جستجوهای اخیر
جستجوهای پرطرفدار
کتاب شعر بی دروغ شعر بی نقاب اثر عبدالحسین زرین کوب نشر علمی منتشر شده است
600,000
مقدمه چاپ اول
مقدمه چاپ تازه
نقد شعر
شعر و ادب
شناخت شعر
معنى و لفظ
درباره بیان
معانی و اقتضای حال
صنعت و بدیع
در باب قافیه
وزن و عروض
قالب و هدف
معنی و مقصود
شعر و قصه
انواع غنایی
شعر عامیانه و نمایش
در باب سبک
افلاطون یا ارسطو ؟
از میراث اسلامی
نقد و فلسفه
از نقد حال ما
نوآوری
یادداشتها
راهنما
کتابنامه
نام نما
این یادداشتها قسمتی است از گفت و گوهایی که من در سالهای اخیر با دانشجویان خویش داشته ام - در باب نقد شعر و مسائل ادبی ایران بعلاوه گه گاه نیز در آنها بمناسبت از ادب عربی یاد کرده ام و از یونان و اروپا. همچنین در طی بحث از مکتبهای تازه سخن داشته ام و از شعر نو شعر امروز ایران گفت و گو در چهار چوبه برنامه های درسی بوده است و در حدود اقتضای یک مجال کوتاه از اینها گذشته بیشتر خواسته ام نشانهایی بدست دهم از آنچه بنظر من شعر واقعی است - شعر بی دروغ که در ورای طور قافیه بندان سنت گرای است و بیرون از حوصله تقلید گران شعر اروپا میدانم که بعضی از همکاران آنچه را در باب شعر امروز گفته ام از من نمی پسندند اما آیا این همکاران عزیز از من می پسندند که خلاف آنچه میاندیشم و خلاف آنچه درک میکنم حرف بزنم آن هم با دانشجویان جوان که شاید بحرف من اعتقاد دارند و اعتماد ؟ در واقع قسمتی از این یادداشتها تقریرهایی است که دانشجویان ضبط کرده اند یا تندنویسی که گاه نیز چیزهایی بدانها افزوده ام تا آن تقریرها را روشنتر کنم یا بسؤالی که در طی درس مطرح شده است جوابی داده باشم. ازین روست که سبک بیان هم تا حدی آزادست و عاری از تکلفهایی که در نویسندگی ادیبان هست. ترکیبات و تعبیرات خودمانی است و تقریباً از همان نوع که در حرف زدن بکارست این آزادی و بی قیدی شاید تنها در بیان نیست.
البته در شعر نظارت بر وزن و قافیه آن مربوط است به دو علم عروض و قافیه اما نظارت بر ظرافتها و صنعتگریهایش تعلق بیک علم دیگر دارد که قدما بآن اهمیت بسیار میداده اند: علم بدیع جنبه بلاغت کلام هم نظارتش بر عهده معانی و بیان بوده است و این دو صنعت چون بهر حال مخصوص شعر نبوده اند جزو نقد الشعر قدما بشمار نیامده است. بدیع هم درست است که در نثر که گاه حتى بعد وفور نیز بکار میرفته است اما آن را غالباً صنعت شعر میشمرده اند و استعمالش را در نثر بمنزله نشان تلطیف نثر میدانسته اند - یعنی اینکه بشعر نزدیکتر بشود. در واقع گرایش بشعر یعنی باینکه همه چیز را رنگ شعر بدهند - در ادب اسلامی واقعیتی است جالب این شوق و ولع نثر باینکه اخذ و جذب بعضی عناصر شعر را وسیله یی سازد برای فاخر کردن و بالا بردن خویش در تمام ادوار ادب کلاسیک - مخصوصاً دوره انحطاط آن - مشهود است. نه فقط سجع و ترصیع در نثرهای رنگین - مخصوصاً در مقامات و سلطانیات آن نثرها را بصورت شعر نزدیک میکرده است بلکه کار نثر نویس که گاه هم منجر میشده است به حل اشعار و استشهاد بآنها در نثر بهر حال گرایش نشر - نثر فنی - به عناصر شعر حاکی است از برتری شعر در تصور عامه علت آنهم ظاهراً این بوده است که شعر بسبب تقیدش - به بعضی حدود مثل وزن و قافیه و صنعت خیلی بیش از نثر میتوانسته است چیزی طرفه و نادر و فاخر جلوه کند و طبعهای تجمل پرست طالب و خواهان چیزهایی هستند که در دسترس همگان نباشد و تا اندازه یی بعده بی محدود اختصاص داشته باشد. از اینرو بوده است که نثر ساده و عادی هم که تا حدی بیشتر در قدرت عامه هست کمتر مورد تقاضا بوده است تا نثر فنی در واقع این مطالبه امر طرفه و نادر که تفنن و تجمل همانست نه اختصاص بگذشته دارد نه انحصار به ادب در همه شئون زندگی هست و ناشی است از غریزه تجدد طلبی اگر بتوان این گرایش فطری انسان را به چیزهای تازه بدین نام خواند. اما ادب در هر صورت متضمن نوعی تصور اشرافی و تفننی است.
تلگرام
واتساپ
کپی لینک