- از بدو پیدایش انسان بر روی کره زمین، همواره زنان و مردان، با تشکیل کانونی به نام «خانواده»، عمری را در کنار یکدیگر گذرانیده و هیچ عاملی جز «مرگ» نمی‌تواند پیوند آسمانی آنان را بگسلد و علاوه بر معاضدت و تعاون با یکدیگر؛ فرزندانی را در دامان پرمهر خویش می‌پرورانند که در اجتماعی کردن آنان و برآوردن برخی نیازهای بنیادی دیگر، مسئولیت اصلی را خود به عهده می‌گیرند و این تصویر، تصویر جامعی از خانواده است. چنانچه ساخت و کارکردهای خانواده را در سرتاسر تاریخ زندگی بشر مورد کنکاش و واکاوی قرار دهیم، این نکته پیش از هر نکته‌ای خود را اعیان می‌نماید که خانواده، نحوه تشکیل و از همه مهمتر کارکردهای آن از فرهنگی به فرهنگ دیگر، تنوع بسیاری در ساخت خانواده به وجود آورده و این گوناگونی ممکن است پس از این هم، در جوامع انسانی شکل و قوام دیگری گیرد. با توجه به مشکلاتی که امروزه برای خانواده از یک سو و کارکرد آن از سویی دیگر به وجود آمده است، در ساده‌ترین شکل، نهاد خانواده به عنوان نهادی اجتماعی در یک دگردیسی تاریخی در حال از دست دادن کارکردهای اصلی و بدیهی خود یعنی ارضای مشروع نیازهای جنسی، تولید مثل و فرزند‌آوری، تعلیم و تربیت فرزندان، مراقبت و حمایت از اعضا، تأمین پایگاه اجتماعی و جامعه‌پذیری بوده و در مسیر اضمحلال و ویرانی قرار می‌گیرد؛ استمداد جستن از دستورات الهی و تبعیت از باورها و الگوهای دینی از یک طرف و شناخت انواع خانواده و راههای رسیدن به سر مقصود کمال و خوشبختی از طرف دیگر می‌تواند عامل موثر و مهمی در حفظ بنیان و کارکرد خانواده باشد. نگارندگان بر این باورند که محتوای آنچه در دست شماست، تمام زوایای «جامعه‌شناسی خانواده» را در بر نداشته، اما تمام تلاش خود را با توجه به سرفصل‌های اعلامی از سوی دانشگاه جامع علمی، کاربردی صرف تدوین و گردآوری آن کرده‌اند.
