برگزیدگان لاک‌پشت پرنده معرفی شدند
برگزیدگان لاک‌پشت پرنده معرفی شدند
سیزدهمین آیین اهدای نشان لاک‌پشت پرنده با معرفی بهترین کتاب‌های کودک و نوجوان سال ۱۴۰۲ و گرامی‌داشت غلامحسین ساعدی، یکی از نخستین نویسندگان ادبیات روان‌شناختی کودک، برگزار شد. این رویداد فرهنگی عصر سه‌شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۴ در فروشگاه شهرکتاب مرکزی تهران برگزار شد و با حضور پرشور نویسندگان، مترجمان و تصویرگران همراه بود.
نگاهی به برگزیدگان این دوره
در این مراسم، از فهرست‌های چهل‌ونهم تا پنجاه‌ودوم لاک‌پشت پرنده رونمایی شد. نشان ویژه لاک‌پشت پرنده به منیر همایونی (مروج کتاب و کتاب‌خوانی) و محمدعلی بنی‌اسدی (تصویرگر) تعلق گرفت؛ چهره‌هایی که هر یک سهمی مهم در ترویج فرهنگ مطالعه داشته‌اند.
در بخش نشان نقره‌ای، سه اثر برجسته موفق به کسب این افتخار شدند:
«دوتوک؛ عروسک کوچک بلوچی» نوشته زهره پریرخ
«هفت جاویدان» نوشته مرجان فولادوند
«پسر اقیانوس» نوشته مهدی رجبی با تصویرگری هاله قربانی
از پژوهشگران کتاب «دوتوک»، یعنی افسانه احسانی و سپیده شهبازی نیز تقدیر شد.
چالش‌های جدی پیش روی کتاب کودک و نوجوان
گروه داوران این دوره در بیانیه‌ای تأمل‌برانگیز، به چالش‌های موجود در بازار کتاب کودک و نوجوان اشاره کردند. آن‌ها دو بحران اصلی را مطرح کردند:
-
غلبه رویکرد آموزشی بر ادبیات کودک
به گفته داوران، بسیاری از کتاب‌های کودکانه به‌ویژه برای خردسالان، بیش از آنکه پرورش‌دهنده تخیل باشند، بر آموزش‌های سطحی و تکراری تمرکز دارند. این روند نه تنها خلاقیت را تضعیف کرده، بلکه موجب دور شدن کودکان از دنیای ادبیات شده است.
-
افزایش قیمت کتاب و حذف آن از سبد فرهنگی خانواده‌ها
بالا رفتن هزینه‌های تولید و نشر، کتاب را به کالایی لوکس بدل کرده است. در این شرایط، بسیاری از خانواده‌ها از خرید کتاب برای فرزندان خود بازمی‌مانند و این مسئله تهدیدی جدی برای آینده فرهنگی جامعه محسوب می‌شود.
خواندن، حق بچه‌هاست
در بیانیه داوران، خواندن به عنوان «حق مسلم کودکان» مطرح شد. آن‌ها خواستار تغییر نگاه نهادهای عمومی نسبت به کتاب کودک شدند و بر لزوم دسترسی برابر همه کودکان به کتاب تأکید کردند.
همچنین خانواده‌ها، آموزگاران و مدیران مراکز کودک و نوجوان دعوت شدند تا فراتر از رویکردهای محدود دولتی حرکت کرده و برای خیال‌پردازی‌های کودکان فضای مناسبی فراهم کنند.
ادای احترام به غلامحسین ساعدی
در بخش پایانی این رویداد، یاد غلامحسین ساعدی با معرفی داستان «گمشده لب دریا» گرامی داشته شد. اثری که از آن به عنوان یکی از نخستین نمونه‌های ادبیات روان‌شناختی کودک در ایران یاد می‌شود. این داستان با نگاهی نو و مبتنی بر تجربه زیسته کودک، روایتی متفاوت از هویت، احساس و ناخودآگاه کودکانه ارائه می‌دهد.
لاک‌پشت پرنده همچنان به عنوان یکی از معتبرترین نشان‌های ادبی کودک و نوجوان در ایران، فرصتی مغتنم برای شناخت آثار ارزشمند این حوزه و ترویج مطالعه در میان نسل جوان است.
نظر شما چیست؟ آیا کتابی از فهرست‌های جدید لاک‌پشت پرنده خوانده‌اید؟ کدام اثر را شایسته این نشان می‌دانید؟
