کتاب در این شعر برف می بارد

گزیده اشعار شیرکو بی کس، شاعر فقید و سرشناس کرد، با عنوان «در این شعر برف می‌بارد» با ترجمه «مختار شکری پور» توسط نشر نگاه منتشر شد.

این کتاب در 250 صفحه منتشرشده و دربردارنده‌ی 158 شعر کوتاه و بلند از این شاعر و مقدمه مفصل مترجم درباره زندگی و شعر شیرکو ازلحاظ محتوا، مضمون و فرم است.

علاوه بر مقدمه، ترجمه یادداشتی از شیرکو بی کس نیز درباره شعر امروز کرد در این کتاب آمده است.

مترجم در این کتاب به ترجمه شعرهایی از دوره‌ها و مجموعه شعرهای مختلف این شاعر با مضامین گوناگون و انواع تجربه‌ها و فرم‌های شعری وی پرداخته است به‌طوری‌که این مجموعه می‌تواند نمودی کلی از شعر شیرکو بی کس به مخاطب ارائه دهد.

مختار شکری پور در بخشی از مقدمه این کتاب آورده است:

«شعر شیرکو، سرشار از کنش‌ها و واکنش‌های شاعرانه‌ای است که نتیجه نگاه فراگیر او به زندگی و زیست شاعرانه با پیرامونش است. این نوع زندگی که در آثار شیرکو مشهود است، هم از بار تخیّلی شگفت‌انگیزی برخورداراست و هم دربردارنده شامه تیز شاعری به اطرافش است. الهام وی از طبیعت و استفاده بجا و بسیار شاعرانه از پدیده‌های طبیعی همچون کوه، دریا، جنگل، رود، شب، روز، خورشید، ماه، آب، آتش و باد در خلق توصیف‌ها، تشبیهات و قرینه‌سازی‌های شاعرانه یکی از دیگر کارهای اساسی وی در شعرش است که به گمانم کمتر شاعری چنین باکمال این کار را انجام داده باشد.»

وی در بخشی دیگر از این مقدمه به وجه روایی شعر شیرکو پرداخته و آورده است:

«برخی از مجموعه‌هایش، رمان ها و در برخی جاها داستان کوتاه‌های شعری تلقی می‌شوند تا جایی که خودش به‌صورت واضح عنوان «رمان شعر یا «قصیده شعر» روی آن‌ها گذاشته که از آن جمله باید به مجموعه‌های «مار، صلیب و روزشمار شاعر»، «رنگ نامه» و شعر- نمایشنامه «صندلی» اشاره کرد. جالب آنجاست که پرداخت های روایی طولانی و پر از حادثه‌های شاعرانه وام گرفته از ماهیت زندگی؛ با توسل به فرم و جوهر و تخیل درازدامنی از مقوله شعر صورت می‌گیرند. بنابر گفته خود شیرکو، دامنه خیالش که آن را مایه کار ادبی و هنری می‌پندارد، در بستر قصه‌گویی محلی دوران کودکی‌اش پرورده‌تر می‌شود و همین روایت‌ها سبب می‌شوند که بار روایی این‌همه در شعر شیرکو برجسته شود تا جایی که قالب «رمان شعر» یا «قصیده شعر» را در شعر کردی بنیان می‌گذارد و نقطه عطف کارنامه شعری‌اش می‌شود. البته خیلی از شعرهایش را هم بااینکه منظومه نشده‌اند، اما می‌توان شعرهایی بلند تلقی کرد که نه‌تنها اطناب و حشو و زوائد ندارند بلکه باجرئت می‌توان گفت که شیرکو به نهایت ایجاز در این شعرها رسیده و چنان دامنه خیالش، سیال و وسیع است که شاعر، یارای مقابله با تبلور واژگان و هجوم کلمه و کلام ذهنش را ندارد و شریان درونی شعر، به‌صورت ناخودآگاه در زبانش فوران می‌کند. شاید ازاین‌روست که رمان شعرهای شیرکو، مونولوگ محور و تک‌گویی‌های شاعری هستند که روایتگر تاریخ مردم سرزمینش با همه فراز و نشیب‌های آن است اما این تک‌گویی، خودمحورانه و خالی از دیالوگ نیست بلکه پژواک صدای مردمش است.»

مترجم در فرازی دیگر از این مقدمه به یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته شعر این شاعر جهانی پرداخته و آورده است:

«عمده کار او، فضاسازی‌های موازی برای رسیدن به یک اتفاق و نتیجه‌گیری نهایی شاعرانه است و گویا شعر در آن لحظه اتفاق می‌افتد. یعنی در ابتدا چند فرازی ارائه می‌دهد اما شعر اصلی در آن فراز و لحظه نهایی اتفاق می‌افتد و به نظر می‌رسد که هرآن چه آمده است در جهت آماده کردن ذهن مخاطب برای دریافت آن اتفاق نهایی است که جوهر و هسته شعرش را تشکیل می‌دهد.»

شیرکو بی¬کس، متولد 1940 سلیمانیه و فرزند فائق بی کس از شاعران مشهور کلاسیک کرد است. وی نخستین مجموعه شعرش را سال ۱۹۶۸با عنوان « مهتاب شعر» منتشر کرد و در سال ۱۹۷۰به همراه جمعی از نویسندگان و شاعران کُرد بیانیه شعری روانگه (دیدگاه) را منتشر کردند تا شعر کردی را از رکودی که به آن دچار شده بود درآورند. القای لقب «همشهری فلورانس» توسط انجمن حقوق بشر ایتالیا و دریافت جایزه جهانی توخولسکی، مدال افتخار در ادبیات در سال 1988 از دست انگوار کارلسن، نخست‌وزیر وقت سوئد، ازجمله جایزه‌ها و افتخارات جهانی است که این شاعر کسب کرد. شیرکو بی کس، سرانجام در 13 مرداد سال 1392 برابر با 4 اوت 2013 در بیمارستانی در سوئد درگذشت و سپس پیکرش به زادگاهش سلیمانیه انتقال داده شد و بنابر وصیتش در یکی از پارک‌های این شهر دفن شد.