کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
برگزیدگان سی‌ونهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
کتاب سال جمهوری اسلامی ایران عنوان یک جایزه نیمه‌دولتی ایرانی است که هر ساله در بهمن ماه توسط خانه کتاب ایران و طی روزهای برگزاری آئین‌های بزرگداشت انقلاب سال ۱۳۵۷ (دهه فجر)، با تأیید نهایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نویسندگان برگزیده و شایسته تقدیر در بخش‌های کلیات، فلسفه و روانشناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم کاربردی، هنر، ادبیات و تاریخ و جغرافیا اعطا می‌شود. نخستین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۶۳ هجری شمسی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
آثار برگزیده و شایستگان تقدیر سی و نهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران سه‌شنبه چهاردهم تیرماه ۱۴۰۱ با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از اهالی قلم و فرهنگ تجلیل شدند .
برگزیدگان سی‌ونهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
- «کلیات»
دانشنامه‌ها و فرهنگ‌ها
دانشنامۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، ویراست دوم، تألیف پوری سلطانی و شیفته سلطانی، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۹۹.
دانشنامه‌نگاری
دانشنامه و دانشنامه‌نگاری: تاریخچه، روش‌ها و نمونه‌ها، طراحی و تدوین محمدمنصور هاشمی و حسین خندق‌آبادی، زیرنظر غلامعلی حدادعادل، تهران: بنیاد دایره‌المعارف اسلامی؛ کتاب مرجع، ۱۳۹۹.
روزنامه‌نگاری و تاریخ مطبوعات
تاریخ تحولات اجتماعی و روزنامه‌نگاری سیاسی در بروجرد ۱۳۳۲ـ۱۲۸۵، تألیف محمد گودرزی (ا. فرهیخته)، تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۹۹.
نسخ خطی
تألیف
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
فهرست نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، جلد ۱: از شمارۀ ۱۷۸۰۱ تا ۱۷۹۹۹، جلد ۲: از شمارۀ ۱۸۰۰۰ تا ۱۸۱۰۰، تألیف مریم تفضلی‌شادپور، تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۹۹.
فهرست نسخه‌های خطی فارسی کتابخانۀ کنگره (آمریکا)، تألیف علی صفری‌آق‌قلعه، تهران: مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، ۱۳۹۹.
ترجمه
فهرست نسخه‌های خطی فارسی کتابخانۀ آکادمی علوم مجارستان، تألیف بندیک پِری با همکاری مژده محمدی و میکلوش شارکوزی، ترجمۀ پریسا کرم‌رضایی با همکاری مژده محمدی، تهران: وزارت امور خارجه، ادارۀ چاپ و انتشارات، ۱۳۹۸.
- «فلسفه و روانشناسی»
فلسفه غرب
پدیدارشناسی روح، تألیف گئورگ ویلهلم فریدریش هگل، ترجمۀ سیدمسعود حسینی و محمدمهدی اردبیلی، تهران: نی، ۱۳۹۹.
منطق
تصحیح
قسطاس الافکار فی المنطق، تألیف شمس‌الدین سمرقندی، تصحیح اسدالله فلاحی، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ۱۳۹۹.
ترجمه
منطق یا فن اندیشیدن [مشهور به منطقِ پوررویال]: بر اساس ویراست پنجم (۱۶۸۳)، تألیف آنتوان آرنو و پی‌یر نیکول، ترجمۀ علیرضا اسدی، تهران: ققنوس، ۱۳۹۹.
- «دین»
کلیات اسلام
صدرنامه: احوال و آثار آیت‌الله العظمی سیدصدرالدین صدر (م ۱۳۷۳ق.) و فرزندش آیت‌الله سیدرضا صدر (م ۱۴۱۵ق.)، به‌اهتمام سیدباقر خسروشاهی، قم: مؤسسۀ کتاب‌شناسی شیعه، با همکاری مؤسسۀ فرهنگی ـ تحقیقاتی امام موسی صدر، ۱۳۹۹.
علوم قرآنی
رابطۀ قرآن و کتاب مقدس: بررسی دیدگاه آنجلیکا نویورت، تألیف سیدحامد علیزاده‌موسوی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۹.
حدیث
تصحیح
الفوائد المکیه: شرح الاستبصار، تألیف محمدامین الاسترآبادی، و تلیه حاشیه الاستبصار، تألیف محمدامین الاسترآبادی و محمد الاسترآبادی، تصحیح علی فاضلی، قم: مرکز فقهی ائمۀ اطهار (علیهم‌السلام)، ۱۳۹۹.
فقه و اصول
تحف العقول فی علم الاصول: تقریر ابحاث حسین وحید خراسانی، ج ۱، تألیف علی کرباسی، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله وحید خراسانی؛ مدرسه امام باقر العلوم (علیه‌السلام)، ۱۳۹۹.
ادیان دیگر
دانشنامۀ فلسفۀ دین، ویراستۀ پل ادواردز و دونالد بورچرت، ترجمه، تألیف و تدوین انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا، ۱۳۹۹.
- «علوم اجتماعی»
اقتصاد
اقتصاد روایی: چگونه داستان‌های ویروسی رخدادهای بزرگ اقتصادی را می‌سازند، تألیف رابرت شیلر، ترجمۀ سعید زرگریان، اصفهان: آموخته، ۱۳۹۹.
- «زبان»
زبان‌های باستانی
فارسی باستان: کتیبه‌ها، واژه‌نامه، تألیف محمد حسن‌دوست، ویراستار علمی: چنگیز مولایی، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۹.
زبان‌شناسی
نگاهی به تاریخ معنی‌شناسی، تألیف کورش صفوی، تهران: علمی، ۱۳۹۹
- «علوم خالص»
کلیات و تاریخ علم
التشریح، تألیف محمود بن مسعود عمادالدین‌شیرازی، تصحیح: محمدابراهیم ذاکر، تهران: مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، ۱۳۹۹.
- «علوم کاربردی»
علوم پزشکی
تألیف
– مرجع دندانپزشکی نظامی، تألیف رضا فکرآزاد، تهران: دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران؛ سازمان جهاد دانشگاهی تهران، ۱۳۹۹.
ترجمه
سه کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
فلسفۀ پزشکی مقدماتی: انسانی‌کردن پزشکی مدرن، تألیف جیمز مارکم، ترجمۀ پیروزه شهباز، فرشته محمدی‌زاده، علی نجارنژاد، پردیس نعمت‌اللهی، آذر نعیمی و مازیار نعیمی، تهران: لوح فکر، ۱۳۹۹.
ریه در فعالیت‌های بدنی و ورزش (سازگاری‌های پاتوفیزیولوژیکی و توانبخشی)، تألیف آنالیسا کوگو، متئو بونینی و پائولو اونوراتی، ترجمۀ مصطفی قانعی، حسین شیروانی، رضا سبزواری‌راد، تهران: تیمورزاده نوین، ۱۳۹۹.
تهویۀ مکانیکی پِیل بِیم: کاربرد فیزیولوژیکی و بالینی، ویرایش ششم، تألیف جیمی کایرو، ترجمۀ معصوم خوش‌فطرت، امیر واحدیان‌عظیمی، مرضیه یوسفی و فرشید رحیمی‌بشر، تهران: آناطب، ۱۳۹۹.
دامپزشکی
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
بیماری‌های دستگاه گوارش در اسب‌های ایران، تألیف فریدون رضازاده، تهران: سازمان جهاد دانشگاهی تهران، ۱۳۹۹.
فارماکولوژی کاربردی دام‌های کوچک، تألیف سیدمحمد فقیهی، تهران: سیمین، ۱۳۹۹.
مهندسی برق
کنترل دیجیتال و غیرخطی، تألیف محمدعلی معصوم‌نیا، تهران: دانشگاه صنعتی شریف، ۱۳۹۹.
مهندسی مواد و معدن
پوشش‌های نفوذی، تألیف محمود علی‌اف‌خضرایی، ویراستار: عبدالسلام کریم‌زاده، تهران: دانش‌بنیاد، ۱۳۹۹.
مهندسی کشاورزی و دامپروری
اصلاح چوب و فرآورده‌های مرکب: روش‌های صنعتی و نوین، تألیف مریم قربانی، ساری: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ۱۳۹۹.
- «هنر»
کلیات هنر
نگاه و نقاشی منطق نگاه خیره، تألیف نورمن برایسون، ترجمۀ مهدی حبیب‌زاده، تهران: حرفۀ نویسنده، ۱۳۹۹.
هنرهای تجسمی
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
سطر مستور: تاریخ و سبک‌شناسی کوفی شرقی، تألیف مهدی صحراگرد، تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران؛ مشهد: بنیاد بین‌المللی فرهنگی هنری امام رضا (علیه‌السلام)، ۱۳۹۹.
فرش کاشان در سایه روشن تاریخ، تألیف شیرین صوراسرافیل، ترجمۀ سارا صفاتی، تهران: کتابسرای میردشتی؛ فرهنگسرای میردشتی، ۱۳۹۹.
عکاسی
تاریخ فرهنگی عکاسی، تألیف مری وارنر مارین، ترجمۀ هادی آذری‌ازغندی، تایماز پورمحمد، نیلوفر سَرلَتی، نگین شیدوش، کیوان موسوی‌اقدم و مهران مهاجر، تهران: حرفۀ نویسنده، ۱۳۹۹.
هنرهای نمایشی
سه کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
فلسفه و تئاتر: یک دیباچه، تألیف تام استرن، ترجمۀ علی منصوری، تهران: بیدگل، ۱۳۹۹.
فلسفۀ فیلم‌نامه، تألیف تد نانیچلی، ترجمۀ احسان شاه‌قاسمی، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۹۹.
مدرنیسم در سینما: سینمای هنری اروپا (۱۹۵۰ـ۱۹۸۰)، تألیف آندراش بالینت کوواچ، ترجمۀ محمدرضا سهرابی، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۹۹.
معماری و شهرسازی
تألیف
شهرسازی در مدار پیاده راهوری، تألیف مصطفی بهزادفر و کیومرث حبیبی، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران، ۱۳۹۹.
ترجمه
تاریخ طراحی داخلی از ۱۹۰۰، تألیف آن مسى، ترجمۀ حمیدرضا انصارى، تهران: سمت؛ پژوهشکدۀ تحقیق و توسعه علوم انسانی، ۱۳۹۹.
موسیقی
تألیف
سازشناسی کاربردی: سازهای موسیقی کلاسیک ایران، تألیف مجید کولیوند، تهران: نای و نی، ۱۳۹۹.
ترجمه
درآمدی بر فلسفۀ موسیقی، تألیف رابرت آگوستوس شارپ، ترجمۀ حسن خیاطی، تهران: بان، ۱۳۹۹.
تربیت بدنی
کاربرد روانشناسی تربیتی در مربیگری ورزشکاران، تألیف جفری هوبر، ترجمۀ امیر دانا، گلین مهدی‌نژادگرجی، سحر محرابی‌پری، میترا مصلحی‌جویباری و رمضان حسن‌زاده، زیرنظر و به ویراستاری رمضان حسن‌زاده، تهران: ویرایش، ۱۳۹۹.
- «ادبیات»
داستان بلند و رمان
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
بی‌نام پدر، نوشتۀ سیدمیثم موسویان، قم: کتاب جمکران، ۱۳۹۹.
ماه غمگین، ماه سرخ، نوشتۀ رضا جولایی، ویراستار: علی حسن‌آبادی، تهران: چشمه، ۱۳۹۹.
مجموعه داستان
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
ساعت دنگی: مجموعه داستان کوتاه سه‌گانه، نوشتۀ محمداسماعیل حاجی‌علیان، تهران: سورۀ مهر، ۱۳۹۹.
قدیس دیوانه: مجموعه داستان، نوشتۀ احمدرضا امیری‌سامانی، ویراستار: سیدجواد موسوی، تهران: یارمند؛ نشر صاد، ۱۳۹۹.
شعر بزرگسال (محاوره)
ردّ زنجیرهای بازشده: مجموعۀ ترانه، سرودۀ سیدمهدی نقبایی، رشت: ریما، ۱۳۹۹.
نقد ادبی
تألیف
آلبر کامو در ایران، تألیف محمدرضا فارسیان و فاطمه قادری، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۹.
ترجمه
حدیث دیگران: شرق‌شناسی در برابر غرب‌شناسی (تصویرهای فرهنگی و ادبی ایران و فرانسه)، تألیف لیتیسیا نَنکت، ترجمۀ احیاء عمل‌صالح و منیژه عبدالهی، تهران: تمدن علمی، ۱۳۹۹.
متون قدیم
سه کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
دیوان مولانا امیربهاءالدین برندق خجندی، تصحیح: امید سُروری، تهران: تراث اسلامی، ۱۳۹۹.
مجمل التواریخ و القصص، تصحیح اکبر نحوی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن، ۱۳۹۹.
رسائل خواجو: شمع و شمشیر، سراجیّه شمس و سحاب، نمد و بوریا، تألیف خواجوی کرمانی، تصحیح و تعلیقات: محمد شادروی‌منش و محمود عابدی، تهران: مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، ۱۳۹۹.
داستان و رمان عربی
شیخ در محبس: رمانی براساس زندگی شیخ‌الرئیس بوعلی سینا، نوشتۀ یوسف زیدان، ترجمۀ علیرضا باقر، تهران: شایا، ۱۳۹۹.
- «تاریخ و جغرافیا»
تاریخ
تألیف
بازرگانی و اصناف پیشهور در عهد صفوی، تألیف مهدی کیوانی، تهران: مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی، ۱۳۹۹.
تصحیح
سفرنامۀ ناصرخسرو: بر پایۀ کهن‌ترین نسخۀ موجود در کتابخانۀ لکهنو، به‌کوشش محمدرضا توکلی‌صابری، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۹۹.
- «کودک و نوجوان»
داستان تألیف کودک
ماهک و پارچه‌باف‌های کلینجا ملینجا، نوشتۀ اعظم سبحانیان، ویراستار: مجید محبوبی، تصویرگر: فرشته جعفری‌فرمند، مشهد: آستان قدس رضوی، شرکت به‌نشر، ۱۳۹۹.
شعر نوجوان
سکوت به زبان مادری، سرودۀ مهدی مردانی، تصویرگر: سیدرسول آمالی، تهران: سورۀ مهر، ۱۳۹۹.
داستان ترجمه نوجوان
شاگرد ته کلاس، نوشتۀ آنجالی رئوف، ترجمۀ شهره نورصالحی، تهران: پیدایش، ۱۳۹۹.
علوم انسانی نوجوان
سرگذشت استعمار، تألیف مهدی میرکیایی، تهران: سورۀ مهر، ۱۳۹۹، ۱۵ ج.
علوم و فنون کودک
علوم برای کودکان، تألیف مارگریت تیبرتی و دیگران، ترجمۀ مهناز عسگری، تهران: علمی و فرهنگی، کتاب‌های پرندۀ آبی، ۱۳۹۹، ۱۶ ج.
علوم و فنون نوجوان
دایره‌المعارف مصور شگفتی‌های فضا، تألیف کلایو گیفورد، ترجمۀ ذوالفقار دانشی‌نسب، تهران: سایان، ۱۳۹۹.
در این آیین آثار برگزیده بیست‌ونهمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به این شرح معرفی شدند:
آینه ایرانی، بازتاب امپراتوری صفوی در فرانسۀ اوایل دورۀ مدرن، سوسن مخبری، انتشارات دانشگاه آکسفورد، ۲۰۱۹.
صدویک قصه از خاورمیانه و تأثیر آن بر سنت شفاهی غرب، اولریش مارزلف، انتشارات دانشگاه ایالتی وین، ۲۰۲۰.
جهات کعبه: خوانش‌هایی از خانه باستانی اسلام، سایمون اُمیرا، انتشارات دانشگاه ادینبرا، ۲۰۲۰.
بهارستان جامی؛ شن یی مینگ ، انتشارات شانگوو یشین گوآن، ۲۰۱۹.
شاعر و شعر ایران معاصر، شاکر صبور (عبدالصبور خان)، انتشارات شوبها، ۲۰۲۰.
