کتاب کوچک لوکا

«کتاب کوچک لوکا» با زیرعنوانِ رازهای خوشحال‌ترین مردم دنیا اثری است به قلم مایک وایکینگ که نشر کتاب مجازی آن را به چاپ رسانده است. توی کل دنیا هیچ‌کس به اندازه‌ی مایک وایکینگ، درباره‌ی خوشحالی، که دانمارکی‌ها بهش می‌گن لوکا، اطلاعات نداره. مایک، مدیر عامل مرکز شادی‌پژوهی تو کپنهاگ و نویسنده‌ی کتاب پرفروش «هوگا»ست. مطمئناً می‌توانیم چیزهای زیادی درخصوص رضایت از زندگی از دانمارکی‌ها یاد بگیریم؛ اما این را هم باید بدانیم که کلیدهای خوش‌بختی در سراسر این کره‌ی خاکی، مثل گنج دفن شده‌اند.

در این کتاب جذاب، مایک دستمان را می‌گیرد و همراه با یک نقشه‌ی گنج، ما را می‌برد تا قفل درهایی را که به سوی یک زندگی خوب باز می‌شوند، بشکنیم. او از نحوه‌ی سپری کردن زمان باارزشمان گرفته تا نحوه‌ی ارتباط با همسایه‌مان و پختن شام، کلی مدرک، داستان و نکته از رضایت‌مندترین گوشه‌های این سیاره جمع کرده و به ما گفته است. این کتاب یک راهنمای مرجعه و کمک می‌کند تا هرکسی لوکای زندگی خودش را پیدا کند.

مایک وایکینگ انگیزه‌ی نوشتن این کتاب را چنین بیان می‌کند: دادن نقشه‌ی گنج دست شما، تعقیب خوشحالی، جست‌وجوی خوبی‌هایی که در این دنیا وجود دارد و آوردن آن‌ها به روشنایی و بعد پخش کردنشان با کمک همدیگر. کتاب‌ها به طرز فوق‌العاده‌ای تفکرات را منتقل می‌کنند. کتاب قبلی من، «کتاب کوچک هوگا»، مفهوم دانمارکی خوشحالی‌های روزانه را با جهان به اشتراک گذاشت. آن کتاب خوانندگانش را تشویق می‌کرد که روی خوشی‌های ساده‌ی زندگی روزمره تمرکز کنند. من از زمان چاپش تا حالا کلی نامه‌ی پرمهر از سراسر جهان دریافت کردم.

یکی از آن‌ نامه‌ها، از طرف ساراست که در انگلستان مربی بچه‌های پنج ساله است و علاقه‌ی زیادی به سلامت روانی بچه‌ها و تأثیر خوشحالی بر ظرفیت یادگیری‌شان دارد. سارا نوشته است: من کتاب شما را خواندم و تصمیم گرفتم هوگا را به کلاس معرفی کنم او برای من نوشته که چطور یک ریسه‌ی لامپ توی کلاس آویزان کردند، میان‌وعده‌هایشان را با هم تقسیم می‌کنند، شمع روشن می‌کنند و از زنگ داستان‌گویی لذت می‌برند. ما حتی با تخته‌ی هوشمند کلاس، فیلمی از سوختن آتش شومینه پخش می‌کنیم تا احساس گرمی و دنجی بیشتری داشته باشیم. در روزهای طولانی زمستانی که بعد از کریسمس خیلی کسل‌کننده هستند، این کار همه‌ی کلاس و کارکنان را به وجد می‌آورد. من سعی می‌کنم تا بفهمم چطور می‌توان تأثیر این کار بر خوشحالی بچه‌ها را اندازه گرفت؛ اما حدس می‌زنم که چهره‌های خندان و آرامشان به اندازه‌ی کافی معیاری برای اندازه‌گیری است.

این اصلی‌ترین کار من به‌عنوان مدیر عامل مؤسسه‌ی شادی‌پژوهی در کپنهاگ است: اندازه‌گیری، درک و تولید خوشحالی. در این مؤسسه، ما به دنبال کشف علل و اثرات خوشحالی انسانی و تلاش برای پیشرفت کیفیت زندگی افراد، در سراسر دنیا هستیم.

زن و شوهری که حقوق ۵۲ هفته مرخصی پس از زایمان رو با هم تقسیم می‌کنن، کنار اسکله مشغول قدم‎زدن هستن. چندتا دانشجو تو آب تمیز کنار بندر شنا می‌کنن؛ هیچ دغدغه‌ای ندارن، چون نه‌تنها هیچ پولی به‌عنوان شهریه‌ی دانشگاه پرداخت نمی‌کنن، بلکه ماهانه معادل ۷۹۰ دلار (بعد از کسر مالیات) از دولت می‌گیرن. توی دانمارک همه چی آرومه. خب البته تقریباً. چهار سال پیش یه قطار پنج دقیقه دیر رسید ولی بعد هر کدوم از مسافرها یه نامه‌ی عذرخواهی و یه صندلی به انتخاب خودشون از طرف نخست‌وزیر به عنوان جبران مافات دریافت کردن.

با همچین سرخط‌های خبری‌ای در طول ده سال گذشته، حق دارین تصور کنین که دانمارک مدینه‌ی فاضله است.

من عاشق دانمارکم؛ هم به‌عنوان شهروند و هم به‌عنوان شادی‌پژوه. وقتی می‌بینم که بچه‌های هفت ساله در کمال امنیت خودشون تنهایی تا مدرسه دوچرخه‌سواری می‌کنن، لبخند می‌زنم. وقتی می‌بینم که پدر و مادرها با خیال راحت و بدون نگرانی بچه‌ای که خوابیده رو توی کالسکه‌اش بیرون کافه گذاشتن، لبخند می‌زنم. وقتی می‌بینم که مردم توی آب‌های بندر کپنهاگ شنا می‌کنن، لبخند می‌زنم.

برای خود من هیچ جای تعجبی نداره که دانمارک در گزارش‌هایی که به سفارش سازمان ملل انجام می‌شه، عنوان خوشحال‌ترین کشور دنیا رو کسب کنه. برای اینکه توی این کشور آروم و بی‌تنش، خدمات درمانی رایگان و همگانیه، بچه‌ها فارغ از درآمد خانواده‌هاشون، می‌تونن برن دانشگاه و دختربچه‌ها می‌تونن خودشون رو به‌عنوان نخست‌وزیر تصور کنن.

اما آیا همه‌ی این‌ها به این معنیه که دانمارک، جامعه‌ی بی‌عیب و نقصیه؟ نه. به نظر من دانمارک شرایط نسبتاً خوبی رو برای شهروندانش فراهم کرده تا از سطح نسبتاً بالایی از کیفیت زندگی و خوشحالی برخوردار بشن؟ بله. یه چیز دیگه هم هست، من می‌دونم که ژاپن بالاترین متوسط امید به زندگی رو در سال گذشته کسب کرده، اما آیا این به این معنیه که همه‌ی ژاپنی‌ها دقیقاً ۸۳ سال و هفت ماه عمر می‌کنن؟

دانمارک به‌طور معمول در صدر فهرست‌های کشورهای خوشحال جهان قرار می‌گیره اما این نکته‌ی مهمیه که این رده‌بندی‌ها بر مبنای میانگین هستن. مثلاً در آخرین گزارش جهانی خوشحالی، دانمارکی‌ها در مقیاس ۰ تا ۱۰، میانگین ۷٫۵ رو کسب کردن.

فقط یه چیزی بگم، اون هم اینکه تو دانمارک وقتی همه‌چیز زیادی خوب پیش می‌ره، یه جای کار می‌لنگه. شاید کشورهای حوزه‌ی اسکاندیناوی وضعیت خوبی در رده‌بندی‌های خوشحالی داشته باشن، اما نه دانمارکی‌ها، نه نروژی‌ها و نه سوئدی‌ها انحصار خوشحالی رو ندارن. زندگی توی دانمارک به من یاد داده؛ درسته که می‌شه خیلی چیزها درباره‌ی کیفیت زندگی از کشورهای حوزه‌ی اسکاندیناوی یاد گرفت اما درس‌های خوشحالی منحصر به این بخش از جهان نیست و ما می‌تونیم از مردم سراسر دنیا درس‌های خوشحالی رو یاد بگیریم. کلیدهای خوشحالی در سراسر زمین پنهان شده، این وظیفه‌ی ماست که اون‌ها رو جمع کنیم.