کتاب روان شناسی فیزیولوژیک نشر سمت

این کتاب برای دانشجویان رشته روان‌شناسی در مقطع کارشناسی به عنوان منبع اصلی درس «روان‌شناسی فیزیولوژیک» به ارزش 3 واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.

پیشگفتار

بخش اول: مبانی روان‌شناسی فیزیولوژیک

فصل اول: تعریف و روشهای تحقیق روان‌شناسی فیزیولوژیک

فصل دوم: ساختار و کنش سلولهای دستگاه عصبی

فصل سوم: سیناپسهای تحریکی و بازداری

فصل چهارم: ساخت دستگاه عصبی

بخش دوم: ادراک و حرکت

فصل پنجم: دستگاه دیداری

فصل ششم: دستگاه شنیداری، تعادل و حساسیت تنی ـ احشایی

فصل هفتم: دستگاه چشایی و بویایی

فصل هشتم: دستگاه حرکتی

بخش سوم: رفتارهای انگیزشی

فصل نهم: مکانیزم دقت، توجه و هشیاری

فصل دهم: چرخه‌های زیستی و مکانیزم خواب

فصل یازدهم: انگیزش

فصل دوازدهم: هیجان

بخش چهارم: یادگیری و تفکر

فصل سیزدهم: زبان و گفتار

فصل چهاردهم: یادگیری و حافظه

فصل پانزدهم: بیماریهای روانی و مغز

کتابنامه

واژه‌نامه

 

چاپ نهم ، ویراست 3

ارتباط بین فرایندهای روانی و فیزیولوژیکی از دیرباز مورد توجه محققان بوده به همین علت پژوهشگران علوم فلسفی تجربی و پزشکی درباره روابط بین تن و روان مباحث متفاوتی را مطرح کرده اند. پیشرفت و شناخت تمایز علوم از یکدیگر این نکته را آشکار کرده که بین فرایندهای فیزیولوژیکی و روان شناختی تأثیر متقابل وجود دارد. در سالهای اخیر روان شناسی فیزیولوژیک به عنوان شاخه ای از روان شناسی نقش خویش را به خوبی در زمینه پویایی این اثر متقابل ایفا کرده است؛ به طوری که بیشتر روان شناسان معتقدند که بدون شناخت مبانی زیستی و فیزیولوژیکی نمیتوان به تحلیل پدیدایی رفتار مبادرت ورزید. بدین ترتیب روان شناسی فیزیولوژیک به عنوان علم مستقل در نظر گرفته نمی شود؛ بلکه علم میان رشته ای است که در آن رشته های علوم مختلف از قبیل زیست شناسی داروشناسی فیزیولوژی فیزیولوژی اعصاب روان شناسی اعصاب کالبدشناسی اعصاب و شیمی اعصاب - مشارکت دارند.

در گستره روان شناسی فیزیولوژیک روابط بین فرایندهای فیزیولوژیکی و رفتار)، روان شناسی عصب شناختی (نوروپسیکولوژی) با روش الکتروفیزیولوژی ارتباط بین رفتار و فعالیت دستگاه اعصاب مرکزی و به ویژه مغز را بررسی می کند و روان شناسی شیمیایی به ارتباط بین رفتار و مواد شیمیایی می پردازد که از بیرون به ارگانیزم وارد یا در درون ارگانیزم تولید می شوند.

در ویراست سوم کتاب مباحث فصول نهم دهم سیزدهم و چهاردهم مورد تجدید نظر اساسی قرار گرفته و فصل پانزدهم نیز به مباحث چاپ پیشین اضافه گردیده است. بنابراین مطالب کتاب در چهار بخش پانزده فصل ارائه شده است.

به آرامی با تحریک سازش مییابند و نه تنها به محرکهای فشار عمود بر پوست حساسیت نشان می دهند؛ بلکه نسبت به انبساط پوست حساس هستند. بنابراین دانه های رافینی اطلاعاتی را در زمینه جهت و شدت تحریک به مراکز عصبی ارسال می کنند

گیرنده های تماس اگر موی دست فردی با وسیله ای حرکت داده شود احساسی به وی دست میدهد که پس از ثابت نگهداشتن مو از بین می رود. معمولاً گیرنده ریشه مو به سرعت حرکت حساسیت دارد و در پوست بی مو دانه های مایستر گیرنده های سرعت یاب فعال هستند. این گیرنده ها به آرامی و در فاصله زمانی ۵۰ تا ۵۰۰ میلی ثانیه با تحریک سازش می یابند.

گیرنده های ارتعاش دانه های پاچینی موجود در جلد پوست به عنوان گیرنده های ارتعاش به تکانه های آغاز و خاتمه تحریک حساس هستند و خیلی سریع با تحریک سازش مییابند. معمولاً گیرنده های شتاب یاب به ارتعاش دیاپازون با فرکانس ۱۰۰ تا ۳۰۰ هرتز خیلی خوب پاسخ میدهند.

حساسیت مکانیکی انتهای آزاد اعصاب پوست افزون بر وجود اعصاب مرکز رسان میلین دار گروه ۸۲ و ۸ در پوست حدود ۵۰ درصد نیز اعصاب بدون میلین گروه (۴) یا (C هستند که برخی از آنها به عنوان اعصاب پیرامون رسان با اعصاب پس سیناپسی سمپاتیک مرتبط اند و برخی دیگر به عنوان اعصاب مرکز رسان انتهای آنها آزاد هستند با اینکه کنش حسی انتهای آزاد این اعصاب به درستی مشخص نیست ولی نتایج بررسیها نشان میدهند که انتهای آزاد اعصاب می تواند نقش گیرنده حرارتی درد تماس و غلغلک را ایفا کند.