کتاب اسرار تمرکز

اغلب افراد از پراکندگی افکار و عدم تمرکز ذهنی در رنج هستند و برای چاره جویی و ایجاد نظم ذهنی به انواع و اقسام گفتارها و روشها متوسل میشوند.

قدیمی ترین شیوه ی دستیابی به تمرکز وضعیتهای مراقبه و تمرینات روحی است که در سیستم علمی و عملی یوگا مطرح است. البته دیدگاه یوگا با سایر دیدگاه های فلسفی مغایرت دارد. یوگا مدعی است که تمرکز یک حالت ذهنی و روانی است که در اثر ایجاد تعادل بین ساختار جسمی و روانی حاصل میگردد و تا زمانی که ما توفیق پاکسازی جسم و روان را پیدا نکنیم ایجاد تمرکز ذهنی ممکن نیست پاک سازی جسم شامل بدن و تنفس است و پاک سازی ذهن بستگی به توسعه ی آگاهی دارد و تنها از طریق شناخت ساختار انرژیکی یا بدن روانی حاصل میشود. برای این منظور یوگا فلسفه ی خاصی را بر اساس عملکرد روان طی مراحل رشد از تولد تا مرگ تبیین کرده و به مرحله ی اجرا درآورده است. این تمرینات اغلب در تمام فرهنگهای جهان ریشه دوانده و به صورت استعاره و کنایه در متون مذهبی ادبی و فلسفی بیان شده است اما فهم و درک آن برای همه ساده و آسان نیست. فرهنگ هند با دریافتهایی از تمدن آریایی و فرس قدیم در متون ادبی و مذهبی خود به زبان پالی و در قالب استعاره این روشها را تا به امروز حفظ کرده و به صورت اختصاصی به افرادی که توانایی درک و تحصیل آنها را داشته اند انتقال داده است. کتابی که در دست شما است نتیجه ی زحمات چندین ساله ی پاراماهامسا نیرانجاناندا -

مسئول کمیته ی تحقیقات بین المللی یوگا - است. نویسنده اساس تمرینات تمرکزی را که اصالت آنها تا به امروز محفوظ مانده و مورد تأیید و عمل تمام افراد روحی جهان است از زبان رمزی و نمادین به زبان ساده و همه فهم درآورده است.

بازدم باید آهسته و ملایم باشد تا بتوانید نور روشنی را در این مسیر مشاهده کنید. این یک دور تمرین است. دور بعدی با تنفس اوجایی و حرکت از مسیر آیدا تا آجنا چاکرا، و بازدم او جایی از آجنا چاکرا در سمت راست تا مولادها را انجام میشود. حرکت را ادامه دهید تا چرخش آگاهی و بالا و پایین آمدن از آیدا و پینگالا به صورت طبیعی احساس شود و عملی غیر ارادی گردد. کوشش کنید این دو مسیر در سمت چپ و راست ستون فقرات واضح و روشن مشاهده و احساس گردد. در این چرخش آگاهی با تمرکز در مسیر پینگالا جریان نور روشنی را که در سمت راست بدن در حرکت است احساس خواهید کرد. احساس کنید که تنفس در میان این دو مسیر بیضوی میان تهی در درون شما در جریان است.

حالت چهارم: چرخش پرانا

هم چنان که ناظر بر حرکت تنفس در مسیر آیدا و پینگالا هستید، به تدریج از نیروی سوم در این مسیر آگاه شوید. این نیرو پرانا است. چرخش آن را تجربه کنید. پرانا همان انرژی ظریفی است که همراه با تنفس اوجایی و آگاهی در بالا رفتن و پایین آمدن در حرکت است. پرانا را به صورت جریانی از انرژی همراه با تنفس احساس کنید. نور سفید روشنی را که با تنفس از مسیر آیدا در سمت چپ ستون فقرات بالا میرود تا به آجنا چاکرا برسد و سپس با بازدم اوجایی تا مولادها را برگشت میکند مشاهده کنید حالت را ادامه دهید تا چرخش پرانا و تنفس را با هم در یک حرکت نیرومند تجربه کنید کوشش کنید چرخش انرژی را در مسیر آیدا و پینگالا توسعه دهید و احساس کنید در این چرخش شما باید تنفس (پرانا) را که با نور سفید روشن ترکیب شده است مشاهده و احساس کنید به تمرکز خود برای مشاهده ی چرخش پرانا در مسیر آیدا و پینگالا ادامه دهید تا همراه با تنفس اوجایی حرکت پرانا را نیز هم زمان تجربه کنید. با تنفس اوجایی پرانا را از سمت چپ از مولادها را به آجنا چاکرا ببرید و با بازدم اوجایی پرانا را به مولادها را بازگردانید. آگاهی را همراه با حرکت در پرانا و بالا و پایین آمدن از مسیرهای آیدا و پینگالا ادامه دهید. شما گردش پرانا را به صورت نور سفید روشن تجربه خواهید کرد.

حالت پنجم چرخش سوهام آگاهی از حرکت پرانا را رها کنید و با دقت به صدای تنفس اوجایی گوش دهید. کوشش کنید صدای مانترای سوهام را احساس کنید صدای سوهام همراه با تنفس است و با هر نفس شنیده میشود. زمانی که با تنفس اوجایی نفس را به درون میکشید و از مسیر آیدا به سمت بالا حرکت می دهید مانترای تنفس در آهنگ سو - و - و - و شنیده میشود. با بازدم اوجایی هنگام پایین آمدن نفس در مسیر پینگالا صدایی شبیه به هام - م - م احساس می شود.

قدیمی ترین شیوه ی دستیابی به تمرکز وضعیت های مراقبه و تمرینات روحی است که در سیستم علمی و عملی یوگا مطرح است. یوگا مدعی است که تمرکز یک حالت ذهنی و روانی است که در اثر ایجاد تعادل بین ساختار جسمی و روانی حاصل میگردد و تا زمانی که ما توفیق پاک سازی جسم و روان را پیدا نکنیم ایجاد تمرکز ذهنی ممکن نیست.پاک سازی جسم شامل بدن و تنفس است و پاک سازی ذهن بستگی به توسعه ی آگاهی دارد و تنها از طریق شناخت ساختار انرژیکی یا بدن روانی حاصل میشود. برای این منظور یوگا فلسفه ی خاصی را بر اساس عملکرد روان طی مراحل رشد از تولد تا مرگ تبیین کرده و به مرحله ی اجرا در آورده است.