چگونه کتاب‌های اصل را از غیر اصل تشخیص دهیم؟

بازار کتاب سال‌های طولانی با پدیده‌ای به نام کتاب تقلبی و یا در اصطلاح حوزه نشر کتاب افست مواجه است (در این مقاله منظور از کتاب افست یعنی کتاب غیر اصل و تقلبی) با توجه به عدم رسیدگی های بی شمار از سوی نهادها این معضل رو به افزایش است. کتابي كه از چاپ چهارم و پنجم آن مي‌گذرد به سرعت به شكل «نسخه‌هاي تقلبي» وارد بازار كتاب مي‌شود؛ كتابي كه عين كتاب اصلي است اما ناشر، آن را توليد نكرده است؛ يعني شما ممكن است فكر كنيد كه داريد نسخه اصلي كتاب را مي‌خريد اما در حقيقت داريد كپي آن را مي‌خريد كه چاپخانه‌اي به شكل كتاب تقلبي آن را توليد و وارد بازار نشر كرده است.

در سال‌های دور برای داشتن دستگاه‌های کپی مجوز لازم بود و هر فردی که می‌خواست برای تهیه این دستگاه‌ها اقدام کند، باید مجوز مربوطه را دریافت می‌کرد؛ اما متأسفانه امروزه هر فردی به راحتی و بدون مجوز می‌تواند این دستگاه‌ها را تهیه کند و به کار بگیرد. با ورود دستگاه‌های دیجیتالی به صنعت چاپ تا حدود زیادی تشخیص کتاب‌های تقلبی از کتاب‌های اصل با کمی دقت مقدور بود، درحالی‌که امروزه تولیدکنندگان کتاب‌های تقلبی دقیقاً دستگاه‌هایی را به کار می‌گیرند که ناشران برای چاپ کتاب‌هایشان از ‌آن‌ها استفاده می‌کنند؛ بنابراین تنها افرادی که با چاپ سروکار دارند یا تجربه کافی در این زمینه دارند، می‌توانند کتاب‌های تقلبی را تشخیص دهند. پیشرفت این روند (افزایش کتاب‌های تقلبی) بسیاری از چاپخانه‌داران قدیمی که سال‌ها به فعالیت چاپ می‌پرداختند از فعالیت بازماندند

در این مقاله از ایده بوک نکاتی به شما آموزش داده می‌شود که بتوانید کتاب اصل و غیر اصل را تشخیص دهید.

مکان تهیه کتاب

از سال‌هاي دور فروخته شدن كتاب در كنار خيابان عادي بوده است. ناشر و مخاطب هم مشكلي با آن نداشته‌اند و حتي حالتي نوستالژيك هم به خودش گرفته است و در ادبيات داستاني هم وارد شده است. دليلش هم اين است كه كتاب‌هاي گوشه خيابان به‌طور عمده يا دست دوم بوده‌اند يا كتبي قديمي و ناياب؛ اما از وقتي كتاب تقلبي زیاد شده، نيم بيشتر اين كتاب‌ها همان تقلبي‌ها هستند كه با زبان‌بازي فروشنده تحت عنوان چاپ خاص، بدون سانسور، نسخه اوليه و… به فروش مي‌روند.

در چند سال گذشته، عرضه كتاب در جاهايي غير از کتاب‌فروشی‌ رونق گرفته است؛ مثلاً در غرفه‌هاي صنايع‌دستي مترو، ميزي هم براي فروش كتاب برپاست يا اصلاً در گوشه‌اي از يك نمايشگاه دائمي، روي چند ميز كتاب چيده‌اند و تأكيد مي‌كنند كه با تخفيف است يا در مكان‌هاي فرهنگي پرتردد هميشه كسي هست كه كتاب‌هاي معروفي را جايي روي هم چيده و با اصرار از شما مي‌خواهد كه كتاب بخريد. كتاب‌ها هم در ظاهر شكيل چاپ‌شده‌اند و نشاني از دست دوم بودنشان نيست. این‌ها اغلب همان كتاب‌هايي هستند كه به شكل نسخه‌هاي تقلبي چاپ شده‌اند. پس لطفاً نسخه اصلی کتاب را از کتابفروشی معتبر تهیه کنید.

قیمت کتاب

هیچ ارزانی بی حکمت نیست. نهایت سودی که یک کتاب‌فروش به کتابش می‌تواند بدهد 20 الی 25 درصد است. طبیعتاً کتاب پرفروشی که با تخفیف 50 حتی 60 درصد به فروش می‌رسد تقلبی است. بعضی از کتاب‌های تقلبی هم قیمت با کتاب اصلی است ولی ازآنجاکه ما معتقدیم دست‌فروش ارزان تر می‌دهد از آن خرید می‌کنیم.

کیفیت چاپ

کتابی که در زیرزمین‌ها توسط دستگاه‌های اسکن عکس‌برداری و سپس تکثیر می‌شود، تنها با ذره‌بین می‌توان تشخیص داد که کتاب تقلبی است. اغلب کتاب‌های تقلبی با نگاه اول قابل تشخیص نیستند و پس از کمی مطالعه فرد متوجه می‌شود که حروف سایه‌دارند و دچار چشم درد می‌شوند. اگر دستگاه کپی ضعیف باشد روی صفحات کاغذ به صورت نقطه ای جوهر چاپ پخش شده است در صورتی که چاپ انتشارات بسیار با کیفیت است.

طرح روی جلد

در خصوص طرح روی جلد دو نکته را دقت بفرمایید: 1) رنگ جلد که در چاپ افست بسیار بی کیفیت و کم رنگ تر از چاپ اصلی کتاب است. 2) چاپ جلد که با سایز کتاب اصلی منطبق نبوده است و در حاشیه جلد خط سفید می افتد.

تقارن شماره صفحات

کتاب با چاپ اصلی همیشه شماره صفحاتش روی هم متقارن هست و در یک خط هستند؛ اما کتاب‌های چاپ افست این تقارن وجود ندارد.

در حوزه نشر و چاپ کتاب هم تقلب می‌شود و باید فرهنگ سازی شود که هر کالای تقلبی را نباید خرید تا به آن حوزه ضرر وارد نکنند و صنعت مورد نظر پیشرفت کند و بهبود یابد.