ارسال تمام مرسولات فقط به‌صورت پیشتاز میسر است.

۳. یک مرسوله پستی به طور متداول چندروزه به مقصد می‌رسد؟

پیش از پاسخ لازم است تذکر داده شود که در خریدهای اینترنتی معمولاً برای زمان‌بندی و تخمین مدت ارسال بسته، باید دو زمان را در نظر گرفته و با هم جمع نمود؛

اول زمانی که فروشگاه برای تأمین و آماده‌سازی سفارش لازم دارد و

دوم زمانی که پست برای انتقال مرسوله نیاز دارد.

به طور متداول، باتوجه‌به بُعد مسافت، پست سفارشی در بازه‌ی زمانی ۲ تا ۷ روزه، پست پیشتاز در بازه‌ی زمانی ۱ تا ۵ روزه و پست ویژه در بازه‌ی زمانی ۱ روزه انجام می‌پذیرد.

که البته در پست‌های سفارشی و پیشتاز، معمولاً نباید روزهای تعطیل و غیرکاری را محاسبه کرد.

در پست ویژه به‌صورت تقریبی می‌توان بر اساس ساعت اعلام‌شده توسط فرستنده، زمان توزیع مرسوله (مانند کتاب) را هم اعلام کرد؛ اما در پست سفارشی و پیشتاز تعیین ساعت توزیع، در حال حاضر امکان‌پذیر نیست.

۴. هزینه ارسال پستی چگونه محاسبه می‌گردد؟

شرکت ملی پست، معمولاً نرخ‌نامه‌ی پستی خود را در سایت و دفاتر پستی، در معرض دید عموم قرار می‌دهد. این نرخ‌نامه از الگوی واحدی پیروی می‌کند که جزئیات آن تا چندی قبل در پرتال شرکت ملی پست  parcelprice.post.ir قابل استعلام و مشاهده بود؛ اما متأسفانه مدتی است که غیرفعال است. اکنون با مراجعه به سایت پست و مشاهده‌ی نرخ‌نامه و تعرفه و صرف وقت، می‌توان به جزئیات و مدل محاسبه‌ی آن دست‌یافت که البته عوامل تأثیرگذار ثانویه و بعضاً تشخیص اپراتور ثبت‌کنندهٔ باجهٔ پستی را هم باید ملاک محاسبه قرارداد. به‌صورت کلی مبنای محاسبه‌ی نرخ خدمات پستی، شامل چند متغیر است؛

یک) وزن: هرچقدر وزن یک مرسوله بیشتر باشد، هزینهٔ آن هم افزایش می‌یابد. رده‌های وزنی اداره پست معمولاً بر اساس رِنج­های زیر است:

محدودهٔ وزنی 1 تا 500 گرم

محدودهٔ وزنی 501 تا 1000 گرم

محدودهٔ وزنی 1001 تا 2000 گرم

محدودهٔ وزنی 2001 تا 5000 گرم

و برای وزن‌های بالاتر بر اساس نوع خدمات (پیشتاز، سفارشی و …) به‌ازای هر کیلوگرم مبلغی به نرخ پایه افزوده می‌شود.

دو) سایز و اندازه: با افزایش حجم و اندازهٔ کارتن‌ها و بسته‌های پستی، هزینه ارسال آن‌ها نیز افزوده می‌گردد. به‌عبارت‌دیگر اگر دو بستهٔ هم‌وزن داشته باشید که یکی در کارتن سایز هفت و دیگری در کارتن سایز سه بسته‌بندی‌شده باشند، کارتن بزرگ‌تر هزینهٔ پستی بیشتری خواهد داشت.

سه) مسافت: مسافت بین مبدأ و مقصد در هزینه‌های پستی تأثیرگذار است. تعیین مسافت با الگوی زیر صورت می‌پذیرد؛

• تعرفهٔ شهری: پایین‌ترین تعرفه را بسته‌ای دارد که آدرس شهر مقصد و مبدأ یکی است.
• تعرفه‌ی بین‌شهری: یعنی شهر مقصد و مبدأ با هم تفاوت دارند. این تعرفه درصورتی‌که مقصد یکی از کلان‌شهرهای تهران، کرج، مشهد، تبریز، شیراز، اصفهان و اهواز باشد به دلیل وسعت شهر بیشتر از شهرهای دیگر است؛ اما شهرستان‌های این شهرها شامل این تعرفهٔ اضافی نمی‌شوند. به‌عنوان نمونه تعرفه‌ی ارسال یک مرسوله از همدان به اهواز بیشتر از تعرفهٔ ارسال از همدان به آبادان است.
• تعرفه‌ی استان‌های هم‌جوار و غیر هم‌جوار: ارسال بسته به مقصد استان‌های هم‌جوار، هزینهٔ پستی کمتری نسبت به استان‌های غیر هم‌جوار دارد؛ مثلاً ارسال یک بسته از تهران به همدان، گران‌تر از ارسال همان بسته از تهران به قم است؛ زیرا قم، هم‌جوار تهران است.

چهار) زمان تحویل به پست: درصورتی‌که بسته‌ای در ساعات غیراداری (14 تا 7) تحویل پست داده شود، مبلغی تحت عنوان «حق شیفت» به هزینهٔ پست افزوده می‌شود.

پنج) زمان توزیع: این گزینه جزء خدمات خاص روش پست ویژه است، یعنی اگر می‌خواهید بستهٔ شما در ساعات خاصی از روز به مقصد تحویل داده شود، تعرفه‌ی متفاوتی خواهد داشت.

۵. آیا شرکت ملی پست، هزینه‌های دیگری نیز دریافت می‌کند؟ چرا گاهی دو مرسولهٔ مشابه دو هزینهٔ پستی متفاوت دارند؟

بله؛  این تفاوت‌ها به دلیل تفاوت در میزان و نوع خدمات است. شرکت ملی پست ممکن است در ازای ارائه‌ی خدمات جانبی هزینه‌هایی را دریافت نماید.

با مراجعه به سایت  شرکت ملی پست ایران، می‌توان از خدمات ارائه‌شده اطلاع پیدا کرد. برخی از این هزینه‌ها اجباری بوده، برخی به انتخاب و اختیار مراکز پستی و برخی هم به انتخاب فرستنده است.

حال بر اساس نوع خدماتی که فرستنده انتخاب نموده و یا باجه‌های پستی جهت اطمینان یا به‌صورت پیش‌فرض اعمال نموده‌اند، میزان هزینهٔ پستی افزایش یا کاهش خواهد داشت.

ازجمله‌ هزینه‌های جانبی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• هزینه بیمه مرسولات: عددی ثابت که به‌ازای آن مرسولات پستی تا سقف مبلغی مشخص بیمه می‌شود تا در صورت قصور پست و آسیب‌دیدن مرسوله، غرامت آن پرداخت شود. همچنین برای بسته‌هایی که حاوی اشیا یا اوراق بهادار و ارزشمند باشند، متناسب باارزش اظهارشده، علاوه بر این میزان ثابت، مبلغی اضافه مطابق فرمول‌های از پیش مشخص‌شده اعمال می‌گردد.
• مالیات بر ارزش افزوده: معادل 10 درصد از مجموع هزینهٔ پایه بعلاوه ی بیمه که به کل مبلغ اضافه می‌شود.
• هزینه بسته‌های غیراستاندارد (در وزن یا حجم)
• هزینه پرداخت کرایه در مقصد
• هزینه حق شیفت برای مرسولاتی که از ساعت 14 تا 7 تحویل باجه داده شوند.
• هزینه شناسه الکترونیک
• هزینه ارسال آگهی تحویل
• هزینهٔ پلکانی اندازهٔ بسته (به‌جز هزینهٔ بسته‌های غیراستاندارد) که بر اساس افزایش شماره و سایزبندی کارتن پستی افزوده می‌شود.
• و …

برخی از این هزینه‌ها مانند بیمه و مالیات، اجباری و برخی دیگر اختیاری است.

حالا فرض کنید یک بسته را از یک شهر A به شهر B ارسال می‌کنیم، برخلاف تصور شما، هزینهٔ ارسال مرسوله از  A به B الزاماً همان هزینهٔ ارسال معکوس (یعنی ارسال دقیقاً همان بسته از شهر B به شهر A) نیست چرا که مثلا ارسال به کلان‌شهرها یا شهرهای هم‌جوار و … تعرفه‌های متفاوتی دارند، ضمن اینکه نحوهٔ تشخیص و ثبت مأمور ثبت مرسولهٔ پستی در باجه‌های مختلف ممکن است بعضاً متفاوت باشد.

۶. اندازه و وزن استاندارد مرسولات پستی چقدر است؟ و اگر مرسوله‌ای استاندارد نباشد چه باید کرد؟

حداکثر ابعادی که برای مرسولات پستی در نظر گرفته‌شده عبارت است از طول 60 سانتیمتر، عرض 45 سانتیمتر و ارتفاع 20 سانتیمتر (مشروط به اینکه مجموع طول+عرض+ارتفاع از 120 سانتیمتر بیشتر نشود و هیچ‌کدام از اضلاع از 1 متر بیشتر نباشد)

بنابراین، در صورت ارسال بسته‌های بزرگ‌تری مثل یخچال، حدود 25 درصد به هزینه‌های پستی تحت عنوان «نرخ مرسولات غیراستاندارد» اضافه می‌شود.

ضمن اینکه حداکثر وزن برای مرسولات پستی قابل‌تفکیک تا 30 کیلوگرم و غیرقابل‌تفکیک تا 40 کیلوگرم است.

ناگفته نماند که بعضاً برخورد سلیقه‌ای کارکنان پست نیز در این استاندارد دخیل است؛ برای مثال در بسیاری از باجه‌ها، باوجود محدودهٔ 30 کیلوگرمی اعلام شده، تاکید می گردد که بسته‌ها بیشتر از 10 و نهایتا 20 کیلوگرم بیشتر نشود که اگر بخواهیم خوشبینانه توجیه کنیم، هم می تواند به دلیل کاهش ضریب آسیب‌پذیری مرسوله باشد و همینطور راحتی حمل و نقل توسط کارکنان شرکت پست.

۷. چرا قیمت لیبل پستی با مبلغ پرداختی تفاوت دارد؟

قیمتی که بر روی لیبل پستی، مشاهده می‌شود، فقط شامل نرخ پایة پست و بیمه است و سایر هزینه‌های احتمالی مانند مالیات، بسته‌بندی و تسمه‌کشی و لفاف و … در آن لحاظ نشده است. معمولاً فروشگاه‌های اینترنتی، به‌صورت تخمینی و گاهی دقیق این مبالغ را هم محاسبه کرده و در قیمت نهایی پستی که کاربر پیش از پرداخت مشاهده می‌کند، نمایش می‌دهند. در بعضی مواقع نیز، قیمت درج‌شده بر اساس قرارداد خاصی است که بین فروشنده و پست منعقدشده و ازاین‌جهت با مبلغی که خریدار پرداخت کرده متفاوت است.

۸. پاسخگوی بسته‌های معیوب یا مفقودشده کیست؟

اگرچه پست قوانین مطلوبی را برای مراقبت از مرسولات مشتریان خود دارد؛ اما باتوجه‌به تخلیه و بارگیری‌های متعدد مرسولات، قطعاً دراین‌بین و با این حجم از گستردگی جغرافیایی خدمات و با تعداد نفرات و خدمات، درصدی از خطا برای هر کار دیگری هم متصور است.

خصوصاً در مواقعی که حجم مرسولات افزوده شود؛ میزان خطاها و اشتباهات روبه‌افزایش خواهد گذاشت و از سوی دیگر سطح کیفی خدمات افت خواهد کرد.

معمولاً باجه‌های پستی، از پذیرش بسته‌هایی که به‌صورت غیراستاندارد بسته‌بندی‌شده باشند خودداری می‌کنند. حال اگر بسته‌بندی یک مرسوله ازلحاظ ظاهری و شاکلهٔ آن، کاملاً سالم باشد و محتویات آن آسیب ببیند درصورتی‌که فرستنده در زمان ارسال، مأمور ثبت در باجهٔ پستی را از آسیب‌پذیربودن محتوا، مطلع نکرده باشد، مسئولیت هرگونه آسیبی بر عهدهٔ فرستنده است.

اما اگر بسته‌ای به‌خاطر سهل‌انگاری در حمل‌ونقل و جابه‌جایی‌ها، معیوب گشته باشد، ادارهٔ پست مسئول خسارت آن است و می‌توان از طریق مراجعه حضوری به باجه‌ای که مرسوله به آن تحویل داده شده و یا از طریق سامانه eop.post.ir و یا تماس تلفنی با مرکز خدمات تلفنی مشتریان پست 193 نسبت به ثبت شکوائیه خود اقدام و مطابق مقررات درخواست جبران خسارت نمود.

۹. منظور از باجه‌های معطله چیست؟

معطله به بسته‌هایی گفته می‌شود که پس از دو بار مراجعه‌ی پستچی، به دلیل عدم حضور گیرنده، برگشت‌خورده باشد. این بسته‌ها برای مدت کوتاهی (معمولاً کمتر از یک هفته) در باجه‌های معطله نگهداری می‌شود تا گیرنده بتواند مراجعه کرده و بسته خود را تحویل بگیرد حال اگر در این مدت گیرنده برای دریافت بسته مراجعه نکند، مرسوله به آدرس فرستنده عودت داده می‌شود.

۱۰. یک مرسوله به چه علت‌هایی ممکن است به فرستنده برگشت داده شود؟

مرسولات پستی به عللی ازجمله نقص نشانی گیرنده، عدم مراجعه گیرنده برای دریافت مرسوله ثبتی، نقل‌مکان گیرنده، شناخته نشدن گیرنده در نشانی مندرج روی مرسوله، فوت گیرنده، خودداری گیرنده از تحویل و مانند آن توزیع نشود، به فرستنده عودت داده می‌شود.

۱۱. چگونه می‌توان از وضعیت مرسوله اطلاعاتی به دست آورد؟

از طریق شماره تماس 193 و یا پورتال شرکت پست به آدرس https://tracking.post.ir  و وارد نمودن کدرهگیری، می‌توان به اطلاعاتی ازجمله تاریخ ارسال، محل ثبت مرسولات پستی و موقعیت فعلی آن دست‌یافت. اگر بستهٔ شما در مرحله‌ی توزیع باشد، می‌توانید مشخصات پستچی یا همان مأمور توزیع مربوطه را هم در این سایت مشاهده نمایید.

دراین‌رابطه بخوانید: راه پیگیری و رهگیری مرسولات پستی

۱۲. آیا می‌شود هزینهٔ خرید اینترنتی را درب منزل و پس از دریافت آن به مأمور پست پرداخت کرد؟

اسم این روش «پرداخت در محل» یا «COD» است. فرستنده یا فروشگاه مبدأ، طی قراردادی که با پست می‌بندد به خریدار این امکان را می‌دهد که بجای پرداخت آنلاین در سایت، هزینهٔ خرید خود را پس از تحویل‌گرفتن کالا در درب منزل به مأمور پستی، پرداخت نماید. باتوجه‌به درصدی که پست به‌ازای ارائه‌ی این خدمات از فروشنده دریافت می‌کند و همچنین به‌خاطر وجود تعداد قابل‌توجهی مرسوله برگشتی که هزینهٔ ارسال آن را شرکت پست از فروشنده دریافت می‌کند، معمولاً بیشتر فروشگاه‌ها از این روش استفاده نمی‌کنند. از سوی دیگر، متأسفانه تعدادی از سفارش‌هایی که به این روش ثبت می‌شوند، سفارش واقعی نیستند و باعث متضرر شدن فروشگاه‌ها شده و این نوع خدمت مطلوب و اعتمادآفرین را زیر سؤال می‌برد.

۱۳. هزینهٔ ارسال پستی به عهدهٔ خریدار است یا فروشنده؟

جواب این سؤال، کاملاً بستگی به قوانین سایت فروشنده و روال کاری آن دارد. بعضی از سایت‌ها یا فروشگاه‌ها، هزینهٔ پستی را خود متقبل می‌شوند و برخی دیگر هزینهٔ پستی را هم از خریدار دریافت می‌کنند. یا ممکن است برخی از سایت‌ها بر اساس میزان خرید و یا کسب امتیاز مشخص، ارسال را به‌صورت رایگان انجام دهند.

۱۴. آیا برای ارسال مرسولات، گزینهٔ دیگری غیر از شرکت ملی پست، وجود دارد؟

ایران جزء باسابقه‌ترین کشورها در زمینهٔ لجستیک و پست بوده که وجود بقایای چاپارخانه‌های مجهز که هنوز هم‌ نام آن‌ها، در برخی مناطق کشور زنده و رایج است، گواه آن است.

تا چند سال گذشته، در کشور ما شرکت ملی پست ایران به‌صورت انحصاری، خدمات مربوط به پست را انجام می‌داد؛ اما در سال‌های اخیر تلاش فراوانی برای شکستن این انحصار شده است. این تلاش‌ها که به کشیده‌شدن پای شرکت‌های خصوصی به مسئله‌ی پست انجامیده به‌منظور خارج‌کردن خدمات پستی کشور از رکود و افت کیفیت صورت پذیرفته است.

اما همچنان با وجود اینکه برخی شرکت‌های پستی خصوصی یا باربری‌ها و پیک‌های شهری، به‌صورت فزاینده به جمع گروه پستی‌ها، اضافه گشته‌اند، اما هنوز که هنوز است هیچ‌یک از این‌ شرکت‌های خصوصی (که بعضاً کیفیت و سرعت ارسال مطلوب‌تری نسبت به پست دارند) نتوانسته، گستردگی شبکهٔ شرکت ملی پست را داشته باشد؛ چرا که هنوز این پست است که خدماتش به تمام نقاط کشور می‌رسد و حتی جالب است که بعضی شرکت‌های خصوصی، برای پوشش‌دادن نقاط دوردست که توجیه اقتصادی برای خدمات پست ندارند، از خود شرکت ملی پست برای ارسال مرسوله‌های دریافتی استفاده می‌کند (البته با هزینهٔ بیشتری…)

خوشبختانه طی همین چند سالی که این شرکت‌های خصوصی به ناوگان پستی کشور پیوسته‌اند، تأثیر بسیار مطلوبی در افزایش کیفیت و سرعت خدمات پست داشته‌اند و بعضاً (مخصوصاً در ارسال و توزیع مرسولات در سطح شهرها) به‌عنوان مکمل و بازوی کمکی پست عمل می‌کنند.

معمولا شما برای ارسال یک بسته یا مرسولهٔ پستی به شهرهای بزرگ و اصلی و مراکز استان، چندین گزینه برای انتخاب از بین شرکت‌های پستی دولتی و خصوصی دارید؛ اما در ارسال به شهرهای کوچک‌تر و روستاها، عمدتاً و یا فقط پست تنها گزینهٔ شماست. ناگفته نماند که گسترهٔ خدمات شرکت‌های خصوصی، رفته‌رفته وسیع‌تر می‌شود و امید است در چند سال آینده، در تمام مناطق دورافتادهٔ کشور شاهد ارائهٔ خدمات از سوی چندین شرکت پست باشیم.

۱۵. آیا پست ایران ارسال به خارج هم دارد؟

بله – باتوجه‌به عضويت ايران در اتحاديه پستي جهاني، امكان ارائه خدمات پستي خارجه به حدود 170 کشور دنیا فراهم است که می‌توانید با مراجعه به باجه‌های پستی منتخب و ویژهٔ شهر خود، (طبق لیست دفاتر قبول پست به خارج) بسته‌های خود را تحویل دهید و همانند بسته‌های داخلی، از همان سامانهٔ رهگیری پست، وضعیت آن را رصد کنید.

برای ارسال به خارج امکان استفاده از خدمات شرکت‌های خصوصی متعددی که عمدتاً در شهرهای بزرگ مانند تهران و شیراز و اصفهان و مشهد و تبریز مستقر هستند نیز فراهم است. شرکت‌های بین‌المللی پستی معروف و برند، در زمان تحریم، در ایران نمایندگی رسمی ندارند و شرکت‌های موجودی که با نام این برندها مشغول فعالیت در ایران هستند، باواسطه و از طریق کشورهای همسایه، ارائهٔ خدمات نموده و به سایر نقاط جهان بسته می‌فرستند.

 

چه توصیه‌های مهمی برای ارسال پستی وجود دارد؟

توصیه‌هایی که در این زمینه وجود دارد به‌قرار ذیل است:

• حتماً کد پستی و کد ملی خود را درج کنید، چون نقص آن هم ممکن است سرنوشت بستهٔ شما را به خطر بیندازد و هم اینکه نقص کد پستی، هزینهٔ مضاعفی را به بستهٔ شما تحمیل خواهد کرد.
• هنگام بسته‌بندی، گوشه‌های آسیب‌پذیر کالای خود را با ضربه‌گیر یا کارتن دولایه بپوشانید.
• در صورت امکان دو شماره‌تلفن درج کنید که در صورت نیاز، پستچی یا کارمندان پست، بتوانند با شما ارتباط بگیرند.
• آدرس را صحیح و فارسی و خوانا بنویسید؛ محل درج نشانی گيرنده، قسمت پايين سمت راستِ بزرگ‌ترین ضلع مرسوله است. نشانی گيرنده را خوانا و دقيق، همراه با نام شهر/ روستاي موردنظر (در صورت لزوم با ذكر نام استان) و كد پستي گيرنده بنويسيد.
• در صورت امکان روی آدرس دست‌نویستان را نوارچسب شیشه‌ای بکشید که در جابه‌جایی و حمل بخشی از آن مخدوش و مبهم نشود.
• دریافت شمارهٔ پستچی از اداره پست یا سامانهٔ پست و تماس با وی برای دریافت بسته، ازلحاظ قوانین پستی، منعی ندارد.
• سعی کنید مرسولات خود را قبل از ساعت 14 تحویل پست دهید که مشمول هزینهٔ مضاعف «حق شیفت» نشود.
• اگر برای دریافت مرسولهٔ خود عجله دارید، به‌محض درج زمان تحویل به نامه‌رسان، با وی تماس بگیرید و برای دریافت مرسوله، هماهنگ شوید.
• طبق زمان‌بندی نوع پست، وضعیت مرسوله را رهگیری و رصد نمایید؛ درصورتی‌که از زمان اعلام‌شده بیش از دو روز تأخیر داشت، به‌صورت تلفنی پیگیری نمایید. ممکن است روند ارسال مرسوله دچار مشکل شده باشد یا برگشت بخورد.
• در زمان تحویل بسته به باجهٔ پست، تمایل یا عدم تمایل خود را برای درج آپشن‌ها و تیک‌های اختیاری اعلام کنید چرا که ممکن است در برخی باجه‌های پستی، به‌صورت پیش‌فرض، برخی از این آپشن‌های اختیاری را بجای کاربر انتخاب نمایند که هزینهٔ آن نیز دریافت می‌شود.
• در کنار باجه‌های پستی، معمولا باجه‌ای نیز جهت بسته‌بندی و فروش اقلام پستی وجود دارد که مربوط به پیمانکار بخش خصوصی است و هزینهٔ این اقلام (پاکت، لفاف، ضربه‌گیر، کارتن، تسمه، پوشال و …)، از هزینهٔ ارسال جدا و به‌صورت جداگانه و طبق تعرفهٔ مورد تأیید پست است. جهت کاهش هزینهٔ ارسال بسته‌ها، به قیمت و اقلام استفاده شده دربسته دقت فرمایید و در صورت مشاهده‌ی قصور یا اشتباه تذکر داده و در صورت عدم پاسخگویی و حل مشکل و ابهام، در مرحلهٔ بعد به واحد بازرسی پست مراجعه و مشکل را گزارش دهید.
• هرچقدر حجم بسته‌ها کوچک‌تر و به‌قول‌معروف جمع و جورتر باشد، هزینهٔ ارسال آن به‌مراتب کمتر خواهد بود و میزان آسیب‌پذیری آن هم کاهش خواهد یافت.
• با اینکه طی سال‌های اخیر، نحوهٔ تعامل کارکنان محترم پست با مرسولات و امانات مردم، بسیار مطلوب‌تر و استانداردتر شده است، اما جهت اطمینان، طوری بسته‌بندی کنید که محتویات بسته، در پرتاب‌ها و برخوردهای نامناسب محتمل با بسته، آسیب نبیند.
• اگر قرار است بستهٔ شما را کسی غیر از خودتان مثلا نگهبان مجتمع یا همسایه یا … تحویل بگیرد، در توضیحات آدرس حتماً بنویسید.
• اگر هنگام دریافت بستهٔ پستی، بسته آسیب‌دیده یا بازشده بود، بلافاصله همان لحظهٔ تحویل، از آن عکس گرفته و محتویات و سالم‌بودن آن را چک کنید و در صورت وجود هر عیب و نقصی آن را گزارش دهید.
• در تخمین و محاسبهٔ هزینهٔ پست در خریدهای آنلاین، معمولا هزینهٔ بسته‌بندی را هم باید مدنظر داشته باشید، چرا که در سایت رهگیری پست، فقط هزینهٔ پست و ارسال درج می‌شود و مابقی هزینه‌هایی مانند بسته‌بندی و آماده‌سازی (که برخی فروشگاه‌ها دارند) محاسبه نمی‌شود.
• معمولا مجموع هزینه‌های پست و بسته‌بندی که فروشگاه‌های اینترنتی از شما دریافت می‌کنند از هزینهٔ ارسال‌های شخصی شما (با همان مشخصات و بسته و مبدأ و مقصد)، کمتر می‌شود.