کتاب پژوهشی انتقادی کاربردی در مکتب های ادبی

کتابی که تاکنون به معرفی کاربردی و انتقادی همه ی جنبشها و مکتب های ادبی اروپا رو کرده باشد، به چشم نمیخورد این کتاب به معرفی مکتبها در متن های وابسته و نقد نظریات بنیان گذاران آنها و نیز به تفاوتها و موقعیت های گذارشان پرداخته است. متن های غربی از روزگاران باستان تا امروز گزینش و گاه ترجمه گردیده و از دیدگاه صاحب نظران همان مکتبها بررسی و نقد شده اند. این کار درباره ی نویسندگان و شاعران ایرانی نیز صورت گرفته است و ایران داستانی دیگر دارد؛ ممکن است یک نویسنده ی ایرانی با همه ی مکتب های ادبی گذشته و حالش یک جا آشنا بوده و از همه یا بسیاری از شگردهایشان در آثار خود و حتی در یک اثر بهره برده باشد. با انتخاب آثار وی او در این جا صادق هدایت میتوانیم متون ایرانی را نمونه وار بررسی کنیم و افزون بر آن، نشان دهیم که مکتب های ادبی به آخرهای راه خود رسیده اند زیرا جنبش ها و مکتب ها تکراری شده یا با هم ادغام گردیده اند. در این صورت مکتب ادبی دیگر چون گذشته نظریه ای برای نوشتن نیست بلکه نظریه ای برای خواندن میشود. چنانچه در پیام هدایت گفته ام اساساً مکتب ادبی نظریه یا بیانیه ای برای نوشتن اثر ادبی و نقد ادبی نظریه ای برای خواندن و بررسی آن است. آنان که رمانتیسم را در مکتب های ادبی پدید آوردند تلاش میکردند که گونه ی نوشتن شعر، داستان و نمایشنامه را تغییر دهند تا کلاسیسیسم را از میان بردارند. این نظریه برای نوشتن بود،

در اییر اسیر شده، از مرگ نجات دهد. پادشاه ایر، پیروس فرزند آشیل است و با آنکه هرمیون یونانی نامزد اوست، عاشق آندروماک می شود و آندروماک برای رهایی فرزندش از مرگ رضایت می دهد که با پیروس ازدواج کند، اما می خواهد پس از ازدواج دست به خود کشی بزند تا به هکتور خیانت نکرده باشد. هرمیون از روی حسد و نیز دشمنی یونانیان با خانواده ی هکتور، از اورست، سفیر یونان می خواهد که در مراسم ازدواج، پیروس را بکشد. افراد اورست پیروس را میکشند و هرمیون اورست را به خاطر قتل پیروس ترک می کند و او دیوانه میشود. در این نمایشنامه خواننده کنجکاو آن است که آیا آندروماک وفاداری اش را نسبت به هکتور کنار می گذارد تا فرزندش را نجات دهد یا آنکه فرزند را قربانی می کند، یا پس از ازدواج و نجات فرزند خود را قربانی میکند؟ خواننده در فرایند دشواری قرار می گیرد. زیرا حرکت داستان پیچیده و متناقض است؛ پیروس با بی اعتنایی های آندروماک روبه رو می شود و به هرمیون رو می آورد و آندروماک را تحقیر می کند. سپس متوجه آندروماک می شود و به تحقیر هرمیون میپردازد هرمیون که میبیند پیروس با آندروماک ازدواج میکند اورست عاشق خود را وا می دارد که پیروس را بکشد. این تصمیم هرمیون از روی حسد است ولی یونانی ها نیز انگیزه ی خود را دارند؛ دشمنی با مردم تروا هرمیون می ترسد که اورست کوتاهی کند و تصمیم میگیرد خود دست به کار شود حرکت و تردد ادامه دارد، اما اورست خبر مرگ پیروس را میآورد و میگوید: سربازانم کارش را یکسره کردند. هرمیون که این خبر را میشنود وارونه ی خواسته و دستورش عصبانی میشود و اورست را سرزنش میکند و از خود میراند اورست دیوانه میشود و یارانش پس از این همه حرکت پیچیده در پی حرکت دیگرند گریز از اپیر به سوی یونان حرکت های نقاشی با روک از جمله در نقاشی کاراتچی بر سقف تالار فارانزه (۱۵۹۷-۱۶۰۱) مجموعه ای از قابها و تصاویر متحرک انسانها فرشتگان و دیگران است. این قابها هر کدام تصویر یک یا چند موجود را از دیگری جدا میکند اما همگی دارای ویژگی های مشترک چون داشتن حالت حرکت اند؛ به زبان دیگر اشیا در درون نقاشی های ساختمان در عین جدایی از یکدیگر دارای یگانگی و اتحادند این یگانگی درونی و جدایی...

کتابی که تاکنون به معرفی کاربردی و انتقادی همه ی جنبش ها و مکتب های ادبی اروپا رو کرده باشد به چشم نمی خورد. این کتاب به معرفی مکتب ها در متن های وابته و نقد نظریات بنیان گذاران آنها و نیز به تفاوت ها و موقعیت های گذارشان پرداخته است. متن های غربی از روزگاران باستان تا امروز گزینش و گاه ترجمه گردیده و از دیدگاه صاحب نظران همان مکتب ها بررسی و نقد شده اند. این کار درباره ی نویسندگان و شاعران ایرانی نیز صورت گرفته است و ایران داستانی دیگر دارد؛ ممکن است يك نویسنده ی ایرانی با همه ی مکتب های ادبی گذشته و حالش یک جا آشنا بوده و از همه با بسیاری از شگردهایشان در آثار خود و حتی در یک اثر بسیره برده باشد. با انتخاب آثار وی او در این جا صادق هدایت میتوانیم متون ایرانی را نمونه وار بررسی کنیم و افزون بر آن نشان دهیم که مکتب های ادبی به آخرهای راه خود رسیده اند، زیرا جنبش ها و مکتب ها تکراری شده با با هم ادغام گردیده اند. در این صورت مکتب ادبی دیگر چون گذشته نظریه ای برای نوشتن نیست، بلکه نظریه ای برای خواندن می شود.