کتاب گام به گام تا داستان نویسی حرفه ای 6

(نویسندگی خلاق)

«زبان متشکل از صداهایی است که با آن ها ارتباط برقرار می کنیم. به بیان دیگر مجموعه ای از صداهای قاعده مند و دارای الگوست. یا صداهایی حامل معنی. هر چه که هست چیزی بیش از صدا نیست. وقتی به حرف های من گوش می کنید صداها را می شنوید. صداهایی متغیر همراه با وقفه. با تأکید و در بردارنده نوعی آهنگ. در نوشتن نیز آهنگی که نویسنده با واژه ها پدید می آورد در جذب مخاطب به نثر او اهمیت زیادی دارد. وقتی نثری را می خوانیم به نوعی در حال گوش دادن به آن هستیم. چنانکه اِئودورا وِلتی در کتاب آغازهای یک نویسنده آورده است «از همان کودکی وقتی چیزی را برایم می خواندند شروع می کردم به خواندن آن برای خودم. هرگز سطری را نخوانده ام که نشنیده باشم. همین طور که نگاهم روی جمله ها می لغزید ندایی درونی آن را برایم می خواند.» در واقع آنچه نویسندگان را از همدیگر متمایز می کند دلایل مختلفی دارد که یکی از آن ها صدایی است که با واژه های روی کاغذ ایجاد می کنند. صدایی که ریموند کارور روی صفحه کاغذ پدید می آورد با صدایی که هنری جیمز پدید می آورد به کلی فرق دارد به عبارت دیگر یک جمله بسیار فراتر از اطلاعاتی است که منتقل می کند. جین کاکتئو این مفهوم را به گونه دیگری بیان کرده و گفته است قبل از آنکه حتی یک کلمه خواندن بلد باشد فقط با گوش کردن به آهنگ نوشته های شکسپیر می توانست بفهمد که او نویسنده بزرگی است. در بالاترین سطح صدایی که نویسنده روی کاغذ ایجاد می کند نوعی موسیقی است. از این روی می توان گفت یک نوشته نوعی نُت موسیقی است که همه می توانند بخوانند. در این نوع موسیقی به جای علایم معمول نُت نویسی همچون باس تِنور آکورد و غیره از حروف و کلمات استفاده می شود و روش های زیادی برای کنترل صدای کلمات وجود دارد. بعضی از این روش ها ظریف هستند و برای چیره شدن بر آن ها تمرین زیادی لازم است. همان طور که برای تسلط به نواختن یک ساز به زمانی طولانی نیاز است. نحوه چینش واژه ها در یک جمله می تواند صدا یا آهنگ خروجی آن را تعیین کند اما خود آن جمله هم نمی تواند مستقل از متن باشد و در ارتباط با سایر جمله هاست. بنابراین موسیقی انفرادی آن- مثل سازی در یک ارکستر بزرگ- در نوای فراگیرتر یک پاراگراف ادغام می شود. یکی دیگر از تعیین کننده های موسیقی یک متن نحوه نقطه گذاری جملات است به طور مثال من. با. استفاده از. همین. نقطه. کوچک. می توانم. شما. را. وادار. کنم. این متن. را. با. سرعتی که. دوست. دارم. بخوانید. در حقیقت زبان یک ساز موسیقی بزرگ است. سازی متشکل از واژه ها که به نوبه خود از هجاهای مختلف پدید آمده اند. هجاهایی که برخی با تأکید و برخی بدون تأکید و فشار ادا می شوند. واژه ها و تأکیدها به نحوی ترکیب می شوند که آهنگ خاصی پدید بیاورند. شروع سمفونی پنجم بتهوون را در نظر بگیرید دا دا دا دا. این سمفونی بیشتر شور و حال خود را مدیون فشارِ سنگین روی نُت آخر است. برخلاف آنچه مولیر در نمایش نامه «خسیس» از زبان شخصیت بورژوای داستان نقل می کند ما با استفاده از هجاهای موکد و غیرموکد اغلب به صورت شعر- موزون یا سپید- حرف می زنیم. موسیقی نثر در نوع خود همان تنوع گستردگی زیر و بم و حس و حال آهنگ هایی را دارد که با ساز نواخته می شوند.»