کتاب خدا و الحاد جدید

الحاد جدید چیستی، چهره ها مبانی بیش از یک دهه است که در محافل الاهیاتی غرب و تا اندازه ای در برخی محافل ایرانی، سخن از الحاد جدید است. در اینجا نخست بهتر است این مطلب را روشن کنیم که آیا الحاد جدید نوعی دیدگاه یا رویکرد یا جهان بینی خاص است؟ آیا الحاد جدید نوعی جنبش یا جریان فکری است؟ اصولاً «الحاد» در اینجا به چه معناست؟ در پاسخ به پرسش اخیر میگوییم که از معانی گوناگون الحاد، که در کتاب الحاد جدید چهره ها دیدگاه ها، نقدها به تفصیل به آن پرداخته ایم هرگاه به الحاد جدید میپردازیم، منظور از الحاد در واقع همان الحاد ایجابی؛ یعنی انکار ایجابی و کوشش برای ارائه ادله و شواهد این انکار است نه صرف عدم باور به خدا در این صورت ملحد کسی است که نه تنها به خدا باور ندارد و براهین اثبات وجود خدا را نارسا و معیوب میداند بلکه خود بر این باور است که میتوان درباره نبود خدا اقامه برهان کرد و ادله و شواهد و قرائنی را تدارک دید

۱ برای مطالعه مفصل تر درباره الحاد جدید مبانی فکری و باورهای ملحدان جدید، و برای توضیح بسیاری از مباحث و اصطلاحاتی که در این مقدمه آمده است، از جمله تکامل و مباحث مربوط ، بنگرید به کتاب زیر که بسیاری از مطالب این مقدمه را از آنجا آورده ام 

اكم نص گرایی وقتی کسی در حال آماده سازی مقالاتی درباره نفی خداباوری است، توقع دارد که محققان و روزنامه نگاران تحقیقاتی را در باب خدا باوری انجام داده باشند. تا مطمئن شود که آنها دقیقاً میدانند که چه چیزی را رد می کنند. نمی توان بی آنکه چیزی درباره الاهیات دانست یک ملحد آگاه و منطقی بود، جدای از پاره ای ارجاعات نیش دار هیچ نشانه ای از ارتباط میان ملحدان جدید و الاهیات دیده نمی شود، چه رسد به اینکه مطالعاتی جدی در این باب داشته باشند.

این وضع ناخوشایند را میتوان با آفرینش باوران مقایسه کرد که آنها نیز بدون اینکه دوره ای در زیست شناسی گذرانده باشند تکامل را رد می کنند. آنها می دانند که اشکالاتی در خیال بافی های ناشیانه و معیوب داروینی وجود دارد. درست همان گونه که ملحدان جدید میدانند که امور ضعیف و موهومی پیرامون الاهیات وجود دارد. در اینجا چندان نیازی به بررسی دقیق نداریم. افزون بر این ملحدان جدید میدانند که بحث و گفت و گو با الاهی دانان که بیشتر آنها در مورد کتاب مقدس ظاهرگرا نیستند بر غموض و پیچیدگی نوشته های الحادی جدید می افزاید و به این ترتیب از آسانی و ملایمتی که باعث فروش کتاب هایشان میشود کاسته میشود.

نادیده گرفتن الاهیات از سوی ملحدان جدید حملات آنها را به آن دسته از دشمنان دین دارشان که به اندازه آنها ناآگاه هستند تسهیل می بخشد. عدم آگاهی ملحدان از الاهیات موجب میشود نقد آنها نکته به نکته با همان بنیادگرایی که در صدد از میان بردن آن هستند مطابقت داشته باشد. در حقیقت تا اندازه بسیار زیادی میتوان داکینز هریس و هیچنز را مظاهر ظاهرگرایی افراطی علمی دانست درست همان گونه که بنیادگرایان دینی که آنها در صدد محکوم کردنشان هستند، افراط ظاهرگرایانه را در گستره وسیع جهان تفکر یهودی مسیحی به نمایش میگذارند. چنین شباهتی البته تصادفی نیست. 

جان اف هات به عنوان متخصص حوزه علم و دین در این كتاب تأكید میکند که ملحدان جدید درکی سطحی و بی مایه از دین دارند چرا که دین را تنها در جریانهای افراطی آفرینش باوری ظاهرگرایی مبتنی بر کتاب مقدس و تروریسم میبینند. او نشان میدهد که آنها آشنایی چندانی با الاهیات و جریان های معتدل دینی ندارند. برخی از خطاهای روش شناختی ملحدان جدید در تقلیل گرایی آنها و تأکید انحصاری شان بر علم به عنوان تنها شیوه قابل اعتماد برای پرداختن به واقعیت نهفته است. این کتاب را میتوان پاسخی به ادعاهای افراطی بنیادگرایی علمی دانست