کتاب دست ها پشت گردن

یوسف قوجق

يوسف قوجُق از نویسندگان دهه هفتاد متولد اول خرداد 1347 از داستان‌نویسان اهل سنت قوم ترکمن در شمال ایران است. در روستایی بنام «اوخلی» از توابع شهر رامیان (از استان گلستان) متولدشده و هم‌اکنون ساکن تهران است.
تاکنون بیش از سی عنوان کتاب برای مخاطبان کودک، نوجوان و بزرگ‌سال از وی منتشرشده است.
لیسانس ادبیات و فوق‌لیسانس مردم‌شناسی دارد.
وی در سال 1376 به خاطر نياز سفارت ايران در ترکمنستان به نيروی متخصص و بومی ايرانی، به‌عنوان مترجم به ترکمنستان رفت و در سفارت کشورمان در ترکمنستان فعالیت کرده و با ترجمه برخی آثار ادبیات داستانی معاصر ایران در مطبوعات آن کشور، نقش مهمی در معرفی آثار برتر ادبیات معاصر در کشور هم‌جوار (ترکمنستان) داشته است. کشوری که مردم و اهالی قلم آنجا تا آن سال از ادبیات معاصر ایران، تنها رمان ترجمه‌شده به زبان روسی «تهران مخوف» مشفق کاظمی را می‌شناختند و با دیگر آثار ادبی معاصر ایران، هیچ آشنایی نداشتند.
قوجق در همان سال‌های فعالیت خود به‌عنوان مترجم در سفارت کشورمان در عشق‌آباد، برخی از آثار برتر و شناخته‌شده نویسندگان معاصر کشورمان را در مجلات ادبی ترکمنستان منتشر کرد و در انتخاب و ترجمه این آثار، سعی نمود فارغ از نگاه جناحی عمل کند تا بتواند به مردم و نویسندگان آن کشور، تصویری منصفانه از ادبیات داستانی ایران را نشان دهد. وی در همان سال‌ها، سفرهای دوجانبه ادبی را در چند دوره، بین نویسندگان ایران و ترکمنستان مدیریت و اجرا کرد که برای آشنایی نویسندگان دو کشور ایران و ترکمنستان، بسیار مهم و مؤثر بود. تاکنون سه کتاب از وی، به زبان‌های خارجی منتشرشده و درون‌مایه اغلب آثار داستانی وی ـ که غالباً فضایی بومی دارند ـ دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، موضوعات تاریخی، مشکلات نوجوانان و مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه است. وی تاکنون بیش از سی اثر در دو حوزه بزرگ‌سالان و کودکان و نوجوانان نوشته است. اصالتاً از قوم ترکمن است و به همین دلیل، در اکثر آثار این داستان‌نویس، تاریخ، فرهنگ و باورهای قوم ترکمن حضوری پُررنگ دارند.
ازجمله آثار شاخص می‌توان به رمان «وقت جنگ، دوتارت را کوک کن»، «لالو»، «نردبانی رو به آسمان» و... اشاره کرد. تاکنون سه کتاب از وی، به زبان‌های خارجی منتشرشده و درون‌مایه اغلب آثار داستانی وی ـ که غالباً فضایی بومی دارند ـ دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، موضوعات تاریخی، مشکلات نوجوانان و مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه است.