1
46,800
شعر حافظ همه بیت الغزل معرفت است آفرین بر نفس دلکش و لطف سخنش
حافظ
ما همه حافظ را خیلی دوست میداریم و برایش مقام بسیار بلندی قائلیم ولی او را خیلی کم میشناسیم و حتی عموماً نمیدانیم پدرش چه نامی می داشته و از کجا و برای چه به شیراز آمده بوده است و چه شغل و کاری به او آب و نان می داده است و آیا حافظ برادر و خواهر هم میداشته است یا نه و حافظ فرزند منحصر به فرد او بوده است و آیا پدرش با علم و معرفت سروکاری داشته و دارای وسیله کافی بوده که فرزند خود را به مکتب و مدرسه بفرستد؟ ما نمیدانیم که حافظ را کی تربیت کرده و دلیل قدمهای نخستین او بوده است و تخم ذوق و لطف و معرفت را در وجود [او] کاشته است
در دیوان حافظ به تفحص پرداختم تا بلکه مطلب برایم قدری روشن تر گردد و کم کم تمام ابیاتی را که در سر تا سر دیوان در آنها کلمات «رند» و «رندی» و رندان» و «رندانه» آمده بود جمع آوری کردم و اکنون از نظر خوانندگان ارجمند می گذرانم و امیدوارم که فرصت و شوق و دماغ داشته باشند و چکیده آنچه را دستگیرشان شده است بصورت مقاله یا رساله و دفتری عرضه دارند و از خداوند مسئلت فرمایند که مرا تا آن تاریخ زنده نگه داشته باشد که با خبر بروم. تبصره سوم - در معنی و تعریف کلمه «رند» در لغت نامه دهخدا چنین می خوانیم: مردم محیل و زیرک غدار و حیله باز زیرک، شاطر»، جمع «رنود» «رندان» و به رسم مثال و شاهد جملات و ابیات ذیل بر تعاریف افزوده شده است: بر در دونان احرار حزین و حیران در کف رندان ابرار اسیر و مضطر ه انوری بهره ورند از سخات اهل صلاح و فساد زاهد و عابد چنانکه مفلس و قلاش و رند طایفه رندان به خلاف درویشی بدر آمدند و سخنان بی تحاشی گفتند.
سوزنی
گلستان هر که به این صفتها که بیان کردم موصوف است بحقیقت درویش است اما هرزه گردی بی نماز و هواپرست... رند است.
زادۀ بیست و سومین روز دی ماه ۱۲۷۰ شمسی در اصفهان. جمالزاده هم در نویسندگی دستی بر آتش داشت و هم در ترجمه. بسیاری از منتقدان ادبی به اتفاق، آثار جمالزاده را، شروع سبک واقعگرایی در ادبیات فارسی میدانند و او را البته پدر داستان کوتاهنویسی در ایران نیز به حساب میآورند.
در خانوادهای مذهبی در اصفهان به دنیا آمد و فرزند سید جمالالدین واعظ اصفهانی بود که در اصفهان زندگی میکرد اما برای وعظ به شهرهای گوناگون دیگر هم میرفت. سال ۱۳۲۱ هجری قمری، محمدعلی به همراه خانوادهاش به تهران مهاجرت کرد و تقریباً دوازده ساله بود که پدر، وی را برای ادامۀ تحصیل به بیروت فرستاد.
به توپ بسته شدن مجلس شورای ملی در همان زمان اقامت تحصیلی جمالزاده در بیروت اتفاق افتاد. در آن زمان، تمامی آزادیخواهان با مشکلاتی مواجه شدند و سید جمالالدین واعظ اصفهانی که قصد داشت جان به در برد، در همدان دستگیر شد و از آنجا به بروجرد منتقل و حاکم بروجرد، حکم داد تا او را اعدام کنند!
جمالزاده را به همراه صادق هدایت و بزرگ علوی از ستونهای اصلی ادبیات داستانی معاصر در ایران میدانند. شاید بتوان گفت داستان کوتاهِ فارسی شکر است، که نخستینبار در مجموعه داستان یکی بود یکی نبود به چاپ رسید، نخستین داستان کوتاه در زبان فارسی است که به تعریف آنچه در غرب به آن داستان کوتاه اطلاق میشود نزدیک میشود.
مجموعه داستان کوتاه یکی بود یکی نبود، که در سال ۱۳۰۰ و در کشور آلمان منتشر شد، نخستین مجموعه داستانی است که یک ایرانی نگارندۀ آن است و از این حیث نام جمالزاده، در تاریخ ادبیات ایران حائز اهمیت است.
یکی بود یکی نبود، عمو جمال، گنج شایگان، کهنه و نو، سر و ته یک کرباس، آسمان و ریسمان و قنبرعلی عناوین تعدادی از آثار اوست.
تلگرام
واتساپ
کپی لینک