زاده هفتمین روز آوریل ۱۹۳۱ در فیلادلفیا. بارتلمی، هم در ادبیات و هم در کار روزنامه‌نگاری و هم تدریس و کار دانشگاهی، شخصیت مطرح ادبیات امریکاست. او بنیان‌گذار اصلی رشته‌ی نویسندگی خلاق در دانشگاه هوستون ایالات متحده است.

دو ساله بود که خانواده‌اش به تگزاس نقل مکان کردند. پدرش در دانشگاه هوستون معماری تدریس می‌کرد. تحصیلات بارتلمی در همین دانشگاه و در رشته‌ی روزنامه‌نگاری به پایان رسید.

اتفاقات در دهه‌ی پنجاه میلادی برای بارتلمی به شکل عجیبی رقم خورد. او از طرف ارتش به جنگ کره اعزام شد و در آنجا بود که در روزنامه‌ای مربوط به ارتش مشغول فعالیت شد. پایان این دوران و بازگشت به خاک امریکا، برای او مصادف بود با تحصیل در رشته‌ی فلسفه در دانشگاه هوستون، تحصیلاتی که البته به پایان نرسید و بارتلمی این رشته را بدون گرفتن مدرک رها کرد.

نخستین داستان کوتاهش در سال ۱۹۶۱ منتشر شد. بارتلمی را بسیاری از منتقدان ادبی، چهره‌ی مطرح ادبیات پست‌مدرن امریکا می‌دانند. سبک پیشرو او و فضاهای داستانی‌اش موج تازه‌ای را در جریان داستان‌نویسی پدید آورد که تأثیراتش حتی تا امروز هم در میان سایر نویسندگان قابل پیگیری است.

نخستین مجموعه داستان بارتلمی با عنوان «برگرد دکتر کالیگری» در سال ۱۹۶۴ به چاپ رسید. پس از چاپ این کتاب بود که به مدت سه دهه، نام این نویسنده در زمره پیشروترین نویسنده‌ی معاصر ثبت شد. از سال ۱۹۸۳ در دانشگاه هیوستون در مقام استاد تمام‌وقت مشغول به فعالیت شد و دانشجویان بسیاری را با گونه‌ی جدیدی از داستان‌پردازی آشنا کرد.

بارتلمی در دوران حیات ادبی خود، جوایز ادبی معتبر بسیاری از جمله بهترین کتاب سال مجله تایم، جایزه مورتون داون زیبل، جایزه ملی ادبیات کودک، جایزه ادبی فاکنر و… را به دست آورد.