کتاب ارزیابی کار و زمان نشر اطهران

شاید بارها کلمات کارایی اثر بخشی عملکرد و بهره وری را شنیده ایم و ممکن است. تعابیر و تفاسیر متفاوتی را نسبت به آنها داشته باشیم این که چه تأثیری را در زندگی شخصی و فردی هر یک از ما میتوانند داشته باشد و یا اینکه عملکرد واحدهای سازمانی ما تحت تأثیر این موارد چگونه خواهد بود با توسعه رویکردهای علمی دیدگاه دانشمندان و اندیشمندان نسبت به بهبود شیوه ها و روشهای انجام امور و فعالیتها، تغییرات گسترده ای پیدا کرده است مدیریت ،علمی نقش اساسی را در توسعه و ارتقاء بهره وری ایفا کرده است. در طی جنبش مدیریت علمی شیوه ها و تکنیکهای متعددی برای حل مسایل و تحلیل های علمی ابداع و توسعه یافته اند که یکی از آنها مطالعه کار میباشد.

مطابق تعریف سازمان بین المللی کار (ILO) مطالعه کار مجموعه ای از تکنیکهای مطالعه روش و کارسنجی میباشد که به شکل نظام مند کار و فعالیتهای نیروی انسانی را در تمامی ابعاد و شرایط سازمانی برای بهبود اثر بخشی و کارایی مورد ارزیابی قرار میدهد بنابراین مطالعه کار یک مطالعه تحلیلی و نظام مند از فرایند و روشهای کار میباشد که هدف آن افزایش کارایی و کاهش هزینه ها میباشد نگرش عمده مطالعه کار بر بهبود و ارتقاء بهره وری شغلهای موجود سازمان و بیشینه کردن بهره وری طراحی شغلهای آتی با در نظرگیری محدودیتهای سازمانی متمرکز است. به عبارت دیگر مطالعه کار از طریق استانداردسازی اجزای کمی و کیفی یک شغل به کاهش ضایعات کمک کرده و بهره وری را افزایش میدهد.

برای مثال فرض کنید مشاهده گری هفت مشاهده از یک جزء کاری را انجام داده و زمان آنها را به صورت ۶ ۶۵۵۶۸۵ صدم (دقیقه) ثبت کرده است. می خواهیم بدانیم مشاهدات وی در سطح اطمینان ۹۵ و خطای ۵ کافی بوده است. داریم

N= (x + + + + + +۶۲) - (۲+++۶۵+۵۰۶۲۲۶ (۶۵۸۶۵+۵۶۶)

در نتیجه ۳۹ مشاهده دیگر برای حصول اطمینان به نتایج داده ها لازم میباشد.

در این مرحله همچنین باید ضریب عملکرد اپراتورها برای تبیین زمان طبیعی انجام کار محاسبه شود برای تعیین نرخ عملکرد میتوان از شیوه های زیر بهره گرفت

ضریب سرعت این شیوه شامل قضاوت در مورد دقت و سرعت انجام کار اپراتور روی هر یک از اجزای کاری یا قطعات مورد نظر میباشد در ضریب سرعت فرد زمانسنج باید هم سرعت انجام کار را توسط اپراتور و هم دقتی که لازم است در انجام کار صورت پذیرد مد نظر قرار دهد برای مثال در ساخت قطعات هواپیما نسبت به ساخت تراکتور اپراتور دقت بیشتری خرج کرده و در نتیجه کندی در کار خواهد داشت. بنابراین عملکرد طبیعی بستگی به سرعت و دقت در انجام کار داشته و ۱۰۰٪ در نظر گرفته میشود و نرخ ۹۰ بیانگر آن است که اپراتور ۱۰ عملکرد کمتر از حد طبیعی را در انجام سریع و دقیق کار نسبت به حالت طبیعی داشته است. ضریب سیستم وستینگهاوس یکی از قدیمیترین و رایج ترین شیوه ضریب عملکرد میباشد که بر اساس چهار عامل مهارت تلاش یا سعی به کار رفته شرایط محیط کاری و سازگاری توسعه یافته است. مهارت نشان دهنده هماهنگی صحیح بین فکر و دست میباشد که بر حسب تجربه استعداد ذاتی ریتم و هماهنگی طبیعی اپراتور تعیین میگردد. مهارت با زمان افزایش می یابد. زیرا آشنایی اپراتور با کار بیشتر میگردد آرامی در حرکات به وجود آمده و انجام خطا در حرکات کاهش یافته و در نتیجه سرعت کار بهبود پیدا میکند تلاش نمایانگر سرعتی است..